Na polskim rynku pracy zachodzą zmiany ważne dla pracowników

W ostatnim czasie na gruncie prawa pracy wprowadzanych jest wiele zmian, a regulacje te mają wprowadzić polski rynek zatrudnienia w realia XXI wieku. Zresztą, zmianie ulegają nie tylko przepisy regulujące relacje między pracodawcą a pracownikiem, ale doczekaliśmy się również wejścia w życie ustawy z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia oraz ustawy z 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które reformują polski rynek pracy po raz pierwszy od 20 lat. A jakich zmian doczekali się pracownicy? Znajdują się wśród nich: zwolnienie z powodu siły wyższej, urlop dla rodziców wcześniaków, czy wolna Wigilia. Zmianami, na których wejście w życie jeszcze czekamy są zmiany dotyczące zasad naliczania pracowniczego stażu pracy (zaliczania do niego okresów prowadzenia działalności gospodarczej i pracy na podstawie umowy zlecenia) oraz przede wszystkim skrócenie czasu pracy. Warto w tym miejscu wspomnieć, że choć mogłoby się wydawać, że ta ostatnia zmiana nie będzie mile widziana przez pracodawców, to okazuje się, że nie czekając na uregulowania ustawowe, wielu z nich już teraz, na własną rękę obniża obowiązkowy wymiar czasu swoich pracowników i jak twierdzą, dostrzegają pozytywne skutki takiego działania – pracownicy są bardziej zmotywowani, lepiej zorganizowani i nie ma problemu z obsadzeniem wolnych stanowisk pracy.

Trzy miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków

Wśród pomysłów na zmiany, które odbiły się szczególnie dużym echem znalazł się również pomysł urlopu dla poratowania zdrowia dla każdego pracownika. Wysunęła go organizacja związkowa, która zaproponowała dodanie do obowiązujących regulacji przepisu, który pozwoli każdemu pracownikowi po osiągnięciu w danym zakładzie pracy odpowiedniego stażu pracy, na skorzystanie z dodatkowego wolnego przeznaczonego na regenerację. Ten urlop miałby być w pełni płatny, a pracodawca nie mógłby odmówić jego udzielenia. Zaproponowany wymiar wolnego to 3 miesiące. Po powrocie z niego i przepracowaniu kolejnych 7 lat, pracownik miałby prawo do kolejnego wolnego na regenerację.

Czy ten pomysł ma szansę wejść w życie? Można mieć co do tego uzasadnione wątpliwości. Przypomnijmy, że MRPiPS nie było zwolennikiem nawet takiego planu, w ramach którego dodatkowe wolne miałyby otrzymać osoby w wieku 50 plus. Zgodnie z propozycją pomysłodawców to zwolnienie od pracy miałoby pomóc tym osobom na wykorzystanie urlopu wypoczynkowego zgodnie z jego przeznaczeniem, czyli na wypoczynek, podczas gdy te dodatkowe wolne dni mogłyby zostać wykorzystane np. na niezbędne wizyty u lekarzy i przeprowadzenie badań.
Wzorem dla regulacji dotyczących urlopu regeneracyjnego miały być przepisy dotyczące urlopu dla poratowania zdrowia przysługującego nauczycielom. Jednak jak się wydaje, jest w tym wypadku więcej różnic nic podobieństw. Przede wszystkim w przypadku nauczycieli urlop ten ma w założeniu służyć:
1) przeprowadzeniu zaleconego leczenia:
a) choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub
b) choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy odgrywają istotną rolę, lub
2) leczeniu uzdrowiskowemu lub rehabilitacji uzdrowiskowej.
Dodatkowo, w przypadku nauczycieli czas urlopu może wynieść jednorazowo aż 1 rok.