- Chińska sonda Chang'e-5 na ciemnej stronie Księżyca
- Nowy minerał na Księżycu
- Woda. Jest, …
- … ale trudna do pozyskania
- Jak z trucizny zrobić księżycową wodę
Chińska sonda Chang'e-5 na ciemnej stronie Księżyca
Naukowcy, którzy badali próbki pobrane przez chińską sondę Chang'e-5 w 2020 roku, znaleźli „pryzmatyczny, płytkowaty przezroczysty kryształ”, mniej więcej szerokości ludzkiego włosa. Materiał opisany w tekście w czasopiśmie Nature Astronomy 16 lipca okazał się być „nieznanym minerałem księżycowym” nazwanym ULM-1.
Nowy minerał na Księżycu
Badanie wykazało, że kryształ ULM-1 o wzorze chemicznym (NH4)MgCl3·6H2O) składa się w około 41 proc. z wody. Swoją stabilność i odporność na gwałtowne wahania temperatury na Księżycu, H2O zawdzięcza cząsteczkom amoniaku utrzymującym ich stabilność. Zdaniem naukowców ten rodzaj wody może być potencjalnie „zasobem (umożliwiającym) zamieszkanie na Księżycu”.
Woda. Jest, …
Astronomowie od wieków zastanawiali się, czy na Księżycu jest woda. Pierwsze próbki przywiezione na Ziemię przez amerykańskie misje Apollo i radzieckie Łuna nie zawierały wody w żadnej postaci. Dopiero w ostatnich latach naukowcy odkryli wodę, lód i cząsteczki wody zlokalizowane głównie na ciemnych, zimnych biegunach księżycowych, gdzie słońce nie dociera.
Ostatnie badanie sugeruje również, że woda lub hydroksyl mogą być uwięzione w szklanych kroplach rozrzuconych po powierzchni Księżyca, a wiatry słoneczne mogą przekształcać hydroksyl w wodę lub H2O. Hydroksyl jest związkiem cząsteczkowym, będący bliskim kuzynem chemicznym cząsteczkowej wody i lodu. Poprzednie odkrycia wskazywały na wulkaniczne pochodzenie wody, co oznacza, że pochodziła ona z wnętrza Księżyca i była obecna od początków jego istnienia.
… ale trudna do pozyskania
Na biegunach Księżyca trudno jest manewrować ze względu na skaliste ukształtowanie terenu. Oznacza to również trudności w pozyskiwaniu wody. A woda cząsteczkowa „nie jest stabilna w innych regionach księżyca”. Na niższych szerokościach geograficznych, bliżej księżycowego równika, temperatury mogą przekraczać 100 stopni Celsjusza. Wówczas tak jak na Ziemi woda będzie parować, powiedział Yuqi Qian, geoog planetarny z Uniwersytetu w Hongkongu (nie brał udziału w badaniach).
Jak z trucizny zrobić księżycową wodę
Próbki pobrane przez chińską sondę Chang'e-5 pochodziły z części Księżyca o średniej szerokości geograficznej (43,1 stopniach szerokości geograficznej). W próbkach znaleziono amoniak, który działał jako stabilizator cząsteczek wody, wyjaśnił Qian.
Mechanizm ten potwierdza również ustalenia NASA z 2020 roku, kiedy teleskop SOFIA wykrył obecność wody na powierzchni Księżyca. Wówczas naukowcy nie byli wówczas w stanie potwierdzić tego odkrycia za pomocą fizycznych próbek aniwyjaśnić, w jaki sposób woda utrzymywała się na gorącej powierzchni.
Skąd wzięła się woda tak blisko równika Księżyca?
David A. Kring, główny naukowiec w Lunar and Planetary Institute w Teksasie (nie brał udziału w badaniu), zastrzegł, że chociaż próbka została pobrana z obszaru średnich szerokości geograficznych, „nie jest jasne, czy powstała tam. Procesy zderzeniowe mogą redystrybuować skały na powierzchni Księżyca”.
Zdaniem ekspertów, którzy rozmawiali z CNN, ważne jest, aby zrozumieć, w jaki sposób woda jest magazynowana na Księżycu, ponieważ może to wskazać przyszłym kolonizatorom Księżyca gdzie szukać potencjalnych zasobów, które w przyszłości mogłyby zostać przetworzone na wodę pitną, a nawet paliwo rakietowe.
Chiński sen o kosmicznej potędze
Coraz więcej krajów, w tym Stany Zjednoczone, dostrzega strategiczne i naukowe korzyści płynące z rozszerzonej eksploracji Księżyca. Aktywny udział w kosmicznym wyścigu biorą również Chiny. Państwo Środka poczyniło w ostatnich latach ogromne postępy w tej dziedzinie, co odzwierciedla „wieczne marzenie” przywódcy Xi Jinpinga o przekształceniu kraju w potęgę kosmiczną.
Pierwsze sukcesy Chin
W 2013 r. Chiny stały się pierwszym krajem, który dokonał robotycznego lądowania na Księżycu od prawie czterech dekad. Następnie w 2019 r. stały się pierwszym i jedynym krajem, który wylądował na niewidocznej stronie Księżyca. Trzy lata później Chiny ukończyły budowę swojej najnowszej orbitalnej stacji kosmicznej, Tiangong.
Prekolonizacja Księżyca
Dalsze plany Pekinu obejmują lądowanie astronautów na Księżycu do 2030 roku i budowę na jego południowym biegunie bazy naukowej. Ostatnie wyniki badań wywołały lawinę wpisów użytkowników Weibo (chiński portal społecznościowy), którzy zastanawiali się nad uprawą roślin na Księżycu przy użyciu wody molekularnej znajdującej się w jego glebie. Jednak Qian powiedział, że jest za wcześnie, aby wyciągać tego typu wnioski. Uprawa czegokolwiek na Księżycu zależałaby od takich czynników, jak obfitość wody, a to wymaga dalszych badań, aby potwierdzić jej dostępne zasoby.
Amerykanie boją się chińskiego prymusa
Szybkie rozwój przemysłu kosmicznego Chin przykuły uwagę NASA. Amerykańska agencja kosmiczna nie miała jednak pozwolenia na współpracę ze swoimi chińskimi odpowiednikami od 2011 roku, kiedy Kongres uchwalił poprawkę Wolfa. Miała ona chronić amerykański przemysł kosmiczny przed zbyt wysokim ryzykiem szpiegostwa ze strony Chińczyków.
W sierpniu ubiegłego roku Chiny udostępniły społeczności międzynarodowej próbki dostarczone przez Chang'e-5. Obecnie trwają analizy prawne dotyczące możliwości udziału amerykańskich naukowców w badaniach nad nimi.
Wojna między mocarstwami przeniosła się na Księżyc
Najnowsze doniesienia o wodzie na Księżycu to kolejny etap w dążeniu Chin do stania się dominującą potęgą kosmiczną i ambicjami, by zbudować bazę naukową na Księżycu. Chińskie media społecznościowe są pełne wpisów o tym, że program kosmiczny stał się źródło chińskiej dumy narodowej.