Sojusznicy NATO z niepokojem zauważają, że Rosja nie wywiązała się z prawnie wiążących zobowiązań wynikających z Traktatu Nowy START.

Wskazują na odmowę przez Rosję zwołania posiedzenia Dwustronnej Komisji Konsultacyjnej (BCC) w terminach określonych w traktacie oraz brak wsparcia dla amerykańskich działań inspekcyjnych na jej terytorium od sierpnia 2022 r.

"Sojusznicy NATO nadal postrzegają skuteczną kontrolę zbrojeń jako zasadniczy wkład w realizację naszych celów w zakresie bezpieczeństwa. Traktat Nowy START pozostaje w interesie bezpieczeństwa narodowego wszystkich państw, w tym członków NATO. Sojusznicy NATO z zadowoleniem przyjęli porozumienie z lutego 2021 r. między Stanami Zjednoczonymi a Federacją Rosyjską o przedłużeniu Traktatu Nowy START o pięć lat" - czytamy w oświadczeniu.

"Wzywamy Rosję do wypełnienia zobowiązań wynikających z Traktatu poprzez ułatwienie inspekcji Nowego START na terytorium Rosji oraz powrót do udziału w organie wykonawczym Traktatu, BCC" - podsumowali.

Ostatnie spotkanie obu stron dotyczące inspekcji w ramach Nowego START miało miejsce w 2021 roku w Genewie. Kolejne było planowane na listopad 2022 r. w Kairze, jednak Rosja nagle odwołała je. Inspekcje początkowo zawieszono w marcu 2020 r. ze względu na pandemię, ale w sierpniu Rosja odmówiła ich wznowienia. W efekcie Departament Stanu twierdzi, że nie jest w stanie zweryfikować, czy Moskwa utrzymała liczbę głowic jądrowych dalekiego zasięgu poniżej wymaganego poziomu 1550.

Nowy START, który ustanawia obustronny limit broni jądrowej dalekiego zasięgu, jest jedynym pozostałym w mocy traktatem nt. kontroli zbrojeń między USA i Rosją. Umowa wygasa w 2026 r., zaś negocjacje kolejnego traktatu utknęły w martwym punkcie.

Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)