To koniec komisji lekarskich w ZUS. Nie jest to dobra zmiana bo zasadą jest, że II instancja to w szeregu instytucjach kilka osób (np. trzech sędziów w sądach apelacyjnych). Wspólna decyzja kilku osób zmniejsza ryzyko błędu orzeczniczego. Rząd nie ma jednak wyboru. Bez nowych przepisów będzie zapaść orzecznicza.
Rząd ratuje ZUS przed zapaścią, a Polaków przed brakiem świadczeń, rent i zasiłków
Rząd wprowadza od 1 stycznia 2025 r. jako zasadę, że w ZUS nie ma komisji lekarskich. Są tylko decyzje jednoosobowe lekarzy orzeczników.
Poniżej w pliku Word treść nowelizacji.
Jest to obecnie projekt, ale z treści uzasadnienia wynika, że rząd podjął już ostateczną decyzję o jego wdrożeniu. Jest po prostu za mało lekarzy pracujących dla ZUS i grozi nam zapaść.
Istotna nowelizacji sprowadza się to poniższego zestawienia:
Porównanie:
W ZUS do końca 2024 r. orzeczenie wydawane jest jednoosobowo przez lekarza orzecznika, a w drugiej – przez komisję lekarską w składzie trzyosobowym.
W ZUS od 1 stycznia 2025 r. - Pierwsza instancja - orzeczenie wydaje lekarz orzecznik (sam). Tak samo jest w II instancji. Do drugiej instancji przechodzimy po złożeniu zarzutu wadliwości lub sprzeciwu.
Przepisy przejściowe w Infor.pl https://kadry.infor.pl/kadry/ubezpieczenia/emerytury_i_renty/6749310,likwidacja-komisji-lekarskich-w-zus-od-1-stycznia-2025-r-trzy-nowe-zasady-dla-starajacych-sie-o-rente-zasilek-swiadczenie-nowelizacja.html
Nowelizacja: W ZUS koniec komisji lekarskich. Jest za mało lekarzy
Nowy system wynika z braku lekarzy, o czym wprost napisano w uzasadnieniu zmian.
Ważne
Z uzasadnienia projektu nowelizacji:
Opisane zmiany wynikają z powstałych na przestrzeni lat w ZUS problemów z zatrudnieniem lekarzy orzeczników, których średnia wieku jest coraz wyższa (średni wiek lekarzy zatrudnionych w ZUS – to powyżej 60 lat), co w efekcie prowadzi do niedoboru kadr i możliwości sprawnego, opartego na najwyższych standardach wiedzy medycznej, działania w zakresie orzecznictwa lekarskiego. ZUS zatrudnia obecnie (stan na wrzesień 2024 r.) w orzecznictwie lekarskim, łącznie z lekarzami zatrudnionymi w Centrali ZUS, 688 lekarzy w łącznym wymiarze 546 etatów. Wszyscy lekarze są zatrudnieni na podstawie umów o pracę. Natomiast 355 etatów lekarzy jest nieobsadzonych (40% z etatów przewidzianych w planie zatrudnienia ZUS).
W ZUS orzekać będą pielęgniarki
Orzeczenia fizjoterapeutów- w sprawach o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej w zakresie profilu narządu ruchu
Orzeczenia pielęgniarek - w sprawach, w których ustala się niezdolność do samodzielnej egzystencji, przez pielęgniarki i pielęgniarzy.
Decydować będzie o możliwości wydania takiego orzeczenia główny lekarz orzecznik albo zastępca głównego lekarza orzecznika. W centrum orzeczniczym ma nadzór nad wydawaniem orzeczeń. Specjaliści wykonujący samodzielne zawody medyczne będą mogli wykonywać pracę – według wyboru, na podstawie umowy o pracę albo umowy o świadczenie usług. Do ustalania wynagrodzeń zasadniczych specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne zatrudnianych na podstawie umów o pracę, będą miały zastosowanie zasady analogiczne jak w odniesieniu do lekarzy orzeczników.
WAŻNE! Specjaliści wykonujący samodzielne zawody medyczne mogą wydawać orzeczenia w sprawach rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej, o której mowa w art. 69 ust. 1 pkt 1 ustawy, oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji, o której mowa w art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Rząd gwarantuje, że lekarz orzecznik będzie tak samo bezstronny jak komisja lekarska (trzy osoby)
Wynika to z takich zasad:
Zasada 1. Wyłączenie lekarza w pierwszej instancji w danej sprawie od orzekania w tej sprawie toczącym się w drugiej instancji.
Zasada 2. Rozporządzenie wprowadzi rygorystyczne zasady dla II instancji. Lekarz na tym poziomie będzie musiał mieć odpowiednią:
- specjalizację - specjalizacja dla schorzenia osoby orzekanej, ale także specjalizacja pokrewna albo
- wydanie orzeczenia zostanie poprzedzone wydaniem opinii specjalistycznej przez lekarza konsultanta o specjalizacji odpowiadającej schorzeniu osoby orzekanej – gdy nie ma możliwości wydania orzeczenia przez lekarza o właściwej specjalizacji;
- w przypadkach skomplikowanych i trudnych kierowanie sprawy do rozpatrzenia przez lekarza posiadającego większe doświadczenie w orzecznictwie lekarskim.
Podstawa prawna tych zmian? Komisje lekarskie wykreślone z art. 68 ustawy o systemie społecznym
Do zakresu działania ZUS nie należy już orzekanie przez lekarzy orzeczników Zakładu oraz komisje lekarskie Zakładu dla potrzeb ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Znikło to zadanie z art. 68 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W to miejsce pojawi się od 1 stycznia 2025 r. takie zadanie:
Ważne
Orzekanie przez lekarzy orzeczników oraz specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne dla potrzeb ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, innych świadczeń należących do właściwości Zakładu oraz dla celów realizacji zadań zleconych Zakładowi na podstawie innych ustaw, a także kontrola orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy.