Miła niespodzianka od prezydenta dla seniorów, którzy otrzymują najniższe emerytury (do 3000 zł brutto). Coroczna waloryzacja o ponad 150 zł, wyższe „trzynastki” i „czternastki”

Emerytura – co to za świadczenie i jakie warunki należy spełnić, żeby ją otrzymać?

Emerytura to świadczenie finansowe przysługujące osobie, która spełni określone w przepisach warunki emerytalne wynikające z systemu ubezpieczeń społecznych.

Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. muszą:

• ukończyć ustawowy wiek emerytalny – 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn,
• posiadać opłaconą choćby jedną składkę na ubezpieczenie społeczne lub emerytalno-rentowe (np. jako pracownik czy przedsiębiorca),
• nie mieć wcześniej przyznanej emerytury z tytułu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego.

Świadczenie zaczyna przysługiwać od miesiąca złożenia wniosku, ale nie wcześniej niż po osiągnięciu wieku emerytalnego. Oznacza to, że każda osoba urodzona po tej dacie, która choć raz była objęta ubezpieczeniem społecznym, może otrzymać emeryturę.

Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. muszą:

• wykazać wymagany staż ubezpieczeniowy: minimum 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, obejmujący okresy składkowe (np. praca na etacie) oraz nieskładkowe (np. pobieranie zasiłku chorobowego, opiekuńczego czy okres studiów), aby otrzymać świadczenie co najmniej na poziomie ustawowego minimum (obecnie 1 878,91 zł),

lub

• udokumentować krótszy staż – odpowiednio 15 lat dla kobiet i 20 lat dla mężczyzn. W takiej sytuacji emerytura również przysługuje, ale jej wysokość może być niższa niż minimalna gwarantowana ustawowo.

Minimalna emerytura – czym jest i jakie warunki trzeba spełnić, żeby ją otrzymać?

Minimalna emerytura to gwarantowane przez państwo najniższe świadczenie, które ma zapewnić podstawowe środki do życia osobom spełniającym określone kryteria. Aby ją otrzymać, konieczne jest nie tylko osiągnięcie ustawowego wieku emerytalnego – 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn – lecz także udokumentowanie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet oraz 25 lat dla mężczyzn. Oznacza to, że osoby, które pracowały krócej lub miały zbyt mało okresów uwzględnianych do stażu ubezpieczeniowego, mogą otrzymać świadczenie w niższej wysokości niż minimalna emerytura.

Ile wynosi minimalna emerytura w 2025 roku?

Minimalna emerytura w 2025 roku została podniesiona w ramach corocznej waloryzacji świadczeń. Od 1 marca 2025 r. najniższe świadczenie wynosi 1878,91 zł brutto miesięcznie, co po odliczeniu składki zdrowotnej daje 1709,81 zł netto. To wzrost o ponad 83 zł „na rękę” w porównaniu z rokiem poprzednim. Mimo podwyżki, kwota minimalnej emerytury nadal mieści się w limicie zwalniającym od podatku dochodowego, co oznacza, że osoby pobierające wyłącznie to świadczenie nie zapłacą PIT.

Minimalna emerytura w 2026 roku – prognozy

Rada Ministrów przyjęła propozycję zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent na 2026 rok. Zakłada ona wzrost o 20% realnego przyrostu przeciętnego wynagrodzenia z 2025 roku. Jeśli rządowa propozycja zostanie ostatecznie zatwierdzona w rozporządzeniu, od 1 marca 2026 roku wzrosną wszystkie świadczenia objęte waloryzacją, w tym także minimalna emerytura.

Zgodnie ze wstępnymi zapowiedziami, podwyżka emerytur, rent oraz powiązanych dodatków ma wynieść co najmniej 4,9%, co przełoży się na wzrost minimalnej emerytury do 1970,98 zł.

Trzeba jednak pamiętać, że ostateczna wartość wskaźnika waloryzacji zostanie ustalona dopiero po publikacji pełnych danych statystycznych. Kluczowe znaczenie będą miały dwa komunikaty Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego – dotyczące średniorocznego wskaźnika inflacji za 2025 rok oraz realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2025 roku w porównaniu z 2024 rokiem.

Zgodnie z art. 94 ust. 1 pkt 1 ustawy o FUS, dane o inflacji GUS musi ogłosić do końca stycznia 2026 r., natomiast informacje o wzroście wynagrodzeń – najpóźniej do 7. dnia roboczego lutego, czyli do 10 lutego 2026 r.. Oznacza to, że dopiero w lutym 2026 roku poznamy ostateczny wskaźnik waloryzacji, który przesądzi o wysokości przyszłorocznych podwyżek świadczeń.

2030 zł minimalnej emerytury w 2026 roku i coroczna waloryzacja o ponad 150 zł – ustawa z podpisem prezydenta

4 listopada prezydent Karol Nawrocki złożył w Sejmie zapowiadany w kampanii wyborczej projekt własnej ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Zakłada ona wprowadzenie kwoty minimalnego podwyższenia świadczeń, która wyniosłaby 150 zł i podlegała corocznej waloryzacji od dnia 1 marca. W przypadku gdy kwota podwyższenia emerytury ustalona w wyniku waloryzacji była niższa od kwoty minimalnego podwyższenia, kwotę podwyższenia świadczenia uzupełnia się do kwoty minimalnego podwyższenia.

Wprowadzenie kwoty minimalnego podwyższenia wpłynęłoby także na wysokość trzynastej i czternastej emerytury. Oba te świadczenia w kwocie brutto, są bowiem równe minimalnej emeryturze. Zgodnie z projektem Karola Nawrockiego „trzynastka” i „czternastka” w 2026 roku wyniosłyby również 2030 zł brutto.

Tyle wyniosą emerytury po waloryzacji od 1 marca 2026 roku: wariant procentowy (stosowany dotychczas) vs. wariant kwotowy (zgodny z projektem ustawy prezydenckiej)

Poniżej przedstawiamy szacunkowy wzrost świadczeń emerytalnych od 1 marca 2026. Pierwszy wariant zakłada pozostanie przy waloryzacji procentowej, która zgodnie z propozycją rządu miałaby wynieść 4,9%, drugi wariant uwzględnia natomiast propozycję prezydenta, czyli wprowadzenie od 2026 roku waloryzacji kwotowej.

Jak pokazuje powyższa tabela, na propozycji prezydenta najbardziej skorzystają emeryci, których obecne świadczenie brutto nie przekracza 3000 zł. W ich wypadku wariant kwotowy (waloryzowany co roku) wypada korzystniej niż wariant procentowy. Osoby otrzymujące świadczenie powyżej 3000 zł, nie odczują zmian.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 1998 Nr 162 poz. 1118)
• Ustawa z dnia 9 stycznia 2020 r. o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz.U.2024.891)
• Ustawa z dnia 26 maja 2022 r. o kolejnym w 2022 r. dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz.U. 2022 poz. 1358)
• Projekt Ustawy o o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz
• niektórych innych ustaw (RPW/36763/2025)