Analiza finansowa i postulat główny

Autor petycji opiera swoją propozycję na bilansie finansowym, argumentując, że likwidacja trzech głównych programów socjalnych (800+, 13. i 14. emerytura) oraz podatku PIT byłaby niemal neutralna dla budżetu państwa. Oszacował, że wpływy z PIT w 2024 roku wyniosły około 97,6 miliarda złotych, co jest kwotą niemal równą łącznemu kosztowi wspomnianych programów socjalnych, wynoszącemu około 97 miliardów złotych, na co składa się 800 plus (około 70 mld zł), trzynasta emerytura (około 13 mld zł) i czternasta emerytura (około 14 mld zł). W odniesieniu do kontrargumentów, petycja zauważa, że brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku pojawił się już po podwyższeniu kwoty wolnej od podatku do 30 tysięcy złotych, co osłabia jego moc. Głównym postulatem petycji jest wprowadzenie rozwiązania bardziej sprawiedliwego i powszechnego, w przeciwieństwie do obecnego systemu, który obejmuje tylko wybrane grupy społeczne, takie jak rodziny z dziećmi i emeryci. Zniesienie podatku PIT stałoby się rozwiązaniem uniwersalnym, z którego skorzystaliby wszyscy podatnicy, w tym pracujący i seniorzy.

Uproszczenie systemu i krytyka programów celowych

Autor uważa, że obecny system podatkowy stałby się prostszy, bardziej przejrzysty i sprawiedliwy. Wskazuje na dane Ministerstwa Finansów, które pokazują, że ze względu na liczne ulgi i odpisy efektywna stawka podatkowa jest znacząco niższa niż nominalne progi. Dla I progu (do 120 tys. zł, stawka 12 proc.) efektywna stawka wyniosła 4,13 proc. w 2022 roku i 4,50 proc. w 2023 roku, a dla II progu (powyżej 120 tys. zł, stawka 32 proc.) 15,58 proc. w 2022 roku i 16,00 proc. w 2023 roku. Petycja kwestionuje skuteczność programów celowych, uznając je za nieskuteczne. Krytyka poszczególnych świadczeń:

  • 800 plus: Program ten nie przyczynił się do wzrostu dzietności, co było jego pierwotnym celem, i stał się de facto uniwersalnym programem socjalnym bez progów dochodowych.
  • 13. i 14. emerytura: Dodatkowe emerytury stały się stałym dodatkiem obciążającym budżet, ale mają ograniczony wpływ na realną poprawę sytuacji materialnej seniorów, a lepszy efekt daje już kwota wolna w PIT na poziomie 30 tysięcy złotych.

Korzyści i perspektywy

Petycja wskazuje na szereg korzyści dla państwa i obywateli. Obywatele mieliby większe dochody netto i większą samodzielność finansową. Zmiana zmniejszyłaby również biurokrację i koszty administracyjne, eliminując roczne rozliczenia PIT, ulgi i skomplikowane formularze. Proponowane rozwiązanie wychodzi naprzeciw postulatom dotyczącym zwiększenia kwoty wolnej od podatku do 60 tysięcy złotych, co jest trudne do zrealizowania przy obecnym deficycie budżetowym i dużych wydatkach zbrojeniowych.

Proponowane mechanizmy rekompensacyjne dla samorządów

Aby zapewnić stabilność finansową jednostkom samorządu terytorialnego (JST), które utraciłyby wpływy z PIT, petycja rekomenduje wprowadzenie mechanizmu rekompensacyjnego. Proponowane mechanizmy rekompensacyjne:

  • Zwiększenie udziału JST w podatku VAT (np. z 46 proc. do 50-55 proc.) oraz wprowadzenie stałego udziału w podatku CIT (np. 10-15 proc.).
  • Wprowadzenie corocznej rekompensaty z budżetu państwa odpowiadającej utraconym wpływom z PIT.
  • Możliwość połączenia kilku źródeł (np. 50 proc. z VAT + 10 proc. z CIT + reszta z budżetu centralnego).
  • Petycja rekomenduje także coroczną indeksację rekompensaty, proporcjonalną do wzrostu PKB lub inflacji.

Konkluzje i uzasadnienie propozycji likwidacji PIT

Autor petycji w jej końcowych wnioskach szczegółowo argumentuje, że postulowane zniesienie podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), równoważone likwidacją programów socjalnych takich jak Rodzina 800+, 13. i 14. emerytura, jest rozwiązaniem neutralnym pod względem budżetowym, a przy tym bardziej sprawiedliwym i korzystnym dla wszystkich obywateli. Wdrożenie tego pomysłu doprowadziłoby do znaczącego uproszczenia systemu podatkowego, eliminując jednocześnie liczne, często niejasne i wymagające interpretacji skarbowych, skomplikowane ulgi oraz odpisy. Co istotne, autor zapewnia o stabilności finansowej samorządów, przewidując wprowadzenie adekwatnych rekompensat dla Jednostek Samorządu Terytorialnego (JST). Proponowana zmiana rozwiązuje także kluczowy problem PIT, czyli brak waloryzacji progów podatkowych w dłuższych horyzontach czasowych, co jest równoznaczne z regularnie wprowadzonym, ukrytym podwyższeniem opodatkowania. Ponadto, petycja stanowi realną alternatywę dla postulatów zwiększenia kwoty wolnej od podatku do na przykład 60 tys. zł – cel ten jest trudny do osiągnięcia przy napiętej sytuacji budżetowej, znacznym deficycie i wysokich wydatkach na zbrojenia. Podstawę prawną dla tej inicjatywy stanowi petycja w sprawie likwidacji podatku dochodowego od osób fizycznych, świadczenia wychowawczego oraz 13. i 14. emerytury, oznaczona numerem BKSP-155-X-690/25.