Z Johnem R. Denim rozmawia Mateusz Obremski
W rozmowach z Rosją Stany Zjednoczone jasno wyznaczyły czerwoną linię: żadnych negocjacji o zablokowaniu drogi Ukrainy do NATO. Z drugiej strony pojawiają się sygnały, że USA są otwarte na dyskusje o rozmieszczeniu systemów rakietowych i zakresie ćwiczeń. To oczywiście dotyczyłoby wschodniej flanki NATO. Czy powinniśmy się obawiać, że może powstać NATO dwóch prędkości?
Nie nazwałbym tego NATO dwóch prędkości, to ewentualnie byłoby NATO dwóch szczebli. Ale nie wydaje mi się, by to się materializowało. Nie widziałem wielu sygnałów, że Amerykanie są gotowi do targów w sprawie ćwiczeń czy broni rakietowej. Ale możemy rozmawiać, jesteśmy gotowi, by wysłuchać obaw. Rezultaty to zupełnie inna sprawa. Wyczuwam zaniepokojenie, że Waszyngton może odpuścić w sprawach sojuszu czy amerykańskiej infrastruktury wojskowej w Polsce. Nie uważam jednak, żeby to było prawdopodobne. Tarcza antyrakietowa NATO znacznie wykracza poza Polskę. Jest baza w Rumunii, radar w Turcji czy centrum dowodzenia w Ramstein w Niemczech. System składa się z wielu części, wątpię, by którakolwiek mogła być przedmiotem targów. Jest zresztą bardzo mały, może być z łatwością przytłoczony przez rosyjski arsenał. Jego celem nie jest obrona przed Rosją, został zaprojektowany, by chronić przed niewielką liczbą pocisków z Bliskiego Wschodu. Gdybyśmy obawiali się Rosji, to jego części powinny zostać rozlokowane gdzie indziej. Podobnie w kwestii ćwiczeń wojskowych - nie uważam, by Amerykanie prowadzili obecnie politykę „coś za coś”. Chodzi o to, by Rosjanie wrócili do przestrzegania zapisów Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie z 1990 r. i informowali o swoich ćwiczeniach. To jest punkt początkowy. Później my możemy np. szerzej otworzyć nasze ćwiczenia na obserwatorów z Rosji.
Czy Stany Zjednoczone nie chciałyby w takim razie omówić rozlokowania rakiet Iskander w Kaliningradzie?
Reklama
Tak, to jest coś, co może się pojawić na negocjacyjnym stole. Jeśli Rosjanie chcą rozmawiać o systemach rakietowych i ćwiczeniach, to są ćwiczenia Zapad czy sprawa Kaliningradu - najbardziej zmilitaryzowanego miejsca w Europie. O tym, o iskanderach, rosyjskich rakietach SSC-8 Amerykanie chcą rozmawiać.
A co z budową tarczy antyrakietowej w Redzikowie? Zgodnie z informacjami Pentagonu baza ma ruszyć pod koniec roku.
Redzikowo nie będzie przedmiotem negocjacji. To relatywnie mała, skupiona na obronie baza. Nie jest zagrożeniem dla rosyjskiego arsenału. Nie ma w niej nic, co mogłoby grozić terytorium Rosji.
Ale Kreml się jej obawia?
Każde działanie NATO niepokoi Rosjan. Musimy pamiętać, że wiele z tego wyrażanego niepokoju wynika ze spraw wewnętrznych. Poparcie dla Władimira Putina spada, w Rosji problemem jest drenaż mózgów, gospodarka jest wciąż powiązana z ropą i gazem. Putin nie dał rady jej zdywersyfikować, a jego szczepionki nie są przesadnie skuteczne na szalejący COVID-19. Istnieje długa historia rozpoczynania zagranicznych interwencji, by odwrócić uwagę od problemów i pozycjonować się jako silna figura na scenie międzynarodowej. Obserwujemy to teraz.

Cały wywiad z przeczytasz w Magazynie Dziennika Gazety Prawnej i na e-DGP.