Przedwyborcze sondaże, których wyników nie wolno publikować od wtorku, przewidują, że wybory wygra Ano. Partia rządzącego Czechami premiera w niektórych badaniach uzyskała ponad 4 punkty procentowe przewagi nad drugą w sondażach, tworzoną przez trzy centroprawicowe ugrupowania koalicją SPOLU (Wspólnie). Koalicja liberalnej Partii Piratów i bliższego centrum ruchu STAN (Burmistrzowie i Niezależni) w każdym z ostatnich badań zajmuje trzecie miejsce, tracąc do SPOLU od 4 do 0,7 punktu procentowego.

Wśród głównych tematów kampanii wyborczej jest polityka migracyjna, stosunki z Unią Europejską, zmiany klimatyczne, podatki i pandemia Covid-19. Komentatorzy i analitycy podkreślają, że żadna z tych kwestii nie dominuje jednak całej debaty i nie można wybrać jednego najważniejszego tematu kampanii.

Co proponują wyborcom główni polityczni konkurenci spośród których powinna zostać wyłoniona przyszła większość rządowa? Poniżej założenia programów trzech najważniejszych formacji: Ano, SPOLU oraz Piratów + STAN.

Ano – interes narodowy i kontynuowanie sukcesów

Reklama

"W kryzysie obroniliśmy rynek pracy i naszą gospodarkę" – podkreślają politycy Ano i zaznaczają, że Republika Czeska jest najmniej zadłużonym krajem w całej Unii Europejskiej. Obiecują niepodnoszenie podatków i oszczędności w funkcjonowaniu państwa. Ma temu służyć cyfryzacja i odchodzenie od biurokracji. W przedwyborczych programach zapowiedziano także powstanie wspierającego przedsiębiorczość Krajowego Banku Rozwoju.

Ano mówi o odejściu od energetyki węglowej najpóźniej w 2038 r. Towarzyszą temu obietnice wsparcia dla regionów, w których wciąż eksploatowane są kopalnie i elektrownie węglowe. Partia zapowiada również rozwój energetyki jądrowej. Ano chce także ograniczyć wykorzystywanie jednorazowych opakowań plastikowych.

Formacja premiera Babisza mocno podkreśla konieczność zwalczania nielegalnej migracji. Ano sprzeciwia się jakiemukolwiek systemowi relokacji uchodźców według kwot w ramach UE. Partia uważa, że wybory dotyczą suwerenności kraju. "Nie chcemy więcej Brukseli. Nie zrezygnujemy z prawa weta" - napisał Babisz w liście do wyborców. Wcześniej zapewniał też, że jest przeciwnikiem przyjęcia przez Czechy euro. W programie wyborczym stwierdzono, że Republika Czeska musi pozostać częścią UE, a jej głos musi być słyszalny. Ruch Ano opowiada się za dalszą współpracą w ramach Grupy Wyszehradzkiej.

SPOLU – centroprawicowa koalicja wzywa do uzdrowienia kraju po rządach Babisza

Koalicję SPOLU tworzy Obywatelska Partia Demokratyczna (ODS), Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna - Czechosłowacka Partia Ludowa (KDU-CzSL) oraz konserwatywny ruch Tradycja Odpowiedzialność Prosperity 09 (TOP09).

Podpisanie umowy koalicyjnej poprzedziły długie dyskusje, która ostatecznie zaowocowały przyjęciem pięciu priorytetów, według których SPOLU prowadziło kampanię wyborczą. Pierwszym jest na wzbogacenie się Czechów. Drogą do jego osiągnięcia ma być uzdrowienie finansów publicznych, gwarantowana minimalna emerytura, prorodzinny system podatkowy. Drugi priorytet to ochrona środowiska naturalnego i stabilna energetyka. Pomóc mają inwestycje w czeską wieś, na której powinna być dobra infrastruktura internetowa. SPOLU obiecuje też, że zyski z lasów państwowych zostaną przeznaczone na pomoc w walce z suszą.

Kolejne priorytety to zdrowa rodzina, oszczędne państwo i bezpieczeństwo. Koalicja podkreśla, że kraj jest jednoznacznie związany z Zachodem, a w 2025 r. wydatki na obronę powinny wynieść 2 proc. PKB. W programie zwrócono także uwagę na konieczność odnowy "havlowskiej" dyplomacji, a więc takiej, która jest związana z ochroną praw człowieka na świecie.

Piraci i STAN – nadzieję widzą w przyszłości, bo kraj ma wielki potencjał

Dwupartyjna koalicja chce szybszego wzrostu gospodarczego i zatrzymania dalszego zadłużania się państwa. Zapowiada większą transparentność działań rządu, co ma przyciągnąć kolejne inwestycje i zwiększyć PKB.

Piraci i STAN zapowiadają inwestycje w edukację i reformę szkolnictwa, w którym mają uczyć także praktycy. Edukacja musi odpowiadać wyzwaniom współczesnego świata - deklarują w programie.

Ponieważ koalicję współtworzą działacze samorządowi podkreślono, że polityka państwa ma uwzględniać interesy gmin, miast i regionów. Dotyczy to budowy szybkiej kolei, współpracy przygranicznej, cyfryzacji i robotyzacji.

Jednym z haseł koalicji jest zamiana "montowni na mózg", czyli transformacja czeskiej gospodarki w kierunku bardziej innowacyjnej i wymagającej większych kompetencji produkcji. Formacja chce wspierać badania i rozwój i stworzyć zachęty podatkowe do pracy, przedsiębiorczości i innowacji.

Piraci i STAN zapowiadają wywiązanie się Czech z zapisów dotyczącego klimatu porozumienia paryskiego i wycofanie się z energetyki węglowej już w 2033 r. Odrzucają także projekt kanału Odra-Dunaj-Łaba. Deklarują, że prezydencja Czech w UE, która rozpocznie się w połowie 2022 r. będzie wykorzystana do poprawy postrzegania kraju przez europejskich partnerów. Dwupartyjna koalicja kładzie nacisk na ochronę praw człowieka i opowiada się za wzmocnieniem NATO i rozwijaniem zdolności do obrony przed zagrożeniami cybernetycznymi i hybrydowymi.

Z Pragi Piotr Górecki (PAP)