Jaka emerytura po 25 latach działalności gospodarczej? Ile wynosi emerytura z działalności gospodarczej w 2025 roku?

Emerytura – co to za świadczenie i jak obliczana jest jego wysokość?

Emerytura to świadczenie finansowe wypłacane osobom, które spełniają określone warunki wynikające z przepisów o ubezpieczeniach społecznych.

Dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. prawo do emerytury przysługuje wtedy, gdy:

• osiągną ustawowy wiek emerytalny (60 lat kobiety, 65 lat mężczyźni),
• mają opłaconą choć jedną składkę na ubezpieczenia społeczne lub emerytalno-rentowe – niezależnie od tego, czy jako pracownicy, czy osoby prowadzące działalność gospodarczą,
• nie pobierają świadczenia przyznanego z tytułu podwyższonego wieku emerytalnego.

Emeryturę wypłaca się od miesiąca złożenia wniosku, ale nie wcześniej niż od chwili osiągnięcia wieku emerytalnego. W obecnym systemie każdy ubezpieczony urodzony po 1948 r., który choć raz odprowadził składkę, ma prawo ubiegać się o świadczenie.

Dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. obowiązują odmienne zasady. Aby otrzymać emeryturę, należy wykazać staż ubezpieczeniowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Wlicza się do niego zarówno okresy składkowe (np. praca na etacie), jak i nieskładkowe (np. pobieranie zasiłku chorobowego, opiekuńczego czy studia wyższe). Taki staż gwarantuje wypłatę świadczenia nie niższego niż minimalna emerytura.

Jeśli staż jest krótszy – minimum 15 lat u kobiet i 20 lat u mężczyzn – emerytura również zostanie przyznana, jednak bez gwarancji osiągnięcia ustawowego minimum.

Osobom urodzonym po 1948 roku ZUS ustala wysokość przysługującej emerytury według systemu zdefiniowanej składki. Polega on na podzieleniu podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, czyli liczbę miesięcy, przez które statystycznie będzie wypłacane świadczenie. Podstawa ta obejmuje wszystkie zwaloryzowane środki zgromadzone na koncie ubezpieczonego, czyli:

• kapitał początkowy (jeśli ktoś pracował przed 1999 r.),
• składki emerytalne zapisane po 1998 r.,
• w przypadku członków OFE – środki zgromadzone na subkoncie.

W szczególnych sytuacjach, np. przy wcześniejszej emeryturze, część środków może nie być uwzględniana. Jeżeli emeryt pobierał wcześniej świadczenie, ZUS pomniejsza jego podstawę o kwoty już wypłacone. Do wyliczeń stosuje się tablice średniego dalszego trwania życia ogłaszane co roku przez GUS, a wybór właściwej tablicy zależy od momentu złożenia wniosku i osiągnięcia wieku emerytalnego – zawsze stosuje się tę wersję tabel, która jest dla ubezpieczonego korzystniejsza.

Z kolei ubezpieczeni urodzeni przed 1 stycznia 1949 r. mają emeryturę obliczaną według tzw. „starych zasad”, w których kluczowe znaczenie ma staż pracy oraz podstawa wymiaru świadczenia. Na wysokość emerytury składają się dwie części: socjalna i stażowa. Część socjalna jest stałym elementem i wynosi 24% kwoty bazowej obowiązującej w dniu złożenia wniosku. Część stażowa natomiast zależy od długości okresów składkowych i nieskładkowych – za każdy rok składkowy dolicza się 1,3% podstawy wymiaru, a za każdy rok nieskładkowy 0,7%. Podstawa wymiaru ustalana jest na podstawie zarobków z wybranych 10 kolejnych lat z ostatnich 20 lat pracy lub z 20 dowolnych lat objętych ubezpieczeniem. Emerytura nie może jednak przekroczyć 100% tej podstawy. Jeśli natomiast obliczona kwota świadczenia jest niższa niż emerytura minimalna, ZUS podwyższa ją do ustawowego minimum – o ile ubezpieczony ma wymagany staż: co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Jakie składki ZUS płaci przedsiębiorca w 2025 roku?

Przedsiębiorca musi rozliczać i opłacać składki na:

• ubezpieczenia społeczne (obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe i dobrowolne ubezpieczenie chorobowe),
• Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy,
• ubezpieczenia zdrowotne.

Minimalna podstawa wymiaru składek dla osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi 60% przeciętnego wynagrodzenia. W 2025 roku wartość ta wynosi 60% z 8673 zł, czyli 5203,80 zł. To właśnie od tej kwoty naliczane są najniższe składki ZUS dla przedsiębiorców.

Wysokości składek są wyrażone w procentach i wynoszą:

• na ubezpieczenie emerytalne – 19,52% podstawy (1015,78 zł w 2025 roku),
• na ubezpieczenia rentowe – 8,00% podstawy (416,30 zł w 2025 roku),
• na ubezpieczenie chorobowe – 2,45% podstawy (127,49 zł w 2025 roku),
• na ubezpieczenie wypadkowe: stopa procentowa jest zróżnicowana i zależy od liczby osób ubezpieczonych oraz branży, w której działa firma, dla firm zatrudniających do 9 osób wynosi 1,67% podstawy (86,90 zł w 2025 roku),
• na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy – 2,45% (127,49 zł).

Wysokość składki zdrowotnej zależy od formy opodatkowania i wysokości dochodów.

Pełne składki ZUS w 2025 dla przedsiębiorców bez ubezpieczenia chorobowego wynoszą 1646,47 zł + składka zdrowotna 2025, a z ubezpieczeniem chorobowym 1773,96 zł + składka zdrowotna 2025.

Przedsiębiorca ma możliwość zadeklarowania wyższej podstawy wymiaru składek emerytalnych czy chorobowych, jednak obowiązują w tym zakresie określone limity. W 2025 roku roczna podstawa składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może przekroczyć 260 190 zł, natomiast maksymalna podstawa dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego wynosi 250% prognozowanego średniego wynagrodzenia, czyli maksymalnie 21 682,50 zł miesięcznie.

Ile wynosi składka emerytalna w 2025 roku?

Składki ZUS, które przedsiębiorca może opłacać w 2025 roku, mieszczą się w przedziale od 1793,96 zł do 7 588,87 zł. Największym elementem tego pakietu pozostaje składka emerytalna – stanowi 19,52% podstawy wymiaru i odpowiada za 57,2% całej składki. W 2025 roku jej wysokość wynosi 1015,78 zł przy minimalnej dopuszczalnej podstawie oraz 4340,80 zł przy podstawie maksymalnej.

Jaka emerytura po 25 latach działalności gospodarczej?

U przedsiębiorców wysokość emerytury opiera się przede wszystkim na liczbie lat składkowych – im dłuższy staż, tym wyższe świadczenie. Prawo do emerytury nabywa się po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jeżeli dodatkowo kobieta udokumentuje co najmniej 20 lat, a mężczyzna 25 lat opłacania składek, wówczas nawet przy niewystarczającej sumie zgromadzonych składek świadczenie zostanie automatycznie podniesione do poziomu minimalnej emerytury. Obecnie najniższa emerytura wynosi 1878,91 zł.

Jaka emerytura z działalności gospodarczej? Prognozy na lata kolejne

Z danych GUS wynika, że w 2022 r. przeciętna emerytura z ZUS wypłacana byłym przedsiębiorcom wynosiła 2355 zł brutto. Prognozy na kolejne lata nie napawają jednak optymizmem. ZUS szacuje, że osoba prowadząca firmę, która przejdzie na emeryturę w 2039 r. po 35 latach opłacania pełnych składek, otrzyma około 3230 zł brutto. To mniej niż przewidywana na ten rok emerytura minimalna – 3456 zł brutto – więc świadczenie zostanie wyrównane do tej kwoty.

Warto podkreślić, że prognozowana emerytura przedsiębiorcy w 2039 r. będzie stanowiła jedynie około 20% przeciętnego wynagrodzenia. Z tego powodu dobrze już dziś rozważyć dodatkowe formy odkładania na przyszłość, aby zwiększyć wysokość przyszłego świadczenia.

Co zrobić, żeby zwiększyć przyszłą emeryturę z działalności gospodarczej?

Osoby prowadzące działalność gospodarczą, które chcą zwiększyć swoje przyszłe świadczenia, mogą skorzystać z Indywidualnego Konta Emerytalnego (IKE) lub Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). To atrakcyjne formy dodatkowego oszczędzania, oferujące zarówno preferencje podatkowe, jak i możliwość długoterminowego inwestowania środków. W przypadku IKZE przedsiębiorcy mają wyższy limit wpłat niż pracownicy etatowi – w 2025 r. mogą odłożyć nawet 14 083,20 zł, co pozwala na znaczną oszczędność podatkową, sięgającą około 4507 zł rocznie. Przy wypłacie kapitału obowiązuje jedynie 10-procentowy podatek ryczałtowy, a zyski nie są objęte podatkiem od zysków kapitałowych.

IKE natomiast przynosi największe korzyści w momencie wypłaty. Jeśli środki zostaną podjęte po ukończeniu 60. roku życia (lub 55., gdy spełnione są warunki wcześniejszej emerytury), a wpłaty były realizowane przez minimum 5 lat, inwestor jest całkowicie zwolniony z podatku od zysków kapitałowych. Zarówno IKE, jak i IKZE umożliwiają również dziedziczenie środków, co stanowi dodatkowe zabezpieczenie finansowe dla rodziny.

Jak uzyskać emeryturę z ZUS, kiedy prowadzi się działalność gospodarczą?

Aby uzyskać emeryturę z ZUS jako przedsiębiorca, musisz spełnić dwa podstawowe warunki. Pierwszy to osiągnąć odpowiedni wiek emerytalny. Drugi to złożenie wniosku o świadczenie. W Polsce wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Przedsiębiorcy, podobnie jak pracownicy, mają prawo do emerytury. Jednak świadczenie nie jest przyznawane automatycznie, z wyjątkiem osób pobierających rentę z tytułu niezdolności do pracy. W takich przypadkach ZUS przyznaje emeryturę z urzędu w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego.

Jeśli nie jesteś rencistą, musisz złożyć wniosek EMP, którego aktualny wzór można pobrać ze strony internetowej ZUS. Do wniosku należy dołączyć dokument ERP-6, który zawiera szczegółowe informacje o okresach składkowych i nieskładkowych. Możesz dodatkowo uzupełnić dokumentację o:

• zaświadczenia lub świadectwa pracy od wcześniejszych pracodawców,
• legitymacje ubezpieczeniowe z wpisami o zatrudnieniu,
• dokumenty potwierdzające okresy nieskładkowe, np. zaświadczenia od pracodawców,
• dokumenty związane z międzynarodowymi umowami ubezpieczeniowymi, jeśli pracowałeś za granicą.

Po zgromadzeniu wszystkich wymaganych dokumentów ZUS przeanalizuje Twój wniosek i określi wysokość świadczenia na podstawie zgromadzonych składek, kapitału początkowego oraz okresów składkowych i nieskładkowych. Warto zadbać o kompletną dokumentację, aby uniknąć opóźnień w procesie przyznawania świadczenia.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 1998 Nr 162 poz. 1118)