"Głównym założeniem zmian zawartych w projekcie jest zastąpienie obowiązujących obecnie szczególnych rozwiązań rozliczania podatku VAT, czyli odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialności solidarnej stosowanym obligatoryjnie mechanizmem podzielonej płatności (MPP). Obligatoryjna forma MPP będzie zatem stosowana co do zasady w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług, które objęte są obecnie reżimem odwrotnego obciążenia lub odpowiedzialności solidarnej" - czytamy w informacji.

Dodatkowo, z uwagi na zdiagnozowane nieprawidłowości możliwe będzie objęcie mechanizmem podzielonej płatności także transakcji, których przedmiotem są części i akcesoria do pojazdów silnikowych; węgiel i produkty węglowe; maszyny i urządzenia elektryczne, ich części i akcesoria oraz urządzenia elektryczne i ich części i akcesoria.

"Szczegółowy wykaz towarów i usług objętych obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności będzie zawarty w załączniku do ustawy o podatku od towarów i usług" - podkreślono w materiale.

Według resortu finansów, odpowiedzialnego za projekt, mechanizm podzielonej płatności to rozwiązanie systemowe, pozbawione wad charakterystycznych dla odwróconego obciążenia. Zasady funkcjonowania mechanizmu podzielonej płatności, czyli ograniczenie swobody dysponowania co do pobranego od kontrahenta podatku VAT eliminuje ryzyko znikania podatników wraz z zapłaconym, a nieodprowadzonym podatkiem VAT. Mechanizm ten praktycznie uniemożliwia więc powstawanie nadużyć już na etapie samej transakcji.

"Rozwiązanie to oprócz wyższej skuteczności w walce z oszustwami podatkowymi zapewnia jednocześnie ochronę dla nabywcy towaru lub usługi, gwarantując mu bezpieczeństwo podatkowe transakcji. Obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności będzie stosowany w relacjach B2B wyłącznie w zakresie transakcji o wartości powyżej 15 tys. zł, czyli transakcji objętych obowiązkiem regulowania za pośrednictwem rachunku bankowego. Elementem identyfikującym obowiązkowe zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności do danej transakcji będzie odpowiednia informacja zamieszczona na fakturze" - podano także.

Obligatoryjna forma mechanizmu podzielonej płatności będzie oparta na tych samych rozwiązaniach technologicznych, co funkcjonująca obecnie dobrowolna forma stosowania tego mechanizmu. Płatności będą realizowane zatem tak samo, jak obecnie, czyli przy wykorzystaniu obowiązującego komunikatu przelewu. Analogicznie realizowane będą również wnioski składane przez podatników o tzw. uwolnienie środków z rachunku VAT czyli przekazanie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy podatnika w celu swobodnego dysponowania. Nie ulegną również zmianie zasady dokonywania przez urząd skarbowy zwrotu różnicy podatku VAT na rachunek VAT. Nieprzekraczalny termin 25 dni zostanie zatem utrzymany, podano także.

"Obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności objęci zostaną zarówno polscy podatnicy, jak i podmioty niemające siedziby w Polsce, jednakże obowiązane do rozliczenia podatku VAT od towarów objętych tym mechanizmem. Oznacza to, że podmioty te będą obowiązane do posiadania rachunku rozliczeniowego oraz rachunku VAT prowadzonego w oparciu o przepisy polskiego prawa bankowego. Szacuje się, że taka sytuacja będzie dotyczyła znikomej ilości takich podmiotów. Zgodnie z dokonaną analizą obecnie ok. 550 podmiotów zagranicznych rozlicza w Polsce podatek VAT od tzw. towarów wrażliwych w systemie odwróconego obciążenia, z czego tylko ok. 150 nie posiada rachunku bankowego w Polsce. Mając jednakże na uwadze, że wprowadzane rozwiązanie wiąże się z koniecznością ponoszenia przez te podmioty dodatkowych kosztów z tytułu obsługi krajowych rachunków rozliczeniowych, przewiduje się wprowadzenie systemu rekompensat dla tej grupy podmiotów" - czytamy także.

Według resortu finansów, podstawą wprowadzenia ww. zmian jest decyzja wykonawcza Rady (UE) 2019/310 z dnia 18 lutego 2019 r. upoważniająca Polskę do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 226 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 51/19).

"Równolegle przedmiotowym projektem wprowadza się (zarówno w modelu dobrowolnym, jak i obowiązkowym) pewne ułatwienia. Głównym jest wprowadzenie możliwości opłacania z rachunku VAT należności z tytułu podatków dochodowych, akcyzy, cła, VAT od importu oraz składek ZUS. Wprowadzenie tej możliwości jest odpowiedzią na obawy zgłaszane przez podatników co do pogorszenia ich płynności finansowej w związku z ograniczoną dyspozycyjnością środków zgromadzonych na rachunku VAT. Konsekwencją rozszerzenia możliwości wydatkowania środków z rachunku VAT na inne, niż tylko VAT należności jest rozszerzenie egzekucji z rachunku VAT również na te inne należności" - czytamy także.

Dodatkowo proponuje się, aby podatnicy, którzy mimo obowiązku dokonania płatności w mechanizmie podzielonej płatności nie zastosują tej formy rozliczenia mieli określone sankcje, tak na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, jak i na gruncie innych podatków.
Ponadto proponuje się w przedmiotowym projekcie jednoznacznie zwolnić z opłaty skarbowej w wysokości 30 zł wnioski składane przez podatników o wyrażenie zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy podatnika (czynność wynikająca z art. 108b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług).

"Z uwagi na oparcie działania mechanizmu podzielonej płatności na rachunkach rozliczeniowych (tylko do tego typu rachunków otwierane są rachunki VAT) wprowadzony zostanie obowiązek posiadania rachunków rozliczeniowych dla tych podatników, którzy z uwagi na profil prowadzonej działalności gospodarczej są lub mogą być zobowiązani do stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Stosowne zmiany w tym zakresie zostaną wprowadzone w ustawie Prawo bankowe" - podsumowano w materiale.

Zmiany regulacji w innych aktach prawnych są konsekwencją wynikającą z wyżej opisanego rozwiązania.