Jak wynika z rankingu przedstawionego przez Centrum im. Adama Smitha, na czele wolności gospodarczej jest Hongkong i Singapur. Polska uzyskała 6,78 punktu na możliwe 10 – tyle samo co rok wcześniej. Inne kraje idą do przodu, stąd spadek w rankingu z 69.na 74. miejsce wśród 141 krajów świata. W poprzednich latach Polska plasowała się nieco wyżej: kolejno na 69., 66. i 58 miejscu.
- Ostatnie lata przynoszą Polsce stabilizację lub nieznaczne spadki w poziomie ogólnego indeksu wolności gospodarczej i jego komponentów, jednak świat jako całość – wciąż zmierza ku większej wolności gospodarczej. Wielu z naszych post-komunistycznych sąsiadów czyni to bardzo szybko. Stąd niewielki, ale zauważalny i utrzymujący się od kilku lat spadek Polski w rankingu światowym i utrzymująca się tendencja do tracenia pozycji w rankingu na rzecz innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej – które to jeszcze nie tak dawno pozostawały za nami. Na uwagę zasługuje zanotowany po raz pierwszy od wielu lat zauważalny, by nie powiedzieć bardzo znaczący, wzrost poziomu wolności gospodarczej w Rosji, której coraz bliżej do Polski” – ocenił dr Andrzej Kondratowicz, ekspert Centrum im. Adama Smitha od zagadnień wolności gospodarczej.
Podkreślił, że interpretując tegoroczne wyniki musimy jednak pamiętać, że są one oparte na danych za rok 2007. W żadnym wypadku nie odzwierciedlają one zmian związanych ze światowym załamaniem gospodarczym, a w szczególności finansowym i pojawiajmy się w odpowiedzi nań wzrostem tendencji regulacyjnych ze strony rządów większości krajów świata.
Hongkong w czołówce
W tym roku pierwszą pozycję w rankingu utrzymał Hongkong, uzyskując 8,97 pkt (na 10 możliwych). Za nim uplasowały się: Singapur (8,66), Nowa Zelandia (8,30) i Szwajcaria (8,19) – kolejność pierwszej czwórki nie uległa zmianie. Za nimi Chile (8,14) i USA (8,06). Kolejne kraje uzyskały wynik poniżej 8,0. Dziesiątkę dopełniają: Irlandia, Kanada, Australia i Wielka Brytania (uzyskały one między 7,98 a 7,89). Jedenasta znów była Estonia (7,81). Pozycje innych znaczących gospodarek narodowych były następujące: Niemcy – 27 (7,50); Japonia – 28 (7,46); Francja – 33 (7,43); Włochy – 61 (6,95); Meksyk – 68 (6,85); Chiny – 82 (6,54); Rosja – 83 (6,50); Indie – 86 (6,45); Brazylia – 111 (6,00). Ta ostatnia zanotowała największy spadek pozycji: z 96. na 111. Odwrotnie Rosja, która znacznie awansowała (ze 101. pozycji).
Większość krajów o najniższych wartościach IWG to najuboższe kraje Afryki. Identycznie jak przed rokiem, dolna dziesiątka krajów zawiera osiem z nich. Kraje o najniższym poziomie wolności gospodarczej to (licząc od dołu): Zimbabwe (2,67); Angola (4,10); Myanmar (4,19); Republika Konga (4,64); Niger (4,67), Wenezuela (4,76); Gwinea-Bissau i Republika Centralnej Afryki (po 5,01); Czad (5,12) oraz Rwanda i Burundi (po 5,23).
Wśród krajów, które zanotowały przyrosty wolności gospodarczej na przestrzeni ostatniej dekady znajdujemy wielu naszych sąsiadów. Estonia, Litwa i Łotwa poprawiły swój rating (od roku 1995 do 2007) o ok. 2 punkty. Niemal równie szybka przyrastała wolność gospodarcza na Cyprze, Węgrzech, w Kuwejcie i Korei Południowej. W Afryce Ghana i Zambia zanotowały znaczne przyrosty i przekroczyły poziom 7 punktów.
W tym samym okresie kilka krajów zanotowało widoczny spadek wartości indeksu. Zimbabwe aż o 3,18, a Argentyna o 0,80 pkt. (między 1995 a 2007). Coraz głębszy spadek notuje Wenezuela – o 1,5 pkt. Od roku 2000 (do poziomu 4,17!). Spadek wolności gospodarczej nie był aż tak dramatyczny, jednak znaczny – o 0,7 punktu od roku 2000 (z 8,55 do 7,88). Można spodziewać się, że polityka Prezydenta Obamy wzmocni tę tendencję w kolejnych rankingach – i to zapewne dramatycznie!
Spośród europejskich krajów postkomunistycznych prym wiodą: wspomniana Estonia (7,81 11.), Słowacja (7,52 – 26.); Litwa (7,38 - 35.). Przed nami są jeszcze: Węgry, Łotwa, Czechy, Albania, Słowenia i Rumunia. i. Za nami już tylko Bułgaria, Czarnogóra, Rosja, Serbia, Macedonia, Mołdowa, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, aż wreszcie Ukraina (5,68 – 128.). [Miejsca niektórych byłych republik radzieckich przemilczymy – choć nie z litości dla nich, a dla Polski].
Doroczny Raport opracowywany jest przez tzw. Sieć Wolności Gospodarczej (Economic Freedom Network) – grupę niezależnych instytutów z ponad 70 krajów, współpracujących pod przewodnictwem Instytutu Frasera z Vancouver w Kanadzie. Polskim członkiem sieci jest Centrum im. Adama Smitha. Indeks Wolności Gospodarczej (IWG) mierzy stopień w jakim otoczenie instytucjonalne i polityka rządowa w poszczególnych krajach przyczynia się do zwiększenia wolności gospodarczej.
Obecny Raport, trzynasty z kolei, podaje ranking dla 141 krajów (wg danych za rok 2007, tj. najnowszych dostępnych dla tej szerokiej grupy).
