Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
W czasach, gdy pomoc finansowa od najbliższych przy zakupie mieszkania jest normą, wiele osób zastanawia się, jak wygląda kwestia opodatkowania darowizn od członków rodziny. Sytuacja nie jest taka oczywista, jak mogłoby się wydawać; wiele zależy od tego, jakie kroki podejmą osoby obdarowywane.
Często w takich sytuacji ważne jest nie tylko, od kogo jest owa darowizna, ale także termin złożenia odpowiednich urzędów. W zasadzie to druga z wymienionych rzeczy ma kluczowe znaczenie, a warto też pamiętać, że urząd skarbowy nie zawsze musi być dla nas wyrozumiały.
Darowizna zwolniona z podatku, ale…
Według przepisów prawa, jeśli darowizna otrzymywana jest od członka rodziny z tzw. grupy zerowej, czyli rodzice, dziadkowie, małżonek, wnuki, dzieci, pasierbowie, to wówczas przysługuje nam zwolnienie z odprowadzenia podatku dochodowego. Nie oznacza to jednak, że w takiej sytuacji nie musimy nic robić, a zwłaszcza gdy w ramach darowizny otrzymujemy więcej niż 36120 zł w okresie pięciu lat.
W zasadzie to jest wręcz przeciwnie, bo osoba, otrzymująca darowiznę musi poczynić dwa bardzo konkretne kroki. Mimo braku opodatkowania osoba, która otrzymuje wsparcie ze strony swojej rodziny, musi zgłosić to do urzędu skarbowego i konieczne jest, aby zostało to zrobione w terminie do sześciu miesięcy od otrzymania darowizny. Poinformowanie urzędu skarbowego odbywa się za pomocą formularza SD-72, który można złożyć osobiście, listownie oraz poprzez formularz online e-Urzędu Skarbowego.
Równie ważne jest w tej sytuacji posiadanie dokumentu, udowadniającego wykonanie przelewu. W tej sytuacji kluczowe jest, aby dokument bankowy miał w swoim tytule jasno napisane, iż jest to darowizna, a dobrą praktyką może być także wskazanie danych osoby obdarowywanej. Dzięki temu mamy odpowiedni dokument potwierdzający, że przelew był, adresatem była konkretna osoba, a wszystko ma charakter darowizny.
Konto wspólne z małżonkiem, a darowizna od rodziców lub dziadków
W tym momencie wiele osób może zastanawiać, jak wygląda sytuacja, gdy osoba obdarowywana ma konto wspólne z małżonkiem? Tutaj sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana, bo o ile osoba obdarowywana bezpośrednio (np. dziecko, wnuk) są w tzw. grupie zerowej, tak jego małżonek lub małżonka zaliczają się do tzw. trzeciej grupie. W tym przypadku nie ma żadnego zwolnienia i konieczne jest zapłacenie wysokiego podatku od darowizny.
Dlaczego? Zakładając, że mamy wspólne konto i otrzymujemy darowiznę w wysokości 500 tysięcy złotych od rodziców, urząd skarbowy może podzielić tę kwotę na dwie osoby, po 250 tys. każda. Wówczas my jako dzieci, nie zapłacimy nic (o ile spełnione będą wszystkie działania opisane wyżej), ale nasz małżonek będzie musiał odprowadzić podatek w wysokości 20% przydzielonej dla niego kwoty.
Jeśli więc nie chcemy od darowizny zapłacić podatku, najlepszym rozwiązaniem wydaje się wykorzystanie tutaj własnego konta. Wówczas będziemy mieli udokumentowane, że przelane pieniądze są bezpośrednio dla nas. Jednocześnie nic nie będzie stało na przeszkodzie, aby za te pieniądze kupić mieszkanie i jako współwłaściciela nieruchomości wskazać swojego małżonka.
Jeśli jednak – z różnych powodów – nie mamy możliwości założenia swojego osobistego konta i otrzymamy darowiznę, musimy pamiętać o jednej ważnej rzeczy. Nadal będzie trzeba złożyć w urzędzie skarbowym formularz SD-72 i to będzie musiało zrobić oboje małżonków. W takiej sytuacji, dla urzędu nie ma znaczenia, kto jest intencjonalny adresatem darowizny, skoro środki przelewane są na wspólne konto.
Czego nie robić w przypadku otrzymywania darowizny od bliskiej rodziny?
Warto też wiedzieć, czego nie robić i jakich rzeczy za wszelką cenę wystrzegać się w sytuacji, gdy umawiamy się z najbliższą rodziną otrzymanie darowizny. Przede wszystkim należy wystrzegać się sytuacji, gdy pieniądze mamy otrzymać w formie gotówki. Taka sytuacja – choć pozornie najbardziej anonimowa – może okazać się wyjątkowo ryzykowna.
Jeśli fiskus zauważy, że faktycznie doszło do przekazania darowizny, nie została ona nigdzie zgłoszona i odbyła się poprzez przekazanie gotówki, wówczas może nałożyć podatek w wysokości od trzech do dwudziestu 20% wartości. Trzeba też pamiętać, że przelew powinien być wykonany bezpośrednio na konto, którego jedynym właścicielem jest osoba obdarowywana.
Pod żadnym pozorem nie należy też ignorować obowiązku złożenia w urzędzie skarbowym odpowiedniego formularza. Nawet jeśli darowizna nie będzie opodatkowana, tak nadal mamy obowiązek poinformować fiskus o takim przelewie. W sytuacji, gdy tego nie zrobimy, musimy liczyć się z utratą zwolnienia z podatku, a nawet karą za zatajenie darowizny.
