rozwiń >

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w przesłanym w środę komunikacie przypomniał, że 1 stycznia 2026 r. wejdzie w życie ustawa, dzięki której Zakład Ubezpieczeń Społecznych automatycznie, bez konieczności składania wniosku, przeliczy wysokość emerytur przyznanych lub przeliczonych w czerwcu w latach 2009–2019 (tzw. emerytury czerwcowe). Nowe przepisy obejmą również renty rodzinne po osobach, które miały takie świadczenia.

ZUS automatycznie przeliczy emerytury czerwcowe

W komunikacie podkreślono, że świadczeniobiorcy nie muszą składać żadnych wniosków. ZUS z urzędu przeprowadzi cały proces i wyda nową decyzję. Jeżeli okaże się, że wyliczona kwota byłaby niższa niż dotychczasowa – świadczenia pozostaną na obecnym poziomie.

Kogo obejmie przeliczenie?

Nowe zasady obejmują osoby, które:

  • w latach 2009–2019 przeszły na emeryturę od czerwca lub miały przeliczoną emeryturę od tego miesiąca, albo
  • pobierają rentę rodzinną po zmarłym, któremu ZUS ustalił lub przeliczył emeryturę od czerwca w latach 2009–2019, albo
  • pobierają rentę rodzinną po osobie, która:
  • osiągnęła wiek emerytalny (60 lat – kobieta, 65 lat – mężczyzna),
  • zmarła w czerwcu w latach 2009–2019, ale nie zdążyła złożyć wniosku o emeryturę lub nie miała ustalonego prawa do emerytury.

Jak ZUS ponownie przeliczy świadczenia?

Zakład ponownie obliczy wysokość emerytury według zasad obowiązujących w dniu jej pierwotnego ustalenia (czyli tak, jakby emerytura była przyznana w innym miesiącu niż czerwiec). Następnie zwaloryzuje kapitał i świadczenia do chwili obecnej.

Co z osobami, które już walczą o przeliczenie?

W przypadku, gdy wniosek w sprawie przeliczenia wysokości emerytury ustalonej od czerwca w latach 2009–2019 (bądź renty rodzinnej) zostanie zgłoszony przed 1 stycznia 2026 r., a postępowanie ws. rozpatrzenia wniosku, sprawa o ustalenie prawa do świadczeń lub ich wysokości, na 1 stycznia 2026 r., dalej będzie w toku lub przed sądem, ZUS zawiesi postępowanie w sprawie ustalenia wysokości emerytury lub renty rodzinnej przewidziane w nowej ustawie. Zakład wróci do niego, gdy ostatecznie zakończy się to wcześniejsze postępowanie. W komunikacie wskazano, że nie trzeba składać żadnych wniosków.

Postępowania rozpoczęte przed 1 stycznia 2026 r. będą kontynuowane według dotychczasowych zasad, aż do ich prawomocnego zakończenia. Nowa ustawa nie ingeruje w sprawy już prowadzone i nie zastąpi trwających procedur.

Dlaczego emerytury czerwcowe były niższe?

Przez lata obowiązywał mechanizm waloryzacji składek, który w czerwcu działał na niekorzyść świadczeniobiorców. Osoby przechodzące na emeryturę właśnie w tym miesiącu otrzymywały często niższe świadczenia niż ci, którzy składali wniosek w miesiącach poprzedzających lub następujących. Nowe przepisy mają to odwrócić i ujednolicić zasady.

Do kiedy ZUS zakończy wszystkie sprawy?

ZUS poinformował, że najpóźniej do 31 marca 2026 r. wszystkie emerytury czerwcowe z lat 2009–2019 (oraz renty rodzinne z nimi powiązane) mają zostać ponownie wyliczone.