Mogła szybko zwiększać eksport dóbr i usług (zwłaszcza do Niemiec, głównego austriackiego partnera handlowego), a także mocno angażować się w udzielanie kredytów (głównie dla firm państw środkowo- i wschodnioeuropejskich), licząc na krociowe zyski w przyszłości.

Rewizja prognoz

Kryzys w gospodarce światowej brutalnie zrewidował te rachuby. Najnowsze prognozy mówią, że w tym roku niemiecka gospodarka skurczy się o ponad 5 proc. Pociągnie to za sobą zdecydowaną redukcję popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego w tym kraju. Trudno o gorszą wiadomość dla gospodarki austriackiej zależnej w znacznym stopniu właśnie od Niemiec. Wyniki pierwszych miesięcy 2009 roku potwierdzają te obawy. Zarówno w styczniu, jak i w lutym 2009 r. wartość austriackiego eksportu zmniejszyła się nominalnie o ponad 20 proc. Takiego spadku nie notowano w tym kraju od II wojny światowej.
Przyczyną takiej redukcji eksportu było nie tylko zmniejszenie popytu w Niemczech, lecz także w większości pozostałych krajów Unii Europejskiej oraz państw Europy Środkowo-Wschodniej, zarówno należących do UE, jak i pozostających poza tym ugrupowaniem.
Reklama
Spadkowi eksportu towarzyszy redukcja popytu wewnętrznego. Ostatnio prognozuje się, że w całym 2009 roku wydatki na konsumpcję indywidualną w Austrii zmniejszą się o 1,5 proc. Nakłady na inwestycje spadną o 4,6 proc. Będzie to efekt spodziewanego zmniejszenia produkcji przemysłowej, mniejszego zapotrzebowania na dobra inwestycyjne ze strony przedsiębiorstw oraz trudności ze zdobyciem przez firmy nowych kredytów na finansowanie zakupów maszyn i urządzeń. Pod wpływem wszystkich tych czynników austriacki PKB ma zmniejszyć się w 2009 roku o co najmniej 4 proc.
Istotnym problemem dla austriackiej gospodarki w okresie światowego kryzysu jest również to, co było jej wielkim atutem w czasie dobrej koniunktury. Chodzi o zaangażowanie austriackich banków w udzielanie kredytów krajom Europy Środkowo-Wschodniej. Szacuje się, że kraje te są zadłużone w austriackich bankach na ok. 230 mld euro, co stanowi 70 proc. PKB Austrii. Nie wszystkie należności da się odzyskać. Z całą pewnością banki austriackie nie mogą też liczyć na szybkie zwroty, a już na pewno nie w takiej wysokości, o jakiej myślano przy udzielaniu kredytów.
Konsekwencją zaangażowania austriackich banków na Wschodzie jest drastyczny spadek ich akcji oraz ograniczenie udzielania nowych kredytów, także dla klientów austriackich. Amerykański ekonomista, laureat Nagrody Nobla, Paul Krugman, niedawno przesadził jednak, mówiąc, że Austria jest obecnie trzecim – po Islandii i Irlandii – rozwiniętym krajem, najbardziej zagrożonym kryzysem finansowym. Nie zgodził się z nim m.in. szef MFW, Dominique Strauss-Kahn. Jego zdaniem sytuacja Austrii nie różni się od innych krajów UE.

Pakiet antykryzysowy

Władze w Wiedniu podjęły wiele działań zmierzających do ograniczenia skutków pogorszenia koniunktury oraz do możliwie szybkiego wyjścia z recesji. Do najważniejszych należy zaliczyć udzielenie zwrotnej pomocy dla sektora bankowego w wysokości 100 mld euro, co ma ułatwić firmom dostęp do kredytów, pożyczek, gwarancji i poręczeń. Postanowiono wesprzeć małe i średnie przedsiębiorstwa poprzez m.in. wprowadzenie 25-proc. degresywnej stawki odpisów amortyzacyjnych, zniesienie podatku od reklam oraz przeznaczenie środków na preferencyjne kredyty dla rozpoczynających działalność (do 30 tys. euro).
Plan rządu obejmuje także realizację projektów w dziedzinie infrastruktury (na ten cel przeznaczono 1,7 mld euro), zintensyfikowanie prac badawczo-rozwojowych, sfinansowanie części kosztów związanych z ocieplaniem domów przez właścicieli.
Władze chcą przyznawać premie (1,5 tys. euro) za złomowanie starych samochodów i zakup nowych oraz wspierać kluczowe gałęzie krajowego przemysłu oraz eksport.
100 mld euro wynosi rządowa pomoc dla banków
VADEMECUM INWESTORA
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
● do 11 tys. euro kwota wolna od podatku
● 36,5 proc. – przy rocznych dochodach od 11 tys. do 25 tys. euro,
● 43,214 proc. – od dochodów 25 tys. euro – 60 tys. euro,
● 50 proc. – od dochodów powyżej 60 tys. euro.
Podatek dochodowy od przedsiębiorstw
Jednolita stawka: 25 proc. Spółki ponoszące stratę podatkową albo mające małe zyski muszą płacić minimalny podatek 1750 euro lub 5432 euro.
VAT
Standardowa stawka wynosi 20 proc. Stawka zredukowana 10 proc.: produkty pierwszej potrzeby, w tym artykuły żywnościowe. W odniesieniu do niektórych transakcji, np. eksportowych, stosuje się zerową stawkę VAT
Obowiązek rejestracyjny do podatku VAT dotyczy firm osiągających roczne obroty powyżej 7,5 tys. euro.
Inne podatki
Do najważniejszych należą: podatek komunalny (w wysokości 3 proc. od sumy wynagrodzeń brutto w firmie), podatek od transferu kapitału (1 proc.), podatek od nabycia nieruchomości (2–3,5 proc. wartości przedmiotu transakcji), podatek ubezpieczeniowy (1–11 proc.), podatek akcyzowy obciążający paliwa, wódkę, wino, szampan, piwo i tytoń.
Z początkiem sierpnia 2008 r. w Austrii zniesiono wszelkie podatki od spadków i darowizn.
Ubezpieczenia społeczne
Składki na ubezpieczenia społeczne:
● płacone przez pracownika – 18 proc.,
● płacone przez pracodawcę – 21,7 proc. lub 21,9 proc., w zależności od statusu pracownika.
Pracodawcy obciążani są dodatkowymi opłatami stanowiącymi ok. 9,5 proc. sumy wynagrodzeń brutto.
Rejestracja firm
Podstawowym warunkiem rozpoczęcia działalności gospodarczej w postaci firmy jednoosobowej jest jej zgłoszenie w urzędzie dzielnicowym. Trzeba przedstawić: biznesplan z ujęciem rozwoju firmy w ciągu pięciu lat, wstępną umowę najmu mieszkania, wstępną umowę lokalu dla prowadzenia firmy oraz zawiadomienie urzędu skarbowego.
W przypadku spółki z o.o. niezbędne jest: podpisanie aktu notarialnego, zawierającego m.in. umowę spółki, a następnie złożenie wniosku o rejestrację w rejestrze handlowym w sądzie rejestrowym. Przy rejestracji spółki akcyjnej należy przedstawić m.in.: statut spółki, dokumenty o wybraniu zarządu i rady nadzorczej, zaświadczenie z banku potwierdzające wpłatę kapitału założycielskiego
Formy prawne firm
Najczęściej wybierane przez małe i średnie firmy formy prowadzenia działalności gospodarczej to:
● spółka z o.o. – minimalny kapitał zakładowy 35 tys. euro. Musi być co najmniej dwóch udziałowców. Gdy liczba udziałowców jest większa niż 50, a wartość kapitału zakładowego przekroczy 70 tys. euro, trzeba powołać radę nadzorczą,
● spółka akcyjna – co najmniej dwóch akcjonariuszy. Minimalny kapitał zakładowy to 70 tys. euro. Zawsze musi mieć radę nadzorczą,
● spółka jawna – może być zawiązana przez co najmniej dwie osoby (fizyczne lub prawne),
● spółka komandytowa – tworzy ją dwie lub więcej osób, z których jedna musi być tzw. komplementariuszem, a drugi komandytariuszem. Nie ma minimalnego kapitału założycielskiego,
● spółka cywilna – najczęściej powoływana jest dla realizacji dużych projektów budowlanych lub dla prowadzenia wspólnego przedsiębiorstwa,
● przedsiębiorstwo jednoosobowe.
Średnia miesięczna płaca netto w Austrii wynosi ok. 3,5 tys. euro.
Terminy płatności
Przeciętny uzgadniany w kontraktach handlowych termin płatności w 2008 roku wyniósł 21 dni. Opóźnienia średnio wyniosły osiem dni. Ryzyko poniesienia strat w wyniku niezapłacenia przez kontrahentów należności rośnie.
Rozstrzyganie sporów
Rozstrzyganie sporów handlowych trwa ok. 400 dni, wymaga przeprowadzenia 25 procedur.