MRPiPS i wyrok TK: Przeliczenie emerytur. I podwyżka. Bez rekompensaty za zaniżanie emerytur przez 5-15 lat [Projekt nowelizacji]

Ich emerytury (prawdopodobnie od połowy 2025 r.) będą poprawnie przeliczone, ale tylko co do świadczeń od II połowy 2025 r.

Dlaczego emeryci żądają przeliczenia emerytur, podwyżek bieżących świadczeń i wypłaty wstecznych wyrównań?

Chodzi o osoby poszkodowane niekorzystnych obliczaniem wysokości emerytur, jeżeli przejście na emeryturę następowało w czerwcu. Dotyczy to okresu 10 lat – od 2009–2019. W latach tych emeryt albo rencista „majowy” otrzymywał waloryzacją roczną i kwartalną. Tak jednak nie było w przypadku emerytów „czerwcowych”. Tracili oni nawet 200 – 400 zł miesięcznie. Emeryci czerwcowi mieli tylko waloryzację roczną.

Sprawa trafiła do TK - Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 15 listopada 2023 r. (sygn. akt P 7/22) zakwalifikował zasady przyznawania emerytur czerwcowych za sprzeczne z Konstytucją RP (wyrok nie jest uznawany przez rząd za wyrok). Poprzedni rząd wprowadził też nowelizacje, które rozwiązały problem na przyszłość – osoba przechodząca na emeryturę w maju ma taką samą podstawę wymiaru emerytury, co osoba przechodząca w czerwcu.

W 2025 r wejdzie (najprawdopodobniej) w życie ustawa, która będzie podstawą do usunięcia negatywnych skutków złych przepisów emerytalnych.

Pokrzywdzeni emeryci będą mogli złożyć wniosek o przeliczenie i nową wysokość świadczenia na moment jego przyznania w czerwcu w latach 2009–2019. W ten sposób nastąpi przeliczenie.

MRPiPS i wyrok TK: Przeliczenie emerytur. I podwyżka. Bez rekompensaty za zaniżanie emerytur przez 5-15 lat [Projekt nowelizacji]

Projekt ustawy nie wprowadza prawa do wyrównań za cały okres, w którym emerytury przyznane w czerwcu w latach 2009–2019 były wypłacane w niższej wysokości. Rząd argumentuje, że mechanizm powodujący zubożenie emerytów jest zgodny z Konstytucją RP – decyzje ZUS są prawidłowe.

MRPiPS zapowiada nowe wskaźniki przeliczeniowe

Rząd pracuje nad nową metodę obliczania kwartalnych wskaźników waloryzacji dla:

• składek na koncie emerytalnym oraz
• dla kapitału początkowego.

Oznacza to koniec korzyści zależnych od miesiąca przejścia na emeryturę

Ma to rozwiązać poniższe problemy:

1. Czerwcowe waloryzacje emerytur:

• W przypadku ustalania emerytury w czerwcu, kwoty poddane ostatniej waloryzacji rocznej nie mogą być waloryzowane kwartalnie.
• Kwoty te zostały już zwaloryzowane rocznie za poprzedni rok od 1 czerwca bieżącego roku.

2. Wskaźniki waloryzacji kwartalnej:

• Wskaźniki kwartalnej waloryzacji składek za pierwszy kwartał są znacznie wyższe niż za pozostałe kwartały.
• Są także wyższe w porównaniu do wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych oraz nominalnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia.
• Wskaźniki kwartalne przewyższają również wskaźniki rocznej waloryzacji składek.

3. Wpływ na wysokość emerytur:

• Emerytury przyznawane w czerwcu są niższe niż te przyznawane w innych miesiącach.
• Ma to wpływ na wysokość świadczeń emerytalnych zależnie od miesiąca ustalenia emerytury.

4. Problem korzystnych miesięcy:

• Istnieje problem miesięcy bardziej lub mniej korzystnych do przejścia na emeryturę.
• Problem podobny do emerytur przyznawanych w czerwcu wymaga rozwiązania w przyszłości.