Przyszłość, prognozowanie, futurologia. Foresight. Dosłownie to zdolność do przewidywania i przygotowania się na przyszłe zdarzenia i potrzeby. Polskie słowo „prognozowanie” wydaje się niewystarczające. Jedną z bardziej przystępnych definicji jest ta dostępna niegdyś na stronach nieistniejącego już polskiego Ministerstwa Nauki i Informatyzacji: „Foresight to proces kreowania kultury myślenia społeczeństwa o przyszłości, czyli zespół działań umożliwiających wielowymiarowe określenie przyszłych kierunków rozwoju, badań i technologii, aby przysporzyć́ gospodarce jak największych korzyści ekonomicznych i społecznych”. Joseph Francis Coates (zm. w 2014 r.), jeden z ważniejszych teoretyków foresightu, ujmował go jako proces, w którym dochodzi do pełnego zrozumienia sił kształtujących daleką przyszłość.

Tulevaisuus znaczy przyszłość

W Finlandii bardzo ważne jest słowo „tulevaisuus”. W przypadku tego nordyckiego państwa moglibyśmy wręcz mówić o daleko idącej „instytucjonalizacji myślenia o przyszłości”. Zaczęło się na początku lat 90. Sytuacja gospodarcza jawiła się wówczas w wyjątkowo ciemnych barwach. Upadek ZSRR, z którym łączyła Helsinki umowa o przyjaźni, doprowadził do największego w historii Finlandii kryzysu ekonomicznego. W latach 1990–1993 wskaźnik bezrobocia wzrósł z 3,5 proc. do ponad 18 proc., stając się drugim najwyższym pośród państw OECD.

W tamtych trudnych warunkach udało się położyć fundamenty pod taki rodzaj postrzegania rzeczywistości, w którym świadomość zachodzących zmian współgra z odpowiedzialnością za przyszłe pokolenia. A to wszystko dla celu nadrzędnego – dobra własnego państwa.

Reklama

Tulevaisuusvaliokunta, Komitet na rzecz Przyszłości, powstał w 1993 r. z inicjatywy Eero Paloheimo (rocznik 1936), polityka Ligi Zielonych, z zawodu inżyniera, autora książek poświęconych środowisku i przyszłości. Został on też pierwszym przewodniczącym komitetu. Od 2000 r. Tulevaisuusvaliokunta funkcjonuje jako komisja stała.