Nowe Prawo Budowlane 2025 - co będzie można budować bez pozwolenia na budowę?

Zgodnie z propozycją przyjętą przez Radę Ministrów, znacząco rozszerzono katalog obiektów, które będzie można realizować bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę. W wielu przypadkach wystarczające będzie jedynie zgłoszenie inwestycji, a niektóre obiekty będzie można postawić całkowicie bez żadnych formalności.

Bez pozwolenia na budowę będzie można postawić m.in.:

  • przydomowe schrony o powierzchni do 35 m²,
  • zadaszone tarasy do 50 m²,
  • zbiorniki na wodę opadową i roztopową o pojemności do 30 m³
  • boiska sportowe,
  • baseny i oczka wodne do 50 m² – również bez obowiązku zgłoszenia,
  • mikroinstalacje wiatrowe do 3 me wysokości,
  • magazyny energii o pojemności do 20 kWh – także bez żadnych formalności budowlanych.

Zmiany w Prawie Budowlanym 2025 również dla rolników

Nowelizacja wprowadza także ułatwienia dla właścicieli gospodarstw rolnych. Rolnicy będą mogli budować na swoich działkach siedliskowych zbiorniki na wodę opadową i roztopową o pojemności do 30 m³ bez konieczności uzyskania pozwolenia na budowę i bez opracowywania projektu budowlanego.

Energetyka rozproszona - duże ułatwienia w projekcie ustawy

Projekt ustawy wspiera również inwestycje w nowoczesne, ekologiczne źródła energii. Mikroinstalacje wiatrowe do 3 m wysokości oraz magazyny energii do 20 kWh będzie można montować bez zgłoszeń i bez pozwolenia. Dla większych urządzeń, do 12 m wysokości, wystarczający będzie projekt architektoniczno-budowlany.

Mechanizm „żółtej kartki” i uproszczone legalizacje

W nowelizacji przewidziano również wprowadzenie mechanizmu tzw. żółtej kartki, który ma łagodzić konsekwencje drobnych odstępstw od dokumentacji projektowej. Zamiast wszczynania postępowania administracyjnego, inwestor otrzyma ostrzeżenie oraz nakaz dostosowania inwestycji do projektu.

Rozszerzono również możliwość uproszczonego postępowania legalizacyjnego – będzie można je zastosować w odniesieniu do obiektów istniejących od co najmniej 10 lat, nawet jeśli nie spełniają one obecnych wymagań formalnych.

Elektroniczny dziennik budowy – obowiązek przesunięty

Rząd przesunął także obowiązek korzystania z elektronicznego dziennika budowy oraz cyfrowej książki obiektu budowlanego. Nowy termin to 31 grudnia 2034 roku. Do tego czasu inwestorzy i właściciele nieruchomości będą mogli nadal prowadzić dokumentację w tradycyjnej, papierowej formie.

Nowe przepisy budowlane wejdą w życie w 2025 roku?

Projekt ustawy został przyjęty przez Radę Ministrów 10 czerwca 2025. Teraz ustawa trafi do Sejmu, a następnie do Senatu. Jeśli zostanie przegłosowana, trafi do podpisu przez Prezydenta, a następnie zostanie opublikowana w Dzienniku Ustaw i wejdzie w tryb Vacatio Legis (czas między publikacją, a wejściem w życie - ok. 14 dni).

W przypadku standardowego trybu legislacyjnego w Polsce, maksymalny realny czas od przyjęcia projektu przez Radę Ministrów do wejścia w życie ustawy zazwyczaj nie przekracza 3–4 miesięcy. Wszystko wskazuje na to, że nowe przepisy wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

Dzięki uproszczeniom inwestorzy zyskają nie tylko czas, ale i pieniądze – bez konieczności przechodzenia przez czasochłonne procedury administracyjne. Rząd liczy, że nowelizacja usprawni procesy budowlane w całym kraju i umożliwi szybszą realizację zarówno prywatnych projektów rekreacyjnych, jak i większych inwestycji infrastrukturalnych.