Po raz pierwszy od lutego br. wskaźnik znalazł się poniżej górnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego określonego przez Radę Polityki Pieniężnej (2,5 proc.). Największy wpływ na ukształtowanie się wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych na tym poziomie miały podwyżki opłat związanych z mieszkaniem (o 6,4 proc.) oraz wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych (o 3,6 proc.), które podniosły ten wskaźnik odpowiednio o 1,59 pkt proc. i 0,88 pkt proc. Dynamika cen odzieży i obuwia oraz spadek cen w zakresie transportu obniżyły wskaźnik w tym okresie odpowiednio o 0,41 pkt proc. i 0,09 pkt proc.
Spadły ceny żywności
Wrzesień to czwarty z kolei miesiąc, w którym obniżyły się ceny żywności (o 0,3 proc. wobec 1,5 proc w sierpniu br.). Najbardziej potaniały owoce (o 6,3 proc. ), w tym jabłka – o 21,4 proc. Rosnący import nadal wpływał na spadek cen cukru na rynku detalicznym (3,2 proc. wobec 2,6 proc. w ub. miesiącu). Mniej niż w poprzednim miesiącu płacono za drób (o 2,6 proc.) i mąkę (o 0,6 proc.). Obserwowany spadek cen surowców oleistych przełożył się na dynamikę cen olejów roślinnych, za które we wrześniu br. należało zapłacić o 0,5 proc. mniej niż w poprzednim miesiącu. Wysoka podaż tańszego mięsa z importu wpłynęła na ceny mięsa wieprzowego, które obniżyły się o 0,3 proc.
Spadkowa tendencja cen zbytu spowodowała, że wrzesień to kolejny miesiąc, w którym mniej należało zapłacić za sery i mleko (po 0,2 proc.). Warzywa były droższe o 2,5 proc.. Wyższe ceny zbytu przełożyły się na dalszy wzrost cen masła na rynku detalicznym (o 0,5 proc.). Podrożały ryby i jaja (po 0,3 proc.), a także wędliny (o 0,2 proc.). Ceny napojów bezalkoholowych wzrosły przeciętnie o 0,3 proc., w tym kawy o 0,6 proc., herbaty –o 0,2 proc., a wód mineralnych lub źródlanych o 0,1 proc.. Ceny soków nieznacznie obniżyły się (o 0,1 proc.). Za wyroby tytoniowe należało zapłacić o 0,5% więcej niż w poprzednim miesiącu. Zanotowano niewielki wzrost cen napojów alkoholowych (o 0,1 proc.).
Zdrożało obuwie i odzież
Wprowadzenie na rynek nowej kolekcji sezonowej spowodowało, iż we wrześniu br. ceny obuwia były wyższe o 2,1 proc., a odzieży o 1,6 proc.
Ceny towarów i usług związanych z mieszkaniem wzrosły o 0,2 proc. W niewielkiej skali podrożało użytkowanie mieszkania (o 0,1 proc.). Wrzesień był kolejnym miesiącem, w którym podwyższono opłaty za usługi kanalizacyjne (o 0,2 proc.). Nastąpiło zahamowanie utrzymującego się od początku br. wzrostu opłat za zaopatrywanie w wodę i wywóz nieczystości (śmieci), które we wrześniu pozostały na poziomie zanotowanym przed miesiącem. W nieznacznym stopniu podniesiono opłaty za najem mieszkania (o 0,1 proc.). Ceny nośników energii wzrosły przeciętnie o 0,3%. Wprowadzanie nowych taryf spowodowało, że opłaty za energię cieplną były wyższe o 0,8 proc.. Więcej płacono za opał (o 0,4 proc.). We wrześniu br. ceny towarów i usług w zakresie wyposażenia mieszkania i prowadzenia gospodarstwa domowego wzrosły o 0,2 proc. Więcej niż w sierpniu br. należało zapłacić za środki do prania i czyszczenia (o 0,5 proc.). Wyższe były ceny usług związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego (o 0,3 proc.).
Spośród innych towarów i usług, we wrześniu br. podwyższono opłaty związane z opieką społeczną (o 1,0 proc.), w tym opłaty za żłobek o 1,4 proc. Podrożały środki do higieny osobistej (o 0,3 proc.), a także wyroby kosmetyczne i perfumeryjne oraz usługi świadczone w salonach fryzjerskich, kosmetycznych i zakładach pielęgnacyjnych (po 0,2 proc.). Odnotowano nieznaczny spadek cen w zakresie ubezpieczeń (o 0,1 proc.).
Poniżej prezentujemy opinie ekonomistów, z którymi rozmawiała agencja ISB
Główna ekonomistka Banku BPH Maja Goettig - Spadek inflacji we wrześniu w porównaniu do sierpnia wynikał m. in. z wyhamowania rocznej dynamiki cen żywności oraz cen użytkowania mieszkania i nośników energii. Skala wyhamowania cen w tych dwóch kategoriach okazała się większa niż zakładaliśmy. Dodatkowym czynnikiem obniżającym roczny wskaźnik inflacji we wrześniu był niższy niż przed rokiem miesięczny wzrost cen alkoholu i tytoniu. W kolejnych miesiącach do końca roku spodziewamy się stabilizacji inflacji w przedziale 3,3-3,4% rok do roku, a w grudniu wzrostu wskaźnika CPI do ok. 3,7% r/r, za sprawą niskiej bazy w cenach paliw z grudnia ubiegłego roku. Dopiero początek 2010 r. przyniesie zdecydowany spadek inflacji. Wrześniowe dane dotyczące inflacji nie zmieniają perspektyw dla RPP. Spodziewamy się, że stopy procentowe pozostaną na obecnym poziomie do końca 2009 roku.
Ekonomistka Banku Pekao SA Aleksandra Bluj - Wrzesień przyniósł nieco większe niż oczekiwano spowolnienie w ogólnym poziomie cen konsumenta. Ceny pozostały na niezmienionym poziomie w skali miesiąca, wobec oczekiwanego wzrostu w okolicach 0,2%m/m. Największy wpływ na spowolnienie, miały ceny żywności, które spadły o 0,3% m/m, głównie ze względu kontynuacji spadków w cenach owoców, co wskazuje na przedłużenie się efektu sezonowego, jako ze wrzesień przynosił historycznie wzrosty cen żywności. Potwierdza to jednocześnie informacje płynące z instytutów rolnictwa sugerujących, ze po części na skutek dobrych tegorocznych zbiorów, tendencja spadkowa w cenach żywności może się utrzymać. Pozostałe kategorie nie przyniosły zaskoczenia. Nadmieniamy, że ceny transportu spadły o 0,8% m/m, między innymi w związku ze spadkiem cen paliw (blisko naszych oczekiwań) o 1,3%m/m. Największy miesięczny wzrost obserwować można było w odzieży i obuwia, co wiąże się z wprowadzeniem nowych kolekcji. Kolejne miesiąca przyniosą w naszej ocenie powolny wzrost wskaźnika rocznej inflacji CPI, do 3,8-4,0% r/r na koniec roku. Wrześniowe dane dotyczące cen żywności sugerują, że wpływ tej kategorii będzie relatywnie neutralny na ostateczny wskaźnik CPI. Zwracamy jednak uwagę, iż ostatnie miesiące roku, będą istotne dla wpływu cen transportu na dane o inflacji, głównie z tytułu niskiej bazy poprzedniego roku w tej kategorii. Z punktu widzenia polityki monetarnej, dane są neutralne z punktu widzenia październikowej decyzji. Rada skupi się na perspektywach ujętych w nowej Projekcji Inflacji i PKB. Oczekujemy, ze Rada przejdzie na "neutralne" nastawienie w polityce monetarnej.
Ekonomista Banku Millennium Grzegorz Maliszewski - Wynik był niższy nie tylko od naszej prognozy i konsensusu rynkowego, ale również szacunków ministerstwa finansów na poziomie 3,5% r/r. Lepsze dane, to podobnie jak w przypadku innych krajów regionu, efekt spadku cen żywności, które w skali miesiąca obniżyły się o 0,2%. Jest to pierwszy od ponad dziesięciu lat spadek cen żywności w tym miesiącu, co jest związane z wysoką podażą owoców i mięsa na rynku krajowym. Częściowo może być to również efekt umocnienia złotego w ostatnich miesiącach, co obniżyło ceny owoców importowanych. Ceny większości pozostałych elementów koszyka inflacyjnego zmieniły się zgodnie z naszymi oczekiwaniami. Warto odnotować, iż we wrześniu nastąpił sezonowy wzrost cen w kategorii odzież i obuwie, co związane jest ze zmianą kolekcji na jesienno-zimowe. Wzrosły również ceny w! kategorii edukacja, co związane jest z efektem nowego roku szkolnego. W rezultacie inflacja bazowa, mierzona jako indeks CPI po wyłączeniu cen żywności i energii, powinna ukształtować się na poziomie zbliżonym do sierpnia. Presja inflacyjna, szczególnie w segmencie usług, wciąż utrzymuje się na podwyższonym poziomie, odzwierciedlając wcześniejsze podwyżki cen kontrolowanych oraz opóźniony efekt osłabienia złotego w pierwszej połowie roku. W październiku możliwy jest dalszy nieznaczny spadek inflacji, choć ostatnie dwa miesiące roku mogą przynieść jej ponowny wzrost. W rezultacie wskaźnik CPI na koniec tego roku powinien ukształtować się na poziomie zbliżonym do górnego ograniczenia wahań inflacji wokół celu. Dane te nie zmieniają naszych oczekiwań odnośnie do perspektyw stóp procentowych. W naszej ocenie w perspektywie najbliższych miesięcy stopy procentowe utrzymane zostaną na obecnym poziomie. Ich podwyżek spodziewamy się w IV kw. 2010 r.
