W ostatnim miesiącu poprawiły się opinie o sytuacji w kraju - podał CBOS. W porównaniu z lutym o 3 punkty procentowe zwiększył się odsetek uważających, że sytuacja w kraju zmierza w dobrym kierunku, odsetek negatywnie oceniających tę sytuację zmniejszył się o 4 punkty procentowe. Nie zmienił się odsetek niemających zdania na ten temat.
W lutym o tym, że sytuacja w naszym kraju zmierza w dobrym kierunku przekonanych było 24 proc. respondentów, a 59 proc. miało zdanie przeciwne. Poglądu na ten temat nie miało 18 proc.
Zadowolenie z rozwoju sytuacji w kraju częściej niż pozostali deklarują starsi badani, mieszkający w mniejszych miejscowościach, gorzej wykształceni, o niższych dochodach per capita. W grupach społeczno-zawodowych są to najczęściej renciści, emeryci i robotnicy wykwalifikowani.
Negatywnie kierunek zmian w kraju częściej niż inni postrzegają młodsi badani, mieszkańcy większych miast, lepiej wykształceni, o wyższych dochodach na osobę w gospodarstwie domowym.
W istotny sposób opinie na temat rozwoju sytuacji w kraju różnicują poglądy polityczne i kwestie światopoglądowe.
Zadowolenie z kierunku zmian dokonujących się w Polsce ponadprzeciętnie często wyrażają respondenci praktykujący religijnie kilka razy w tygodniu oraz identyfikujący się z prawicą. W elektoratach ugrupowań mających największe poparcie są to przede wszystkim zwolennicy Prawa i Sprawiedliwości.
Z kolei niezadowolenie częściej niż pozostali artykułują niepraktykujący religijnie, utożsamiający się z lewicą, a w potencjalnych elektoratach – sympatycy Koalicji Obywatelskiej i Polski 2050 Szymona Hołowni.
Pogorszenia się sytuacji w kraju obawia się 52 proc. badanych (wzrost o 8 punktów procentowych w stosunku do lutego), a na poprawę liczy – podobnie jak miesiąc temu – 12 proc. ankietowanych. 23 proc. respondentów (spadek o 11 punktów) uważa, że sytuacja w kraju się nie zmieni.
CBOS podaje, że w stosunku do lutego poprawiły się oceny sytuacji politycznej. 20 proc. badanych pozytywnie ocenia sytuację polityczną (wzrost o 5 punktów procentowych w stosunku do lutego). 43 proc. postrzega ją negatywnie (spadek o 8 punktów). 30 proc. ankietowanych ocenia ją jako przeciętną (wzrost o 4 punkty).
Niezadowolenie nad zadowoleniem z sytuacji politycznej przeważa w niemal wszystkich analizowanych grupach społeczno-demograficznych. Szczególnie krytycznie na ten temat wypowiadają się mieszkańcy największych miast, absolwenci wyższych uczelni, badani o dochodach per capita wynoszących co najmniej 3000 zł, a w grupach społeczno-demograficznych kadra kierownicza i specjaliści z wyższym wykształceniem, średni personel i technicy.
Postrzeganie sytuacji politycznej zależy jednak przede wszystkim od orientacji politycznej i światopoglądowej. Częściej pozytywnie na jej temat wypowiadają się osoby bardziej religijne, identyfikujące się z prawicą, a w elektoratach partyjnych – zwolennicy Prawa i Sprawiedliwości. Krytyczne opinie na temat sytuacji politycznej częściej niż inni formułują ankietowani nieuczestniczący w praktykach religijnych, o poglądach lewicowych, a w elektoratach partyjnych – sympatycy opozycji, przede wszystkim respondenci popierający Koalicję Obywatelską.
43 proc. badanych uważa, że sytuacja polityczna nie zmieni się w najbliższego roku (spadek o 3 punkty procentowe w stosunku do lutego), 30 proc. spodziewa się pogorszenia (spadek o 2 punkty), 11 proc. liczy na poprawę (wzrost o 2 punkty).
CBOS podaje, że w porównaniu z lutym poprawiły się oceny sytuacji gospodarczej. 36 proc. badanych ocenia ją negatywnie (spadek o 6 punktów procentowych wobec lutego). 27 proc. postrzega ją pozytywnie (wzrost o 3 punkty). 31 ocenia ją jako przeciętną, ani dobrą, ani złą (wzrost o 2 punkty).
Oceny kondycji gospodarki zależne są w znacznej mierze od orientacji politycznej i światopoglądowej. Lepiej postrzegają ją osoby bardziej religijne, najgorzej respondenci niepraktykujący religijnie. Pozytywnie sytuację gospodarczą postrzega blisko połowa badanych identyfikujących się z prawicą, a w elektoratach partyjnych – ponad połowa wyborców Prawa i Sprawiedliwości. Niezadowolenie przeważa nad zadowoleniem wśród identyfikujących się z lewicą i w elektoratach ugrupowań opozycyjnych (najsilniej w elektoracie Koalicji Obywatelskiej, a najsłabiej – Konfederacji).
Z analizy zróżnicowań społeczno-demograficznych wynika, że stosunkowo dobrze kondycję gospodarki postrzegają badani w wieku powyżej 55 lat, gorzej wykształceni, o najniższych dochodach per capita – do 999 zł. Z kolei niezadowolenie ponadprzeciętnie często artykułują respondenci w wieku 25-34 lata, mieszkańcy dużych i największych miast, absolwenci wyższych uczelni i osoby o najwyższych dochodach per capita, wynoszących co najmniej 3000 zł.
CBOS wskazuje, że zwiększył się pesymizm w przewidywaniach dotyczących sytuacji gospodarczej w ciągu najbliższego roku. 51 proc. badanych obawia się jej pogorszenia (wzrost o 10 punktów procentowych. 24 proc. zakłada, że sytuacja nie zmieni się (spadek o 9 punktów). 13 proc. liczy na poprawę (spadek 2 punkty).
Jednocześnie w stosunku do lutego poprawiły się oceny jakości życia. 59 proc. badanych deklaruje, że im i ich rodzinom żyje się dobrze (wzrost o 10 punktów procentowych wobec lutego). 35 proc. ocenia, że żyje im się "ani dobrze, ani źle" (spadek o 8 punktów). 5 proc. podaje, że żyje im się źle (spadek o 2 punkty).
W ostatnim miesiącu nie zmieniły się znacząco oceny warunków materialnych gospodarstw domowych. 52 proc. badanych uważa, że są one dobre (wzrost o 2 punkty
procentowe wobec lutego). 7 proc. twierdzi, że są one złe (wzrost o 1 punkt). 41 proc. proc. ocenia, że warunki materialne ich gospodarstw domowych są przeciętne (spadek o 2 punkty).
Zadowolenie z poziomu życia rodziny i z warunków materialnych swojego gospodarstwa domowego w dużym stopniu zależy od dochodów przypadających na osobę w gospodarstwie domowym.
W stosunku do lutego pogorszyły się przewidywania dotyczące warunków materialnych gospodarstw domowych oraz jakości życia. 31 proc. badanych przewiduje, że za rok im i ich rodzinom będzie żyło się gorzej (wzrost o 7 punktów procentowych wobec lutego). 11 proc. prognozuje poprawę (spadek o 3 punkty). 43 proc. nie zakłada zmian (spadek o 5 punktów).
33 proc. obawia się pogorszenia warunków materialnych (wzrost o 4 punkty procentowe wobec lutego). 55 proc. nie zakłada zmian w tym obszarze (spadek o 3 punkty). 12 proc. liczy na poprawę (spadek o 1 punkt).
"W marcu, po inwazji Rosji na Ukrainę, zarejestrowaliśmy poprawę ocen bieżącej sytuacji w Polsce. W reakcji na działania Polski i Polaków wzrosło przekonanie, że sytuacja w kraju zmierza w dobrym kierunku. Poprawiły się również oceny sytuacji politycznej, gospodarczej oraz postrzeganie jakości życia rodzin. Pomimo poprawy ocen bieżącej sytuacji zwiększyły się obawy dotyczące przyszłości. Pogorszyły się przewidywania dotyczące ogólnej sytuacji w kraju, kondycji gospodarki, jakości życia rodzin oraz warunków materialnych" - wskazuje CBOS w analizie wyników.
"Tak wysoki poziom obaw przed pogorszeniem sytuacji gospodarczej, artykułowany przez ponad połowę badanych, notowaliśmy dotychczas tylko raz w historii naszych badań, w drugiej połowie października 2020 roku podczas przybierającej na sile drugiej fali epidemii koronawirusa oraz licznych obostrzeń i ograniczeń w życiu gospodarczym. Pesymizmowi w prognozach dotyczących sytuacji gospodarczej towarzyszą relatywnie duże obawy związane z pogorszeniem warunków materialnych gospodarstw domowych. Rejestrowany obecnie odsetek obawiających się pogorszenia warunków bytowych jest najwyższy od blisko dwóch dekad" - podaje CBOS.
Badanie przeprowadzono 28 lutego-10 marca 2022 r. w ramach procedury mixed-mode na reprezentatywnej imiennej próbie 1078 pełnoletnich mieszkańców Polski, wylosowanej z rejestru PESEL. Każdy respondent wybierał samodzielnie jedną z metod badania: 56 proc. wybrało wywiad bezpośredni z udziałem ankietera (metoda CAPI), 28,4 proc. – wywiad telefoniczny po skontaktowaniu się z ankieterem CBOS (CATI), 15,6 proc. – samodzielne wypełnienie ankiety internetowej (CAWI). We wszystkich trzech przypadkach ankieta miała taki sam zestaw pytań i strukturę. (PAP)
Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka
