Plan narzucenia tego prawa Hongkongowi przez władze centralne Chin wywołał zaniepokojenie nie tylko w Hongkongu, ale również w Europie i Stanach Zjednoczonych. Według obserwatorów spowoduje ono najgłębszą zmianę w życiu społeczeństwa Hongkongu od jego przyłączenia do ChRL w 1997 roku.
Tekst projektu nie został ujawniony, ale oficjalna chińska agencja prasowa Xinhua ogłosiła w sobotę szereg szczegółów na jego temat. Przewidziano między innymi utworzenie komisji bezpieczeństwa państwowego w Hongkongu, podlegającej Lam i nadzorowanej przez Pekin.
Według agencji Xinhua sędziowie orzekający w sprawach bezpieczeństwa państwowego mają być wybierani przez Lam, a przepisy nowego prawa mają być nadrzędne wobec wszelkich praw obowiązujących obecnie w Hongkongu. Wywołało to obawy o niezależność hongkońskiego systemu prawnego, jednego z kluczowych składników jego autonomii określanej zasadą „jednego kraju, dwóch systemów”.
Szefowa administracji oświadczyła we wtorek, że wybierze jedynie grupę sędziów, a przydzielanie ich do poszczególnych spraw pozostanie w mocy hongkońskiego systemu sądowniczego. Zaznaczyła również, że z ogłoszonych jak dotąd szczegółów dotyczących nowego prawa nie wynika, aby miało ono wykluczać z takich spraw sędziów z obcym obywatelstwem.
Chińskie władze twierdzą, że nowe prawo służy zwalczaniu działalności separatystycznej, wywrotowej i terrorystycznej oraz spisków z zagranicznymi siłami. Zdaniem krytyków położy ono kres wolności i szerokim swobodom obywatelskim, które uznawane są za kluczowe dla pozycji Hongkongu jako międzynarodowego centrum finansowego.
Nie jest jasne, kiedy nowe prawo zostanie wprowadzone w Hongkongu. Oczekuje się, że projekt zostanie zatwierdzony w Pekinie podczas posiedzenia organu kierowniczego chińskiego parlamentu, które zaplanowano na 28-30 czerwca.
Z Kantonu Andrzej Borowiak (PAP)
anb/ ap/