Koniec dotacji na kotły gazowe w 2025. Co czeka właścicieli domów?

Co naprawdę oznacza dyrektywa EPBD?

Dyrektywa EPBD (ang. Energy Performance of Buildings Directive) nie wprowadza zakazu używania kotłów gazowych ani obowiązku ich demontażu. Jej celem jest stopniowe odchodzenie od paliw kopalnych w budynkach na rzecz odnawialnych źródeł energii oraz poprawy efektywności energetycznej.

Przepisy mają charakter zaleceniowy, a nie obligatoryjny – oznacza to, że każde państwo członkowskie Unii Europejskiej samo decyduje, w jakim tempie i zakresie wdroży zmiany. Polska może więc wprowadzać je stopniowo, w miarę możliwości technicznych i finansowych, tak by nie obciążać gospodarstw domowych.

Dyrektywa EPBD - harmonogram zmian

• Od 1 stycznia 2025 roku – koniec dotacji do samodzielnych kotłów gazowych. Z programu „Czyste Powietrze” nie można już uzyskać wsparcia na zakup kotła jako jedynego źródła ogrzewania. Wyjątkiem będą tylko instalacje hybrydowe, w których gaz łączy się z odnawialnymi źródłami energii. np. pompa ciepła.
• Od 2027 roku – wejście systemu ETS2, obejmującego emisje z budynków. Oznacza to dodatkowe rachunki za korzystanie z gazu.
• Od 2030 roku – zakaz montażu kotłów gazowych w nowych budynkach. Każdy nowo wybudowany dom będzie musiał być wyposażony w zeroemisyjne źródło ciepła.
• Do 2040 roku – całkowite wycofanie kotłów na paliwa kopalne. Unia Europejska chce, by ogrzewanie budynków w pełni opierało się na odnawialnych źródłach energii.

„Czyste Powietrze” – ostatnia szansa na dopłaty do kotła gazowego

W Polsce program „Czyste Powietrze” sfinansował już ponad 230 tys. kotłów gazowych. Ale to koniec takiego wsparcia. Jeszcze tylko właściciele domów, którzy wymienili piece na gaz między 28 maja a 31 grudnia 2024, mogą skorzystać z dodatkowej puli 70 mln zł. Wnioski można składać do połowy października (o ile są środki) – szacuje się, że starczy ich dla ok. 3 tys. rodzin.

W 2025 z programów publicznych tj. "Czyste Powietrze" nie można już uzyskać dofinansowania na zakup kotła gazowego jako jedynego źródła ciepła. Wynika to z nowelizacji unijnej dyrektywy. Państwa członkowskie już od bieżącego roku nie mogą dofinansowywać instalacji kotłów gazowych ze środków publicznych. Wyjątkiem są systemy hybrydowe, w których gazowe źródło ciepła współpracuje z odnawialnymi źródłami energii.

Dalej można się ubiegać o dofinansowanie źródeł ciepła opartych na OZE tj. pompy ciepła, kotły na biomasę czy termomodernizację domów.

Czy będzie zakaz ogrzewania gazem w Polsce?

Nie. Zakaz ogrzewania gazem w Polsce od 2025 roku nie wchodzi w życie – to mit, który często pojawia się w mediach. Jak jest naprawdę? Od 2025 roku w krajach Unii Europejskiej, w tym w Polsce:

• Nie będzie można finansować zakupu nowych kotłów gazowych z publicznych pieniędzy, np. w programie „Czyste Powietrze”.
• Nadal można będzie instalować kotły gazowe, ale na własny koszt i tylko w istniejących budynkach.

Aktualnie nie ma przepisów, które nakazywałyby natychmiastową, obowiązkową wymianę sprawnie działających kotłów gazowych w już istniejących budynkach.

Stopniowe zmiany w ogrzewaniu budynków

Unia Europejska wymaga, by każde państwo członkowskie do 2040 roku stopniowo odchodziło od paliw kopalnych, w tym gazu w budynkach. Polska będzie mogła wprowadzać te przepisy stopniowo, w miarę możliwości technicznych i finansowych, z uwzględnieniem sytuacji gospodarstw domowych. Rząd zapowiada, że transformacja będzie rozłożona w czasie i ma opierać się głównie na dobrowolnej wymianie źródeł ciepła na bardziej ekologiczne oraz rozwoju programów wspierających inwestycje w OZE.

Jednak nawet przy stopniowej transformacji ponad 2 mln polskich gospodarstw czeka kosztowna rewolucja grzewcza, której nie da się uniknąć. W dłuższej perspektywie gaz ma zostać zastąpiony rozwiązaniami opartymi na odnawialnych źródłach energii.