Konieczne urealnienie terminów wdrażania e-dyplomów

Podczas czwartkowego posiedzenia sejmowej komisji ds. deregulacji odbyło się pierwsze czytanie projektu nowelizacji ustaw Prawo oświatowe, ustawy o systemie informacji oświatowej i ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw. Projekt przygotowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Wiceminister nauki Maria Mrówczyńska podkreśliła, że zmiany mają na celu umożliwienie uczelniom pełnego przygotowania do nowego sposobu wydawania dyplomów i uniknięcie problemów organizacyjnych.

Jak wskazała, wprowadzenie e-dyplomu to duże przedsięwzięcie technologiczne i organizacyjne, dlatego niezbędne jest urealnienie pierwotnych terminów. Mrówczyńska wyjaśniła, że aby cyfrowa postać dyplomu została wdrożona w sposób bezpieczny dla uczelni i absolwentów to zarówno terminy przejścia uczelni na e-dyplomy, jak i uruchomienia repozytorium muszą zostać przesunięte.

Zmiana harmonogramu - repozytorium od czerwca 2026, obowiązkowe e-dyplomy od stycznia 2027

Projekt nowelizacji przewiduje, że repozytorium e-dyplomów prowadzone przez Ośrodek Przetwarzania Informacji - Państwowy Instytut Badawczy (OPI PIB) zostanie uruchomione do 30 czerwca 2026 roku.

Od 1 lipca 2026 roku uczelnie gotowe technicznie będą mogły dobrowolnie rozpocząć wydawanie dyplomów w postaci elektronicznej, równolegle z wersjami papierowymi.

Natomiast od 1 stycznia 2027 r. obowiązek stosowania e-dyplomów ma objąć wszystkie uczelnie w Polsce.

Według resortu, rozwiązanie to zapewni płynne przejście na nowy system i umożliwi odpowiednie przeszkolenie pracowników administracji uczelnianej.

OPI PIB odpowiedzialny za repozytorium finansowane z KPO

Za budowę repozytorium odpowiedzialny jest OPI PIB. Projekt finansowany jest z Krajowego Planu Odbudowy (KPO), a jego wartość przekracza 33 mln zł.

Repozytorium ma stanowić centralny system przechowywania danych o dyplomach, umożliwiający ich weryfikację, udostępnianie oraz ochronę przed fałszerstwami.

Wiceminister Mrówczyńska zapewniła, że wdrożenie e-dyplomów skróci czas obsługi absolwentów, uprości procedury i ograniczy liczbę dokumentów w formie papierowej.

Integracja e-dyplomów z aplikacją mObywatel

Nowe przepisy przewidują także możliwość integracji e-dyplomów z aplikacją mObywatel. Dzięki temu absolwenci uczelni będą mogli w prosty sposób uzyskać dostęp do swojego dyplomu w formie elektronicznej, bez konieczności posługiwania się dokumentem papierowym.

Resort nauki wskazuje, że rozwiązanie to ułatwi zarówno weryfikację dyplomów przez pracodawców, jak i wykorzystanie dokumentów w rekrutacjach krajowych oraz zagranicznych.

Rezygnacja z tworzenia Portalu Edukacji i Nauki

W projekcie nowelizacji znalazł się również zapis o usunięciu przepisów dotyczących Portalu Edukacji i Nauki, który miał pierwotnie integrować dane o dyplomach, maturach i usługach edukacyjnych.

Poseł Bartłomiej Wróblewski zwrócił uwagę, że nad portalem prowadzono zaawansowane prace w 2023 r., a na jego przygotowanie wydano już kilkadziesiąt milionów złotych. Wiceminister Mrówczyńska wyjaśniła jednak, że projekt został wstrzymany z uwagi na brak realnych perspektyw jego wdrożenia.

Zdecydowano, że część funkcjonalności portalu zostanie zintegrowana z już istniejącą i sprawdzoną infrastrukturą – aplikacją mObywatel, co pozwoli znacząco ograniczyć koszty.

Cyfrowe świadectwa maturalne w przygotowaniu

Równolegle z projektem dotyczącym e-dyplomów Ministerstwo Edukacji prowadzi prace nad cyfryzacją świadectw maturalnych. W przyszłości oba systemy mają współpracować, tworząc spójne rozwiązanie w zakresie elektronicznego potwierdzania wykształcenia i kwalifikacji.