Inflacja we wrześniu

Poniżej poszczególne składniki wskaźnika inflacji za wrzesień i sierpień 2024 r.

wrzesień sierpień
rdr mdm rdr mdm
OGÓŁEM 4,9 0,1 4,3 0,1
Inflacja towarów 4,2 0 3,6 0,1
Inflacja usług 6,8 0,4 6,2 0,6
Żywność i napoje bezalkoholowe 4,7 0,2 4,1 -0,1
Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe 4,4 0,4 4,3 0,2
Odzież i obuwie -1,8 1,9 -1,4 -1,3
Użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii 9,7 0,4 9 0,3
Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego 1,2 0,1 1,4 0,1
Zdrowie 6,1 0,4 2,7 0,1
Transport -1,5 -2,7 -1,4 -0,2
Łączność 2,6 1,0 1 -0,1
Rekreacja i kultura 5,4 -0,6 4,1 0,5
Edukacja 9,0 4,5 9 0,1
Restauracje i hotele 7,4 0,5 7,5 0,4
Inne towary i usługi 3,6 -0,5 4,2 0,6

KOMENTARZE

PIE: Inflacja od listopada zacznie spadać

Październik przyniesie wzrost inflacji, a od listopada zacznie ona spadać; na koniec roku wyniesie prawdopodobnie ok. 4,5 proc. - prognozuje Jakub Rybacki z Polskiego Instytutu Ekonomicznego, komentując wtorkowe dane GUS. Dodał, że wzrost cen związany jest głównie z rachunkami za energię.

"Wzrost cen związany jest głównie z rachunkami za energię - te były o 11,4 proc. większe niż rok temu" - wskazał w komentarzu kierownik zespołu makroekonomii Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) Jakub Rybacki. Dodał, że inflacja bazowa przyśpieszyła, co - według niego - związane jest głównie z wydatkami na ochronę zdrowia.

"Październik przyniesie lekki wzrost inflacji, jednak od listopada zacznie ona spadać" - ocenił Rybacki. Podkreślił, że koniec roku prawdopodobnie przyniesie wyniki zbliżone do 4,5 proc. "Tempo wzrostu cen żywności będzie niższe niż obecnie. Również paliwa będą tańsze w stosunku do ubiegłego roku" - stwierdził. Dodał jednak, że koszt podstawowych usług dalej będzie "dynamicznie rosnąć".

Jego zdaniem początek przyszłego roku będzie "mocno" uzależniony od decyzji rządu ws. cen energii. "Niemniej inflacja będzie wyraźnie przekraczać górną granicę celu NBP" - zaznaczył. Według niego powrót do "dopuszczalnego pasma wahań" nastąpi dopiero w sierpniu 2025 r., czyli po ok. 14 miesiącach od wyjścia poza cel NBP.

Cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego wynosi 2,5 proc. +/- 1 pkt. proc.

Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think tank ekonomiczny; przygotowuje raporty, analizy i rekomendacje dotyczące kluczowych obszarów gospodarki oraz życia społecznego w Polsce.

ING: Inflacja osiągnie szczyt na przełomie pierwszych dwóch kwartałów 2025 r.

Inflacja w najbliższych miesiącach pozostanie blisko 5 proc., a z początkiem 2025 r. może dalej rosnąć; osiągnie szczyt na przełomie pierwszych dwóch kwartałów 2025 r. w wysokości ok. 6 proc. - ocenili ekonomiści Banku ING, odnosząc się do wtorkowych danych GUS.

"Spodziewamy się, że w najbliższych miesiącach inflacja pozostanie blisko 5 proc. r/r, a z początkiem 2025 możemy być świadkami dalszego jej wzrostu" - podkreślili analitycy ING Rafał Banecki i Adam Antoniak. Według nich inflacja ma osiągnąć szczyt na przełomie pierwszego i drugiego kwartału przyszłego roku na poziomie ok. 6 proc. r/r.

"Ceny towarów wzrosły w ubiegłym miesiącu o 3,8 proc. r/r, a usług o 6 proc. r/r, wobec odpowiednio 3,6 proc. r/r i 6,2 proc. r/r w sierpniu" - poinformowali. Według nich do wzrostu inflacji względem sierpnia (o 0,1 proc.) przyczyniły się w największym stopniu ceny żywności (0,2 pkt. proc.), energii (0,1 pkt. proc.) i wzrost inflacji bazowej (ok. 0,3 pkt. proc.), który napędzany był wyższymi cenami w kategorii zdrowie. Przedstawiciele ING szacują, że inflacja bazowa wyniosła we wrześniu 4,3 proc. (w porównaniu do 3,7 proc. w sierpniu).

"Wzrost rocznego wskaźnika inflacji bazowej był także związany z efektem niskiej bazy, spowodowanym +nienaturalnymi+ spadkami cen z września 2023" - ocenili. Wyjaśnili, że przed rokiem inflacja obniżyła się o 0,1 proc. m/m w związku z wprowadzeniem nowej listy leków refundowanych, która rozszerzyła katalog darmowych leków, z tego powodu roczne tempo wzrostu cen w kategorii zdrowie podniosło się we wrześniu br. do 6,1 proc. z 2,7 proc. w sierpniu.

"W tym roku mieliśmy do czynienia z bardziej typowym dla września wzrostem cen bazowych względem poprzedniego miesiąca (ok. 0,4 proc. m/m)" - wskazali. W ujęciu miesięcznym - jak przekazali analitycy - wyraźnie podrożały usługi telekomunikacyjne i usługi związane z rekreacją i sportem.

Ekonomiści ING przypomnieli, że dyskusja w Radzie Polityki Pieniężnej (RPP) na temat łagodzenia polityki pieniężnej ma rozpocząć się na marcowym posiedzeniu i po zapoznaniu się członków Rady z projekcją makroekonomiczną.

Według nich pierwsze cięcie stóp nastąpi w drugim kwartale 2025 r., a na przestrzeni przyszłego roku stopy Narodowego Banku Polskiego (NBP) zostaną obniżone łącznie o 100 pb. Według Baneckiego i Antoniaka czynnikiem, który może ograniczać przestrzeń do obniżek stóp, jest uporczywa inflacja bazowa, która pozostanie w najbliższych miesiącach powyżej 4 proc. r/r. "Projekcje NBP wskazują na jej wyższy przebieg niż projekcje banków centralnych w Czechach i na Węgrzech" - zauważyli ekonomiści.

PKO BP: Inflacja na obecnym poziomie do końca roku

Inflacja CPI oraz inflacja bazowa utrzymają obecne poziomy do końca tego roku - prognozują analitycy PKO Banku Polskiego w komentarzu do danych GUS. Powrotu inflacji do szeroko rozumianego celu NBP, czyli 1,5-3,5 proc., oczekują w drugiej połowie 2025 roku.

Analitycy PKO BP zwrócili uwagę w komentarzu do tych danych, że ceny towarów wzrosły o 4,2 proc. rok do roku, a usług o 6,8 proc. rdr, w obu przypadkach silniej niż w sierpniu - wobec odpowiednio 3,6 proc. rdr oraz 6,2 proc. rdr.

"Spodziewamy się, że zarówno inflacja CPI, jak i inflacja bazowa utrzymają się w okolicach bieżących poziomów do końca 2024 r." - poinformowali specjaliści z Departamentu Analiz Ekonomicznych PKO BP. Dodali, że powrotu inflacji do szeroko rozumianego celu (1,5 proc. - 3,5 proc.) oczekują dopiero w drugiej połowie 2025 r.

Analitycy banku wskazali, że ceny żywności i napojów bezalkoholowych we wrześniu wzrosły o 4,7 proc. w ujęciu rocznym wobec 4,1 proc. rdr w sierpniu. "Miesięczny wzrost cen w tej kategorii był nieco wyższy niż wzorzec sezonowy (0,2 proc. vs 0,1 proc.), w szczególności podwyżki cen zauważalne były w przypadku olejów i tłuszczów, w tym masła (4,7 proc. mdm). Drożały również owoce (1,1 proc. mdm), przy spadku cen warzyw (-0,2 proc. mdm), pieczywa (-0,6 proc. mdm) oraz mięsa (-0,1 proc.)" - poinformowali analitycy. Spodziewamy się, że w kolejnych miesiącach inflacja żywnościowa będzie nadal rosnąć.

Ich zdaniem w kierunku niższej inflacji CPI oddziaływały ceny paliw, które we wrześniu obniżyły się o 3,4 proc. miesiąc do miesiąca - na tyle silnie, aby pomimo spadku cen paliw w analogicznym miesiącu 2023 r. przełożyć się na ujemną roczną dynamikę we wrześniu br. (-2 proc. rdr).

Ceny nośników energii - jak podano w komentarzu - wzrosły o 11,4 proc. rdr oraz o 0,2 proc. mdm. "Ceny prądu były stabilne, gaz zdrożał o 0,1 proc. mdm, a energia cieplna o 0,6 proc. mdm. Wzrost cen opału (0,3 proc. mdm) był nieznacznie słabszy od wzorca sezonowego" - wskazali specjaliści. Podtrzymali założenie, że częściowe zamrożenie cen energii zostanie przedłużone na przyszły rok, a swój szczyt inflacja osiągnie w okolicach 5,5 proc. rdr. Dodali, że w przeciwnym scenariuszu będzie to ok. 0,8 pkt. proc. więcej.

Z przedstawionego przez ekonomistów PKO BP szacunku wynika, że inflacja bazowa wzrosła do 4,3 proc. rdr z 3,7 proc. rdr w sierpniu. Wskazali, że po stronie towarów wyraźne przyspieszenie dynamiki obejmowało kategorie wyrobów farmaceutycznych (do 5,2 proc. rdr po spadku o 0,7 proc. rdr w sierpniu) ze względu na efekt bazy wynikający z wprowadzenia rok wcześniej darmowych leków dla wybranych grup. Natomiast po stronie usług - jak dodali - wyraźne przyspieszenie dynamiki dotyczyło usług w zakresie rekreacji i kultury (z 0,3 proc. rdr do 4,5 proc. rdr).

"We wrześniu w centrum uwagi zwyczajowo znajdują się ceny w kategorii edukacja – te wzrosły o 4,5 proc. mdm, słabiej niż w poprzednich dwóch latach w otoczeniu wyraźnie niższej niż wówczas inflacji ogółem, choć wciąż wyraźnie powyżej wzorca sezonowego" - poinformowali analitycy PKO BP.

Credit Agricole: Znaczący spadek inflacji dopiero w II poł. 2025 roku

Inflacja utrzyma się powyżej celu NBP do czerwca 2025 roku, prognozujemy, że maksimum osiągnie w marcu 2025 r., po czym będzie się stopniowo obniżać; zakładamy, że znacząco spadnie w II połowie 2025 r. - ocenił analityk Credit Agricole komentując dane GUS.

"Prognozujemy, że osiągnie ona (inflacja - PAP) swoje maksimum lokalne w marcu 2025 r. na poziomie 5,4 proc., po czym zacznie się stopniowo obniżać" - stwierdził Jakub Olipra z Credit Agricole. Według niego inflacja znacząco spadnie w II połowie 2025 roku, choć będzie nadal oscylować na poziomie zbliżonym do górnej granicy od celu inflacyjnego (3,5 proc.). Jego zdaniem pierwsza obniżka stóp procentowych (25 pb) nastąpi w III kwartale 2025 r.

"Głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku wzrostu inflacji był wzrost inflacji bazowej, która zgodnie z naszymi szacunkami zwiększyła się we wrześniu do 4,3 proc. r/r wobec 3,7 proc., co w dużej mierze wynikało z efektów niskiej bazy w kategorii +wyroby farmaceutyczne+" - podkreślił Olipra. Przypomniał, że w sierpniu ubiegłego roku ceny w tej kategorii obniżyły się o 5,3 proc. m/m co pozytywnie wpłynęło na inflację bazową obniżając ją o ok. 0,4 pkt. proc. Wskazał również, że do wzrostu inflacji w tym miesiącu przyczyniła się również wyższa dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych, które wzrosły o 4,7 proc. r/r we wrześniu wobec 4,1 proc. r/r w sierpniu.

"Jej zwiększenie wynikało m.in. z wyższego tempa wzrostu cen owoców i warzyw (ze względu na słabe tegoroczne zbiory), rosnące ceny masła (rekordowe ceny na światowym rynku) oraz efektów niskiej bazy sprzed roku" - wyjaśnił. Dodał, że inflację podbijały też ceny nośników energii (11,4 proc. r/r we wrześniu wobec 10,4 proc. w sierpniu), a przeciwny wpływ miały niższe ceny paliw (-2 proc. wobec -1,7 proc.), do czego miały przyczynić się spadające ceny ropy naftowej.

"Szacowana przez nas miesięczna dynamika cen bazowych we wrześniu (0,3 proc. - 0,4 proc.) ukształtowała się powyżej wzorca sezonowego (ok. 0,1 proc.), co wskazuje na utrzymującą się podwyższoną presję inflacyjną w polskiej gospodarce" - stwierdził analityk. Zwrócił uwagę na utrzymującą się wysoką dynamikę cen usług, która we wrześniu zwiększyła się do 6,8 proc. r/r wobec 6,2 w ubiegłym miesiącu. "Podtrzymujemy naszą ocenę, że głównym czynnikiem proinflacyjnym w obszarze cen usług pozostaje presja płacowa" - podkreślił. Stwierdził również, że nominalna dynamika wynagrodzeń w gospodarce narodowej zwiększyła się w II kwartale do 14,7 proc. wobec 14,4 proc w I kwartale. "Prognozujemy, że w III i IV kw. wyniesie odpowiednio 14,3 proc. i 14,2 proc." - przekazał.

Cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego wynosi 2,5 proc. +/- 1 pkt. proc. (PAP)