Transport drogowy należy do najszybciej rozwijających się gałęzi gospodarki w naszym kraju. Jak wynika z danych, transport i logistyka, z przychodami na poziomie niemal 400 mld zł, odpowiada za 7 proc. PKB. Od lat pozostaje też znakiem rozpoznawczym polskiej gospodarki w Unii Europejskiej, mimo tego, że sektor walczy z narastającymi zatorami płatniczymi. Jak wskazują najnowsze wyniki badania ERIF BIG i Apfino, aż 57 proc. firm w Polsce ma problem z opóźnieniami w otrzymywaniu płatności od swoich kontrahentów, a 45 proc. mierzy się z zatorami finansowymi będącymi pokłosiem nieotrzymania w terminie płatności. Średni czas zapłaty w branży TSL przekracza 21 dni, podczas gdy w całej gospodarce wynosi średnio ok. 13 dni.
Jednym z powodów występowania zatorów finansowych może być wciąż duże rozdrobnienie branży, liczącej niemal 130 tys. przedsiębiorstw. Przeciętnie polski przewoźnik realizujący międzynarodowe frachty miał w 2022 r. mniej niż siedem ciężarówek. Według raportu „Transport drogowy w Polsce 2023” większych firm, liczących ponad 250 pracowników, przybywało po ok. 50–60 proc. w latach 2016–2021. Nadal jednak ponad połowę rynku stanowią firmy zatrudniające do jednej osoby, kolejne 40 tys. mają przedsiębiorstwa liczące pomiędzy 2 a 9 pracowników. Tymczasem to małe i średnie firmy wykazują mniejszą odporność na zatory płatnicze.
Na rynku są jednak dostępne rozwiązania, które pomogą uchronić się przed nierentowną współpracą w branży TSL. Zapewniają one przede wszystkim dogłębną weryfikację podmiotów gospodarczych, z którymi planuje się podjąć współpracę, co pozwala chronić przed niepłaceniem na czas za wykonane usługi. Analizę informacji o zaległościach płatniczych kontrahentów dobrze jest przeprowadzać nie tylko przed zawarciem kontraktu, ale też w trakcie jego trwania. Drogą do tego jest m.in. sprawdzenie kondycji finansowej kontrahenta w biurach informacji gospodarczej, np. ERIF BIG lub za pomocą dedykowanych usług CRIF Polska.
Po pierwsze: przeciwdziałanie
Ten etap rozpoczyna się od analizy wiarygodności z wykorzystaniem produktu znajdującego się w portfolio usług CRIF – Credit Check Business. Przeprowadzana jest ocena dynamiki i zakresu zmian danych rejestrowych podmiotu w celu wychwycenia ryzykownych okoliczności, np. zmiany właściciela lub osób reprezentujących, adresu, statusu podmiotu, cofnięcia licencji, niedawnego odwieszenia działalności czy zmiany PKD. Dokonywana jest też ocena powiązań osobowo-kapitałowych badanego podmiotu z innymi, w szczególności z będącymi w stanie upadłości lub restrukturyzacji, wykonywana jest również cykliczna analiza publikacji KRS oraz Krajowego Rejestru Zadłużonych (KRZ) w celu wychwycenia poważnych zdarzeń prawnych, np. ujawnienia zaległości publiczno-prawnych, postępowań restrukturyzacyjnych czy wręcz postawienia w stan upadłości.
Kontrahent jest poddawany cyklicznej weryfikacji statusu płatnika VAT, w szczególności stwierdzenia ewentualnego faktu wykreślenia z rejestru wraz z podstawą.
Wykorzystane są również modele scoringowe w celu wstępnej i cyklicznej oceny kontrahenta, np. Company Evaluation Score, szacujący ryzyko, iż w ciągu 12 miesięcy pojawi się negatywny wpis w KRZ dotyczący badanego podmiotu.
Po drugie: ocena wiarygodności
Przed podjęciem współpracy z nowym kontrahentem warto szczegółowo sprawdzić, z kim będziemy mieć do czynienia. Dlatego kolejnym etapem jest ocena wiarygodności osoby reprezentującej podmiot czy właściciela działalności gospodarczej dzięki wykorzystaniu produktu Credit Check Consumer. Pomoże w tym weryfikacja uprawnienia do reprezentowania podmiotu, ustalenie beneficjenta rzeczywistego ujawnionego w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych, weryfikacja podstawowych danych osoby reprezentującej w Rejestrze PESEL, jak również oszacowanie poziomu ryzyka zafałszowania tożsamości na podstawie danych adresowych i kontaktowych reprezentanta – przy wykorzystaniu modelu scoringowego First Evaluation Score.
Dobrze jest też dokonać weryfikacji osoby reprezentującej właściciela działalności gospodarczej w biurach informacji gospodarczej, takich jak ERIF BIG SA czy KBIG SA. Istnieje też możliwość weryfikacji właściciela działalności gospodarczej dzięki rozwiązaniu z portflio usług CRIF, które jest z powodzeniem wykorzystywane podczas weryfikacji osób fizycznych, w tym prowadzących działalność gospodarczą.
Po trzecie: weryfikacja
Branża TSL to także współpraca i kontrakty o zasięgu międzynarodowym. Warto również sprawdzać kondycję finansową partnerów zagranicznych. Pomoże w tym należąca do CRIF platforma Skyminder, służąca pozyskaniu wiedzy o podmiotach o zasięgu globalnym, standaryzująca informacje z poszczególnych krajów w jeden typ raportu o firmie. Udostępnia ona ocenę podmiotu w postaci ratingu oraz daje możliwość dogłębnej analizy jego historii, danych o zachowaniach płatniczych, postępowaniach sądowych, sprawozdaniach finansowych i ogólnej kondycji finansowej.
Po czwarte: opinie z rynku
Pomocna przy zawieraniu kontraktów może być także wiedza innych firm z branży TSL o sprawdzanych podmiotach. CRIF, od wielu lat budujący i utrzymujący rozwiązania, których uczestnicy dzielą się na ściśle określonych warunkach doświadczeniami we współpracy ze swoimi klientami, oferuje w tym zakresie Data pools. Rozwiązanie to pomaga nie tylko ustalić historię transakcji, lecz także problemy z wywiązaniem się z umowy lub z opóźnieniami w płatnościach. Poza tym CRIF umożliwia ocenę w branży finansowej oraz weryfikację w ramach branży windykacyjnej właściciela działalności gospodarczej jako osoby fizycznej korzystającej z usług finansowych.
Biorąc pod uwagę obecne wyzwania finansowe w branży TSL, wydłużone terminy płatności, strukturę przewoźników w Polsce, mniejszą odporność na zatory płatnicze, szczególnie ważne jest poszukiwanie rozwiązań minimalizujących ryzyko popadnięcia w problemy finansowe.
Partner: CRIF / ERIF
