Nabycie spadku to długotrwała procedura

Dziedziczenie nie zawsze jest skomplikowane. Gdy grono spadkobierców jest niewielkie, a sprawy formalne są odpowiednio uporządkowane, udaje się zazwyczaj stosunkowo łatwo przeprowadzić postępowanie i uregulować sprawy własnościowe. Jednak nawet w takich przypadkach konieczne jest dopełnienie wielu formalności, a załatwienia sprawy nie da się przyspieszyć. To jednak może się zmienić. Jak się bowiem okazuje, zespół deregulacyjny Rafała Brzoski ma pomysł na wprowadzenie w tym zakresie zmian. Przypomnijmy, że na gruncie obecnie obowiązujących przepisów spadkobiercy muszą dokonać sądowego stwierdzenia nabycia spadku lub notarialnie poświadczyć dziedziczenie. W obu przypadkach konieczne jest przedłożenie szeregu dokumentów, w tym aktu zgonu spadkodawcy, aktów urodzenia spadkobierców, aktów małżeństwa, a także testamentu, jeśli został on sporządzony. Czy to postępowanie można by uprościć? Jak się okazuje, w ramach deregulacji zaproponowano, aby notariusze uzyskali dostęp do baz aktów stanu cywilnego, co znacząco uprościłoby postępowanie przy ich udziale. Spadkobiercy nie musieliby już dostarczać tak wielu dokumentów i istniałaby możliwość przyspieszenia postępowania. Niestety, analogiczne uproszczenia nie dotyczyłyby postępowania prowadzonego przed sądem.

Poświadczenia dziedziczenia można dokonać u notariusza

Przypomnijmy, że obecnie notariusz może sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia zarówno w przypadku, gdy spadkodawca pozostawił testament, jak i wówczas, gdy o tym, kto jest spadkobiercą rozstrzygają przepisy. Gdy mowa o testamencie, nie dotyczy to testamentów szczególnych, np. testamentu ustnego sporządzonego przy udziale świadków – w takich przypadkach o stwierdzeniu nabycia spadku może orzec jedynie sąd. Procedura jest dość prosta i obejmuje w pierwszej kolejności spisanie protokołu dziedziczenia przy udziale wszystkich osób zainteresowanych, a następnie sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia i jego wpis do Rejestru Spadków.

W spisaniu protokołu dziedziczenia muszą brać udział wszystkie osoby zainteresowane, czyli spadkobiercy ustawowi, spadkobiercy i testamentowi, czy też osoby, na których rzecz spadkodawca dokonał zapisów windykacyjnych. Do protokołu dziedziczenia załącza się m.in. wspomniane wcześniej odpisy aktów stanu cywilnego, np. aktu zgonu, urodzenia, czy małżeństwa, a także inne dokumenty istotne z punktu widzenia ustalenia praw do spadku. Jeżeli u notariusza złożono testament, dokonuje on jego otwarcia i ogłoszenia, a z czynności tej również sporządza protokół. Po spisaniu aktu poświadczenia dziedziczenia to notariusz jest zobowiązany dokonać niezwłocznie jego wpisu do Rejestru Spadkowego. Gdy tego dokona, otrzymuje zawiadomienie o zarejestrowaniu oraz możliwości uzyskania potwierdzenia. Na tym postępowanie spadkowe przed notariuszem się kończy.