Czym jest obszar synchroniczny?
To obszar w którym wszystkie elektrownie (i odbiorniki energii) pracują z tą samą częstotliwością w ramach jednej sieci elektroenergetycznej. Upraszczając – pracują w tym samym tempie, tworząc jeden połączony system (jak jeden wodociąg). W Europie mamy kilka takich obszarów. Największym jest obszar Europy kontynentalnej, obejmujący zdecydowaną większość europejskich państw oraz kraje północnej Afryki i Turcję. Drugim największym jest system stworzony za czasów ZSRR do którego, poza Rosja i Białorusią, nadal przyłączone są między innymi Litwa, Łotwa, Estonia, Ukraina i Mołdawia. Trzeci największy to system państw skandynawskich, a mniejsze znajdziemy na wyspach (Wielkiej Brytanii, Irlandii, Islandii itd.).
Co daje przyłączenie do obszaru synchronicznego?
Praca synchroniczna umożliwia dzielenie się swoimi zasobami: sieciami i mocami wirującymi w elektrowniach, które w ułamkach sekund są w stanie zastąpić dowolną inną elektrownię w systemie, gdyby ta doznała awarii. To zwiększa bezpieczeństwo każdego z mniejszych systemów, który dołączy do takiego obszaru. W przypadku poważnej awarii w jakimś obszarze sieci, wszystkie pozostałe elektrownie (i linie elektroenergetyczne) w tej sieci przejmują na siebie większe obciążenie, pozwalając na reakcję systemów zabezpieczeń, a następnie reakcję ludzi (dyspozytorów) w taki sposób, aby uniknąć blackoutu.
To nie tylko zwiększa bezpieczeństwo, ale też ogranicza koszty. Na przykład Polska może utrzymywać kilkukrotnie mniejsze rezerwy wirujące (spalając mniej węgla), bo w razie awarii jakiejś dużej elektrowni lub stacji elektroenergetycznej, zastąpią ją po części wszystkie moce z tego obszaru. Tak stało się np. gdy w efekcie usterki w ułamku sekundy odłączyła się od sieci niemal cała elektrownia Bełchatów. Automatycznie zastąpiły ją wówczas generatory z Hiszpanii, Francji, Turcji i innych państwa obszaru synchronicznego, dając cenne sekundy na zadziałanie automatycznych zabezpieczeń, a te z kolei kolejne minuty na reakcję ludzi.
Czy Rosja może uszkodzić sieci przy pomocy ataku cybernetycznego? Dlaczego Ukraina odłączyła się od rosyjskiego systemu? Jak szybka synchronizacja Ukrainy jest możliwa? Kto wprowadzi Ukrainę do europejskiego systemu? O tym w dalszej części artykułu na portalu WysokieNapiecie.pl
