Dyskusję rozpoczął moderator Kacper Wieczorkowski, radny Rady Miejskiej Aleksandrowa Kujawskiego, który zwrócił uwagę, że dane statystyczne pokazują znaczący ubytek ludności w wielu miejscowościach, co prowadzi do starzenia się społeczeństwa.
Praca, mieszkanie i przestrzeń wspólna
Patryk Jędrowiak, burmistrz Ostrzeszowa, podkreślał, że dla młodych osób kluczowe są trzy elementy: praca, mieszkanie i przestrzeń wspólna. „Dostępność mieszkań to dziś najważniejszy czynnik decydujący o tym, czy młodzi planują swoją przyszłość w danym miejscu” - zaznaczył, wskazując na potrzebę budowania oferty dopasowanej do oczekiwań młodego pokolenia.
Adam Rudawski, wojewoda województwa zachodniopomorskiego, zwrócił uwagę, że samorządy muszą patrzeć w przyszłość i dostosowywać swoje działania do potrzeb nowych pokoleń. „Musimy pomyśleć, dla kogo robimy te miasta - to zadanie dla przyszłości naszych dzieci” - zauważył, podając przykład pokolenia Z i jego zmieniających się oczekiwań wobec życia w miastach.
Rozwój samorządów wymaga stabilnego wsparcia
Justyna Pankowska, radna Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, wskazywała, że kluczowe dla zatrzymania mieszkańców są dostępne mieszkania, mobilność i wysokiej jakości usługi publiczne. Zaznaczyła, że rozwój samorządów wymaga stabilnego wsparcia infrastrukturalnego i finansowego.
Anna Mieczkowska, prezydent Kołobrzegu, podkreśliła z kolei, że miasto przede wszystkim musi być bezpieczne i wygodne. Wskazała na projekt „Kołobrzeskiej Karty Mieszkańca” jako przykład działań wzmacniających więź mieszkańców z lokalną wspólnotą. Jednocześnie zwróciła uwagę, że największym wyzwaniem dla miast jest demografia – coraz trudniej jest przekonać młodych ludzi do posiadania więcej niż jednego dziecka.
Andrii Sulym, przewodniczący Lwowskiej Rady Rejonowej, mówił o wyzwaniach, jakie stoją przed samorządami na Ukrainie, i zaznaczył, że współpraca międzynarodowa w zakresie rozwoju lokalnego jest szczególnie istotna w obliczu wojny i migracji.
Marek Żółtowski, starszy menedżer ds. relacji z rządem w McDonald’s, podkreślił znaczenie partnerstw publiczno-prywatnych oraz wspólnej odpowiedzialności za rozwój lokalnych społeczności.
Srebrna gospodarka
W dyskusji pojawił się także wątek „srebrnej gospodarki”. Paneliści zgodzili się, że starzejące się społeczeństwo wymaga dostosowania polityk lokalnych do potrzeb seniorów. Wskazywano na przykłady mieszkań z gwarantowanym najmem dla osób starszych czy darmowej komunikacji miejskiej dla seniorów. „Projektowanie miasta wyłącznie dla młodych to błąd - seniorzy chcą i powinni czuć się pełnoprawnymi mieszkańcami” - akcentował jeden z samorządowców.
Nie zabrakło również głosu dotyczącego integracji cudzoziemców. Podkreślano, że lokalne rynki pracy w dużej mierze opierają się na pracownikach zagranicznych. W tym kontekście rozwijane są centra integracji cudzoziemców, które oferują wsparcie językowe, edukacyjne i administracyjne. „Bez skutecznej integracji cudzoziemców wiele usług publicznych i zakładów pracy po prostu by nie funkcjonowało” - podkreśliła Justyna Pankowska.
Panel zakończył się refleksją, że rozwój samorządów wymaga zrównoważonego podejścia - uwzględniającego potrzeby młodych, seniorów, a także nowych mieszkańców przybywających z zagranicy. Tylko takie podejście pozwoli miastom i gminom zachować atrakcyjność i stabilność w obliczu niekorzystnych trendów demograficznych i gospodarczych.