Ryczałt energetyczny 2025. Podstawa prawna

Ryczałt energetyczny to świadczenie wynikające z ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz osobach, które doświadczyły represji wojennych i powojennych. Jego głównym celem jest częściowe pokrycie kosztów zużycia energii w gospodarstwach domowych. Świadczenie to wypłacane jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i podlega corocznej waloryzacji, co oznacza, że jego wysokość dostosowuje się do poziomu inflacji i rosnących wydatków na życie.

Od 1 marca 2025 roku kwota ryczałtu energetycznego wynosi 312,71 zł miesięcznie. Co istotne, świadczenie to jest wolne od podatku i przysługuje niezależnie od dochodów osoby uprawnionej.

Komu przysługuje ryczałt energetyczny?

Ryczałt energetyczny przysługuje osobom z określonych grup uprawnionych. Mogą się o niego ubiegać:

  • kombatanci oraz inne osoby uprawnione,
  • żołnierze zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobycia rud uranu i batalionach budowlanych,
  • wdowy lub wdowcy – emeryci i renciści pozostający po kombatantach i innych osobach uprawnionych,
  • wdowy po żołnierzach przymusowo zatrudnianych, które pobierają emeryturę lub rentę.

Jak złożyć wniosek o ryczałt energetyczny?

Aby otrzymać ryczałt energetyczny, należy złożyć wniosek o przyznanie świadczenia (formularz ZUS-ERK), który dostępny jest w placówkach ZUS lub na stronie internetowej zus.pl. Do wniosku trzeba dołączyć odpowiednie dokumenty potwierdzające uprawnienia. W przypadku kombatantów i osób represjonowanych jest to decyzja Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych potwierdzająca okres działalności kombatanckiej lub represji, natomiast wdowy i wdowcy muszą przedłożyć decyzję potwierdzającą ich status jako członka rodziny po kombatancie. Żołnierze przymusowo zatrudnieni w ramach zastępczej służby wojskowej składają zaświadczenie z Wojskowej Komendy Uzupełnień, a wdowy po takich żołnierzach – dokument z właściwego organu wojskowego.

Kiedy złożyć wniosek o ryczałt energetyczny?

Wniosek o ryczałt energetyczny można złożyć w każdym czasie, ponieważ nie obowiązuje żaden sztywny termin. Jeżeli przekazane dokumenty są pełne i prawidłowe, ZUS ma maksymalnie 30 dni na jego rozpatrzenie. Wypłata świadczenia następuje nie później niż w miesiącu następnym po złożeniu wniosku.

Czy od decyzji ZUS można się odwołać?

Od wydanej decyzji można się odwołać, pisemnie lub ustnie, za pośrednictwem jednostki ZUS, która ją wydała. Odwołanie kieruje się do sądu okręgowego: sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Cała procedura odwoławcza jest bezpłatna.

Jakie inne dodatki i świadczenia przysługują kombatantom?

Osoby uprawnione do otrzymywania ryczałtu energetycznego mają możliwość skorzystania także z dodatkowych form wsparcia finansowego, takich jak:

  • dodatek kombatancki – 330,07 zł miesięcznie,
  • dodatek kompensacyjny – 49,51 zł miesięcznie,
  • świadczenie dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej – 330,07 zł miesięcznie,
  • świadczenie dla osób deportowanych do pracy przymusowej – od 16,55 zł do 330,07 zł, w zależności od liczby przepracowanych miesięcy.

Dodatkowo Urząd do Spraw Kombatantów umożliwia ubieganie się o dofinansowanie m.in. do zakupu aparatów słuchowych, leczenia uzdrowiskowego czy rehabilitacji domowej i ambulatoryjnej. Istnieje również możliwość uzyskania jednorazowej lub okresowej pomocy finansowej po spełnieniu określonych kryteriów.