Szybciej przejmiesz spadek po zmarłym. Nie trzeba będzie nawet dostarczać tych dokumentów. Ale czy to będzie bezpieczne?

Nabycie spadku to długotrwała procedura

Dziedziczenie nie zawsze jest skomplikowane. Gdy grono spadkobierców jest niewielkie, a sprawy formalne są odpowiednio uporządkowane, udaje się zazwyczaj stosunkowo łatwo przeprowadzić postępowanie i uregulować sprawy własnościowe. Jednak nawet w takich przypadkach konieczne jest dopełnienie wielu formalności, a załatwienia sprawy nie da się przyspieszyć. To jednak może się zmienić. Jak się bowiem okazuje, zespół deregulacyjny Rafała Brzoski ma pomysł na wprowadzenie w tym zakresie zmian. Przypomnijmy, że na gruncie obecnie obowiązujących przepisów spadkobiercy muszą dokonać sądowego stwierdzenia nabycia spadku lub notarialnie poświadczyć dziedziczenie. W obu przypadkach konieczne jest przedłożenie szeregu dokumentów, w tym aktu zgonu spadkodawcy, aktów urodzenia spadkobierców, aktów małżeństwa, a także testamentu, jeśli został on sporządzony. Czy to postępowanie można by uprościć? Jak się okazuje, w ramach deregulacji zaproponowano, aby notariusze uzyskali dostęp do baz aktów stanu cywilnego, co znacząco uprościłoby postępowanie przy ich udziale. Spadkobiercy nie musieliby już dostarczać tak wielu dokumentów i istniałaby możliwość przyspieszenia postępowania. Niestety, analogiczne uproszczenia nie dotyczyłyby postępowania prowadzonego przed sądem.

Poświadczenia dziedziczenia można dokonać u notariusza

Przypomnijmy, że obecnie notariusz może sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia zarówno w przypadku, gdy spadkodawca pozostawił testament, jak i wówczas, gdy o tym, kto jest spadkobiercą rozstrzygają przepisy. Gdy mowa o testamencie, nie dotyczy to testamentów szczególnych, np. testamentu ustnego sporządzonego przy udziale świadków – w takich przypadkach o stwierdzeniu nabycia spadku może orzec jedynie sąd. Procedura jest dość prosta i obejmuje w pierwszej kolejności spisanie protokołu dziedziczenia przy udziale wszystkich osób zainteresowanych, a następnie sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia i jego wpis do Rejestru Spadków.

W spisaniu protokołu dziedziczenia muszą brać udział wszystkie osoby zainteresowane, czyli spadkobiercy ustawowi, spadkobiercy i testamentowi, czy też osoby, na których rzecz spadkodawca dokonał zapisów windykacyjnych. Do protokołu dziedziczenia załącza się m.in. wspomniane wcześniej odpisy aktów stanu cywilnego, np. aktu zgonu, urodzenia, czy małżeństwa, a także inne dokumenty istotne z punktu widzenia ustalenia praw do spadku. Jeżeli u notariusza złożono testament, dokonuje on jego otwarcia i ogłoszenia, a z czynności tej również sporządza protokół. Po spisaniu aktu poświadczenia dziedziczenia to notariusz jest zobowiązany dokonać niezwłocznie jego wpisu do Rejestru Spadkowego. Gdy tego dokona, otrzymuje zawiadomienie o zarejestrowaniu oraz możliwości uzyskania potwierdzenia. Na tym postępowanie spadkowe przed notariuszem się kończy.