PIT-36L jest zeznaniem podatkowym, które w tym roku wraz z załącznikami należy złożyć najpóźniej do 2 maja 2011 r. (30 kwietnia wypada w sobotę). Deklarację można albo złożyć bezpośrednio w urzędzie skarbowym, albo wysłać za pośrednictwem poczty, albo przez internet, korzystając z systemu e-Deklaracje.
Dla osób wypełniających PIT-36L (w tym wspólników spółek osobowych) istotne jest to, że dochodów z działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych liniowo nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej (np. ze stosunku pracy), dochodami ze sprzedaży papierów wartościowych, dochodami ze sprzedaży nieruchomości. Do opodatkowania tych dochodów będą służyć inne formularze (PIT-36, PIT-37, PIT-38, PIT-39).
Podatnicy wypełniając PIT-36L, w celu ustalenia rocznego zobowiązania podatkowego korzystają z danych zawartych w księdze przychodów i rozchodów albo z księgi rachunkowej. Obowiązki dokumentacyjne są analogiczne jak przy rozliczeniu na zasadach ogólnych. Podatek wynosi jednak 19 proc. niezależnie od wysokości osiągniętych dochodów. Rozliczając PIT-36L, podatnik nie może jednak wspólnie rozliczyć się z małżonkiem oraz skorzystać z ulg podatkowych (np. ulgi na dzieci).
Przykład 1
Reklama
Dodatkowe dokumenty przydatne w rozliczeniu PIT-36L
Do prawidłowego wypełnienia zeznania PIT-36L niezbędne będą:
● podatkowa księga przychodów i rozchodów zawierająca rozliczenie zamkniętego roku podatkowego albo sprawozdanie finansowe, w przypadku prowadzenia przez podatnika ksiąg rachunkowych,
● dowody zapłaty podatku przez podatnika,
● dowody poniesienia wydatków odliczanych od dochodu i podatku oraz pozostałe dokumenty związane z ulgami,
● dokumenty potwierdzające poniesienie wydatków z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne,
● załączniki do zeznania PIT-36L:
– PIT/B – informacja o wysokości dochodu (straty) w roku podatkowym.
– PIT/Z – informacja o wysokości dochodu (straty) z działalności gospodarczej prowadzonej przez podatników po raz pierwszych rozpoczynających działalność i korzystających ze zwolnienia z odprowadzania zaliczek,
– PIT/ZG – informacja o wysokości dochodów z zagranicy i zapłaconym podatku dochodowym.

Rodzaje przychodów

Najważniejszą częścią formularza z punktu widzenia wyliczenia ostatecznej kwoty zobowiązania podatkowego jest część D. Wypełniając pozycje dotyczące przychodów i kosztów ich uzyskania, podatnik wylicza osiągnięty roczny dochód lub poniesioną stratę odrębnie dla pozarolniczej działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej.
Część D wypełniają również podatnicy, którzy uzyskali dochody z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej wykonywanej za granicą lub ze źródeł przychodów położonych za granicą, do których ma zastosowanie metoda odliczenia podatku zapłaconego za granicą.
W części D należy wykazać: przychody (kolumna b), koszty uzyskania przychodów (c), dochód (d) lub stratę (e) oraz należne zaliczki na podatek dochodowy (f).
Przychodami są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych VAT za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Wypełniając pozycję dotyczącą kosztów, należy pamiętać, że kosztami są wydatki, poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Aby dany wydatek mógł być zaliczony do kosztów, to musi być w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością i zostać poniesiony w celu uzyskania przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów. Nie jest to precyzyjna definicja, dlatego należy pamiętać o tym, że w trakcie ewentualnej weryfikacji tych kosztów ze strony urzędów skarbowych podatnik będzie musiał przedstawić dowody związku konkretnego wydatku z przychodem z prowadzonej działalności. Im bardziej ogólny charakter będzie mieć wydatek, tym trudniej podatnikowi będzie udowodnić zasadność ujęcia go w kosztach uzyskania przychodów.
Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, że w ustawie o PIT nie zostało zawarte enumeratywne wyliczenie wydatków, które mogą być uznane za koszt, natomiast w przepisach jest wskazane, co kosztem być nie może (art. 23 ustawy o PIT).
Jeśli uzyskana różnica między kwotą przychodów i kosztów jest dodatnia, to w kol. d należy wpisać uzyskany dochód. Jeżeli natomiast różnica ta jest ujemna, to w kol. e wpisywana jest kwota straty.
Przykład 2
Odliczenie w PIT-36L straty oraz składek wpłaconych do ZUS
Podatnicy mają prawo do odliczenia straty od dochodu z tego samego źródła, które przyniosło stratę w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość takiego odliczenia w którymkolwiek z tych lat, w tym również w 2010 r., nie może przekroczyć 50 proc. kwoty tej straty. Odliczyć można od dochodu z tego samego źródła, które przyniosło stratę.
W przypadku składek na ubezpieczenie społeczne i składek zdrowotnych odliczeniu nie podlegają:
● składki na ubezpieczenie społeczne odliczone od dochodów opodatkowanych według skali podatkowej,
● składki na ubezpieczenie społeczne odliczone od przychodów na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,
● składki na ubezpieczenie społeczne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,
● składki zdrowotne odliczone od zryczałtowanego podatku dochodowego na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,
● składki zdrowotne odliczone od podatku obliczonego według skali podatkowej,
● składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku.
W kol. f wpisuje się kwotę należnych zaliczek za rok podatkowy (w zależności od tego, jaką metodę odprowadzania zaliczek wybrał podatnik w ciągu 2010 roku, czy były to zaliczki miesięczne – ogólne, czy w formie uproszczonej).
Jeśli chodzi o działy specjalne produkcji rolnej, to odpowiednie kolumny przychodów i kosztów i w konsekwencji dochodów i strat należy wypełnić w wierszu 2. Natomiast w pozycji dotyczącej należnych zaliczek trzeba wykazać zaliczki wynikające z decyzji PIT-7 w sprawie wymiaru zaliczek na podatek dochodowy od dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej.
Przykład 3
Zeznanie PIT-36L składane przez wspólników spółek osobowych
Druk PIT-36L służy również do rozliczenia przychodów z działalności gospodarczej wykonywanej w ramach spółki osobowej (spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej).
Spółki osobowe są zobowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych. Na ich podstawie ustalany jest przychód i dochód spółki, który jest podstawą do ustalenia prawa wspólnika do udziału w zysku.
Do PIT-36L podatnicy prowadzący księgi rachunkowe mają obowiązek dołączyć sprawozdanie finansowe (część P druku PIT-36L). W przypadku wspólników właściwym miejscowo organem podatkowym, w którym powinno być złożone sprawozdanie finansowe, jest organ właściwy ze względu na adres siedziby spółki, jeśli przynajmniej dla jednego wspólnika jest on właściwy (w przeciwnym przypadku według wyboru wspólników, a jeśli wspólnicy nie dokonali wyboru, to organem właściwym dla wspólnika wskazanego w pierwszej kolejności w umowie spółki). Wspólnicy prowadzący księgę podatkową nie dołączają jej do zeznania. Księgi te i związane z ich prowadzeniem dokumenty należy przechowywać do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Możliwe odliczenia

Osoby wypełniające PIT-36L mogą skorzystać z kilku odliczeń, które ostatecznie zmniejszą wysokość ich zobowiązania podatkowego. W tym celu należy wypełnić część E formularza.
Jeśli podatnik w poprzednich latach podatkowych ponosił stratę (np. w którymś roku z przedziału 2005 – 2009) i wykazał ją w poprzednich zeznaniach rocznych, to ma prawo do jej odliczania w zeznaniu za 2010 rok.
Odliczeniu podlegają też składki opłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących. Odliczeniu podlegają również składki na takie obowiązkowe ubezpieczenie społeczne wynikające z obowiązujących w innym niż Polska państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Szwajcarii.

Obliczenie podatku

Przy obliczeniu ostatecznego zobowiązania podatkowego w części (G,H,J,I) podatnicy, którzy uzyskali dochody z tytułu działalności wykonywanej za granicą, lub ze źródeł przychodów położonych za granicą mogą odliczyć podatek zapłacony w tym kraju, jeśli z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a tym krajem ma zastosowanie taka metoda. Zgodnie z tą metodą podatek zapłacony za granicą podlega odliczeniu od podatku obliczonego od łącznych dochodów uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym.
Odliczeniu od podatku podlegają również opłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne. Chodzi o składki opłacone w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej. Obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku. Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki.
Podatnicy, którzy w 2010 roku zlikwidowali działalność, wypełniają jeszcze poz. 54 w części I, w której wykazują zryczałtowany podatek z tzw. remanentu likwidacyjnego. Dochód z remanentu ustala się, mnożąc wartość remanentu likwidacyjnego ustalonego według cen zakupu (towarów handlowych, materiałów) przez wskaźnik procentowy wynikający z udziału dochodu w przychodach.
Tak obliczony dochód należy opodatkować 10-proc. stawką. W takim przypadku należy zsumować kwotę wcześniej obliczonego podatku z kwotą zryczałtowanego podatku z remanentu likwidacyjnego.
W części J podatnik ostatecznie oblicza, czy rozliczając zobowiązanie podatkowe za 2010 rok, powinien jeszcze dopłacić podatek, czy też nadpłacił podatek.

Złożenie deklaracji

Oprócz prawidłowo wypełnionej deklaracji PIT-36L co do kwot, aby zeznanie zostało uznane za wypełnione właściwie, koniecznie jest jego podpisanie.
Podpis składa się w części R. Zamiast podatnika podpis może złożyć również jego pełnomocnik.
Podstawa prawna
Art. 27b, art. 30c, art. 45 ust. 1a pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.).