UdSC zaznacza, że wciąż nie jest rozstrzygnięte, na jakich zasadach nastąpi wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Dlatego opublikował broszurę, w której zawarte są możliwe scenariusze, od których zależeć będą zasady pobytu obywateli Wielkiej Brytanii w Polsce po 29 marca 2019 r. Wystąpienie Wielkiej Brytanii z UE ma nastąpić 30 marca.
Jak przypomina UdSC, obywatele Wielkiej Brytanii i członkowie ich rodzin niebędący obywatelami UE mogą przebywać w Polsce do 3 miesięcy posługując się paszportem lub dowodem osobistym. Jeśli chcą pozostać dłużej, muszą - tak jak wszyscy obywatele UE - zarejestrować swój pobyt w Polsce. Z kolei członkowie ich rodzin, którzy nie są obywatelami UE, mają obowiązek uzyskania karty pobytu członka rodziny obywatela UE.
"Realizacja tych obowiązków możliwa jest bezpłatnie w urzędzie wojewódzkim właściwym ze względu na miejsce przebywania" - przypomina w publikacji Urząd do Spraw Cudzoziemców.
Według pierwszego ze scenariuszy, jaki zawarto w broszurze UdSC, Wielka Brytania występuje z UE na podstawie umowy, której projekt 14 listopada 2018 r. opublikowała Komisja Europejska. Projekt ten przewiduje wejście umowy w życie 30 marca 2019 r. Jak jednak wskazuje UdSC - dotychczas umowa ta nie przeszła niezbędnych procedur wewnętrznych w Wielkiej Brytanii i ciągle nie wiadomo, czy zacznie obowiązywać we wskazanym terminie.
W broszurze zaznaczono, że umowa zakłada okres przejściowy od 30 marca 2019 r. do 31 grudnia 2020 r. W jego trakcie zasady pobytu i pracy obywateli Wielkiej Brytanii w Polsce pozostaną bez zmian. Swoboda przepływu osób pomiędzy Wielką Brytanią a UE zostanie zatem w tym okresie utrzymana.
"Sprawy związane z pobytem obywateli Wielkiej Brytanii i członków ich rodzin po zakończeniu okresu przejściowego uregulowane są w części drugiej projektu umowy wystąpienia pt. +Prawa obywatelskie+" - napisano. Dodano, że po zakończeniu okresu przejściowego obywatele Wielkiej Brytanii i członkowie ich rodzin będą posiadać prawo pobytu w Polsce, w przypadku jeśli korzystali z prawa pobytu w Polsce zgodnie z prawem UE przed zakończeniem okresu przejściowego i w dalszym ciągu mieszkają w Polsce.
"Prawo stałego pobytu będzie przysługiwać co do zasady po upływie 5 lat nieprzerwanego pobytu (zgodnie z prawem UE, na warunkach przewidzianych w dyrektywie 2004/38/WE). Okresy legalnego pobytu lub pracy zgodnie z prawem Unii, przypadające na czas przed zakończeniem okresu przejściowego i po nim, będą wliczane do wymaganego okresu uprawniającego do nabycia prawa stałego pobytu" - wskazano.
UdsC dodaje, że potwierdzeniem posiadania prawa pobytu lub prawa stałego pobytu "będzie dokument zawierający adnotację, że został wydany zgodnie z umową wystąpienia. Dokumenty będą wydawały urzędy wojewódzkie właściwe ze względu na miejsce pobytu".
Drugi scenariusz przygotowano na wypadek tzw. bezumownego Brexitu, na okoliczność którego przygotowany został projekt ustawy regulującej m.in. status pobytowy obywateli tego państwa oraz członków ich rodzin. "Projekt zakłada ustanowienie okresu, w którym pobyt obywateli Wielkiej Brytanii i członków ich rodzin na terytorium Polski bezpośrednio po dacie Brexitu będzie uznawany za legalny" - napisano w broszurze.
Zaznaczono, że określa on również podstawy prawne dla udzielenia takim osobom zezwoleń na pobyt czasowy oraz stały, uzależniając to od dysponowania w dniu 29 marca 2019 r. prawem pobytu lub prawem stałego pobytu.
"Co ważne, projekt przewiduje domniemanie posiadania jednego z takich praw przez osoby będące właścicielami w dniu 29 marca ważnych dokumentów wydanych przez polskie organy obywatelom Unii Europejskiej i członkom ich rodzin. Stąd też uzyskanie stosownych zezwoleń po Brexicie na podstawie projektowanych przepisów będzie znacząco łatwiejsze dla osób posiadających te dokumenty" - podkreślili autorzy broszury.
Zaznaczono, że "rejestracja i uzyskanie kart pobytu członka rodziny obywatela UE może być więc ułatwieniem dla obywateli Wielkiej Brytanii i członków ich rodzin, którzy będą chcieli pozostać w Polsce po Brexicie".
UdSC przypomina, że głównymi założeniami projektu ustawy regulującej status pobytowy Brytyjczyków w Polsce - obok ustanowienia okresu przejściowego, w którym pobyt i praca obywateli Wielkiej Brytanii i członków ich rodzin będą uznawane za legalne - będzie wprowadzenie nowych, dedykowanych dla Brytyjczyków rodzajów zezwoleń na pobyt czasowy (na 5 lat) i stały (na czas nieokreślony). O takie zezwolenia będzie można się ubiegać w okresie od 30 marca 2019 r. do 31 grudnia 2020 r.
Według projektu ustawy Brytyjczycy i członkowie ich rodzin będą mogli uzyskać zezwolenia na pobyt stały po upływie 5 lat legalnego nieprzerwanego pobytu również po Brexicie, na określonych warunkach.
Jak zaznacza UdSC, uzyskanie zezwolenia na pobyt będzie uprawniało do podejmowania pracy, zaś wnioski o zezwolenia na pobyt będą rozpatrywane przez urzędy wojewódzkie właściwe ze względu na miejsce przebywania.
Kolejny scenariusz zawarty w broszurze UdSC zakłada zmianę terminu Brexitu. "Istnieje także możliwość przesunięcia daty wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Aby do tego doszło, Rada Europejska w porozumieniu z Wielką Brytanią musiałyby podjąć jednomyślną decyzję o wydłużeniu okresu negocjacji" - wskazano w broszurze.
UdSC poinformował również o planowanych spotkaniach informacyjnych dla obywateli Wielkiej Brytanii mieszkających w Polsce. Odbędą się one w Warszawie, Gdańsku i Krakowie, a głównym tematem rozmów mają być kwestie związane z prawami pobytowymi Brytyjczyków w Polsce po Brexicie. Wydarzenia organizuje Ambasada Brytyjska we współpracy z Urzędem do Spraw Cudzoziemców.
Spotkania informacyjne odbędą się: 13 marca w Warszawie (godz. 18.00, Ambasada Brytyjska, ul. Kawalerii 12; 14 marca w Gdańsku (godz. 19.00, Hotel Scandic, ul. Podwale Grodzkie 9) oraz 21 marca w Krakowie (godz. 18.00, Hotel Kossak, pl. Kossaka 1). Udział w wydarzeniach wymaga wcześniejszego zarejestrowania się i okazania przy wejściu dokumentu tożsamości.
>>> Czytaj też: Kara za opóźniony brexit? UE będzie stawiała warunki Wielkiej Brytanii
