W ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy Grupa KDPW otrzymała dwie bardzo istotne decyzje organów nadzorczych, które potwierdzają zgodność jej usług z międzynarodowymi regulacjami i otwierają drogę do świadczenia usług w całej Unii Europejskiej. Fakt ten znacząco podnosi wiarygodność naszego rynku finansowego na arenie międzynarodowej i jest swoistą gwarancją, że usługi post-transakcyjne oferowane w Polsce są zgodne z międzynarodowymi standardami.
Jedna z decyzji dotyczy autoryzacji izby rozliczeniowej KDPW_CCP, druga – rejestracji Repozytorium, Transakcji w KDPW (KDPW_TR). Obydwie są wynikiem zapisów rozporządzenia EMIR, czyli Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji.
Celem rozporządzenia EMIR jest zwiększenie transparentności rynku oraz redukcja ryzyka kredytowego i systemowego, związanych z zawieraniem i rozliczaniem transakcji pochodnych rynku pozagiełdowego (OTC). Regulacja ta wprowadziła także standardy funkcjonowania izb rozliczeniowych typu CCP i ich europejskiej autoryzacji, nałożyła obowiązek rozliczania określonych klas derywatów OTC w autoryzowanych izbach, jak również uregulowała funkcjonowanie repozytoriów transakcji i wprowadziła obowiązek przekazywania do repozytoriów informacji o wszystkich zawieranych kontraktach pochodnych (zarówno z rynku OTC, jak i rynku regulowanego).
Unijna autoryzacja KDPW_CCP
8 kwietnia 2014 r. Komisja Nadzoru Finansowego dokonała autoryzacji izby rozliczeniowej KDPW_CCP, potwierdzając tym samym, że spełnia ona wszystkie wymagania stawiane tego typu instytucjom przez unijne rozporządzenia EMIR. Pozytywna opinia międzynarodowego Kolegium, a finalnie stosowna decyzja KNF, pozwala KDPW_CCP na działalność jako autoryzowane CCP w całej Unii Europejskiej, a zwłaszcza pełnoprawnie rozszerza zakres usług izby na obsługę międzybankowego rynku derywatów OTC.
Unijna autoryzacja KDPW_CCP pozwala aktualnie na centralne rozliczanie derywatów z rynku OTC denominowanych w PLN. Już teraz KDPW_CCP oferuje rozliczanie następujących instrumentów:
• Forward Rate Agreements (FRA)
• Interest Rate Swaps (IRS)
• Overnight Index Swaps (OIS)
• Basis Swaps
• Transakcje REPO
Pod koniec listopada 2014 r. KDPW_CCP złoży wniosek o rozszerzenie autoryzacji o kolejne instrumenty: IRS, OIS, FRA - denominowane w euro.
KDPW_CCP dzięki autoryzacji jako centralny kontrpartner uzyskała status kwalifikowanego kontrahenta centralnego (zgodnie z definicją CRR, czyli europejskiego rozporządzenia Capital Requirements Regulation). Dzięki temu wymogi kapitałowe dla instytucji finansowych z tytułu transakcji rozliczanych w KDPW_CCP jako kwalifikowanym CCP są o wiele bardziej atrakcyjne:
• niższa waga ryzyka dla ekspozycji z tytułu transakcji (2% dla CCP vs. 20-100% dla instytucji),
• brak korekty wyceny kredytowej (CVA – credit value adjustments). W przypadku instrumentów pochodnych OTC nierozliczanych centralnie, instytucje wyznaczają dodatkowe wymogi w zakresie funduszy własnych z tytułu korekty CVA, która odzwierciedla bieżącą wartość rynkową ryzyka kredytowego kontrahenta wobec instytucji.
Autoryzacja KDPW_CCP poprzedzona była realizacją szeregu projektów dostosowujących usługi i funkcjonowanie izby do europejskich wymogów. Wszystkie te działania znacząco podniosły bezpieczeństwo rozliczanych w KDPW_CCP transakcji. Konieczne było wprowadzenie pojęcia nowacji rozliczeniowej do polskiego porządku prawnego (zmiana ustawy o obrocie instrumentami finansowymi) w celu spełnienia definicji centralnego kontrpartnera przez KDPW_CCP. Niezbędne było podniesienie kapitału KDPW_CCP (aktualnie to 229 mln PLN), który może być wykorzystany do wspierania płynności rozliczeń w razie niewypłacalności któregoś z uczestników izby. Zmianie uległa kolejności uruchamiania środków w systemie gwarantowania rozliczeń, wprowadzona została usługa rozliczania derywatów z rynku OTC w KDPW_CCP.
Rejestracja Repozytorium Transakcji w KDPW przez ESMA
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, jako pierwszy podmiot w regionie Europy Środkowej – i jak do tej pory jedyny - uruchomił repozytorium transakcji KDPW_TR. 7 listopada 2013 r. Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych ESMA (European Securities Market Authority) zarejestrował Repozytorium Transakcji w KDPW, stwierdzając tym samym, że spełnia ono wszelkie wymagania stawiane repozytoriom zgodnie z wymogami rozporządzenia EMIR. KDPW_TR było jedną z czterech pierwszych tego typu instytucji zarejestrowanych w Europie (dziś jest ich 6).
Wniosek rejestracyjny dotyczył możliwości rejestracji wszystkich rodzajów kontraktów objętych obowiązkiem raportowania (zarówno derywatów giełdowych jak i OTC), zatem instytucje finansowe nie muszą korzystać z usług dwóch lub kilku repozytoriów.
Dzięki tej usłudze wszystkie podmioty zobowiązane prawem do raportowania informacji o zawieranych kontraktach w instrumentach pochodnych mogą wypełnić to obligo, korzystając z polskich rozwiązań. Ale rejestracja KDPW_TR w ESMA umożliwia mu działanie na terenie całej Unii Europejskiej.
Obowiązek raportowania kontraktów pochodnych do repozytoriów transakcji wszedł w życie 12 lutego 2014 r. Od tego czasu KDPW_TR zarejestrowało ponad 64 mln raportów, a jego uczestnikami jest 170 podmiotów, w tym 9 zagranicznych.
Dobra infrastruktura to podstawa efektywnego rynku. W tej materii polski rynek jest jednym z europejskich liderów. Lepiej być jednym z pierwszych i przyciągać do siebie firmy, niż ociągać się przy wprowadzaniu zmian i ryzykować, że nasze instytucje finansowe będą szukały odpowiednich rozwiązań poza granicami Polski. Zwłaszcza, że większość opisanych rozwiązań ma lub w przyszłości będzie miało charakter obligatoryjny. Ich brak na krajowym rynku wymusiłoby konieczność korzystania z oferty zagranicznych izb, czy repozytoriów transakcji.
