W czwartym kwartale 2022 r. polska gospodarka skurczyła się o 2,4 proc. w porównaniu z poprzednimi trzema miesiącami, notując znacznie większy spadek niż 0,5 proc. prognozowane w ankiecie Bloomberga. W skali roku PKB wzrósł o 2 proc.
Gospodarka Węgier zmniejszyła się mniej niż oczekiwano. PKB Węgier spadł o 0,4 proc. w porównaniu z poprzednimi trzema miesiącami, co czyni go drugim krajem w regionie obok Czech, który popadł w recesję. Kolejna z większych gospodarek regionu, Rumunia, odnotowała kwartalny wzrost o 1,1 proc.
Spadki w Polsce, na Węgrzech i Czechach kontrastują z prognozami dotyczącymi bogatszej strefy euro, która prawdopodobnie uniknęła recesji.
„Początek roku będzie trudny dla polskiej gospodarki” – powiedział Adam Antoniak, starszy ekonomista polskiego oddziału ING Groep NV. „W pierwszym kwartale możemy zaobserwować spadek produktu krajowego w relacji rok do roku”.
/>
Państwa członkowskie UE graniczące z Ukrainą przyjęły w zeszłym roku miliony uchodźców uciekających przed rosyjską inwazją. Dodatkowym obciążeniem dla gospodarek był skok cen energii i żywności, który spowodował najszybszą inflację w całym regionie od co najmniej dwóch dekad.
W odpowiedzi banki centralne podniosły koszty pożyczek, aby stłumić inflację, co również wyeliminowało perspektywę solidnego odbicia wzrostu po pandemii.
Węgry
Na Węgrzech odnotowano najwyższy wzrost cen konsumpcyjnych w UE. W styczniu inflacja na Węgrzech wyniosła 25,7 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim, co skłoniło gospodarstwa domowe i firmy do ograniczenia wydatków. Ceny rosną nawet po decyzji banku centralnego o podniesieniu głównej stopy procentowej do najwyższego w UE poziomu 18 proc. w październiku.
Węgry walczą również o odblokowanie ponad 30 miliardów dolarów funduszy UE zamrożonych z powodu obaw o praworządność. Kwartalny spadek był mniejszy niż spadek o 1,1 proc. prognozowany w ankiecie Bloomberga. Produkt krajowy brutto wzrósł o 0,4 proc. w skali roku.
„Spodziewamy się tylko krótkiego i płytkiego kryzysu” – powiedział Peter Virovacz, ekonomista z Grupy ING, dodając, że istnieje „realistyczna szansa”, że PKB może ponownie spaść w pierwszym kwartale.
Czechy
Czechy weszły w recesję w ostatnim kwartale z mniejszym niż oczekiwano spadkiem o 0,3 proc., wynika z danych opublikowanych w styczniu.
Polska
W Polsce, gdzie niektórzy detaliści skarżyli się na słaby okres świąteczny i wyrażali obawy co do perspektyw na rok 2023, w grudniu gospodarka wzrosła o 2 proc. w porównaniu do grudnia sprzed roku. Był to niższy wzrost niż mediana prognoz w ankiecie Bloomberga.
Wolniejszy wzrost jest odczuwalny w gospodarce realnej. Polska sieć sklepów odzieżowych CCC spodziewa się ograniczonego popytu w całym regionie w tym roku. InPost SA, wiodący w kraju operator logistyczny dla sprzedawców internetowych, prognozuje, że wzrost polskiego handlu elektronicznego spowolni do poziomu 5-10 proc., z 15-17 proc. w poprzednim roku.
Mimo to największą wschodnią gospodarkę UE czeka „miękkie lądowanie” - powiedział w zeszłym tygodniu prezes banku centralnego Adam Glapiński.
Rumunia
Gospodarka Rumunii wzrosła o 4,6 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim. Wynik był napędzany przez odejście od typowego czynnika, jakim jest konsumpcja, w kierunku inwestycji firm i sektora publicznego, podczas gdy bezpośrednie inwestycje zagraniczne wzrosły do rekordowych 11 miliardów euro, według banku centralnego.