Dlaczego pojawił się postulat zrównania wysokości zasiłku stałego z ośrodka pomocy społecznej do wysokości renty socjalnej? Zasiłek stały jest przyznawany z tytułu niezdolności do pracy spowodowany niepełnosprawnością, stopniem niepełnosprawności, wiekiem. Osoby otrzymujące ten zasiłek uważają, że jest to świadczenie podobne do sytuacji osób otrzymujących rentę socjalną. I dlatego wyciągają wniosek - zasiłek winien być zrównany do wysokości renty socjalnej bez kryterium dochodowego.
Zasiłek stały a renta socjalna w 2025 r.
Wypłacony w 2025 r. zasiłek stały nie będzie wyższy niż 1229 zł miesięcznie i niższy niż 100 zł miesięcznie. Równie ważne co maksymalna wysokość zasiłku stałego są progi dochodowe w pomocy społecznej.
W 2025 r. w pomocy społecznej kryteria dochodowe to:
1010 zł dla osoby samotnie gospodarującej i
823 zł dla osoby w rodzinie.
Jak było w 2024 r.?: 776 zł i 600 zł. Dodatkowo z 345 zł do 459 zł wzrośnie kwota dochodu z 1 ha przeliczeniowego.
Dla porównania renta socjalna w 2025 r. to prawdopodobnie 1901,70 zł brutto zł (ostateczna wartość renty nie powinna się różnić o więcej niż 50 zł od kwoty.)
W 2025 r. zasiłek stały nie będzie zrównany z rentą socjalną
Ministerstwo Rodziny odrzucając taką możliwość argumentuje w ten sposób, że pomoc społeczna pełni w systemie zabezpieczenia społecznego rolę wspomagającą (uzupełniającą) wobec świadczeń społecznych, nie zastępuje innych świadczeń, takich jak np. renty czy emerytury z Funduszu świadczeniami bardziej korzystnymi niż świadczenia z pomocy społecznej. Departament Pomocy Społecznej jednoznacznie wykluczył, że w chwili obecnej nie jest przewidywana zmiana przepisów prowadząca do zmiany wysokości zasiłku stałego na porównywalną do wysokości renty socjalnej.
Mamy tu podział na:
- Świadczenia z pomocy społecznej
- Renty i emerytury
Ze stanowiska strony rządowej wynika, żeświadczenia takie jak zasiłek rodzinny muszą być - co do zasady - niższe od takich świadczeń jak renta rodzinna nawet, gdy sytuacja np. zdrowotna osoby otrzymującej zasiłek stały jest taka sama jak rencisty.
Wykluczone jest zrównanie świadczeń - podwyżki przez waloryzację
Zamiast zrównania zasiłku stałego (z MOPS) i renty socjalnej (z ZUS) rząd proponuje oddzielny mechanizm waloryzacyjny oparty o decyzję Rady Ministrów. Jest on niekorzystny w porównaniu do mechanizmu dla renty socjalnej bo oparty jest o decyzję uznaniową rządu - może być podwyżka, ale nie musi. Jest w tym mechanizmie także czynnik ekspercki.
Określa go art. 9 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Wynikają z niego takie zasady:
Zasada 1. Kryteria dochodowe podlegają weryfikacji co 3 lata, z uwzględnieniem wyniku badań progu interwencji socjalnej.
Zasada 2. Badania progu interwencji socjalnej dokonuje Instytut Pracy i Spraw Socjalnych w oparciu o rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 7 października 2005 r. w sprawie progu interwencji socjalnej (Dz. U. poz. 1762). W roku, w którym przeprowadza się weryfikację, Rada Ministrów do dnia 15 maja przedstawia Radzie Dialogu Społecznego:
1) propozycję kwot kryteriów dochodowych;
2) informację o realizacji świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej za okres od poprzedniej weryfikacji, obejmującą liczbę świadczeniobiorców, liczbę świadczeń i ogólną kwotę wydatków na świadczenia.
Zasada 3. Rada Dialogu Społecznego uzgadnia kryteria dochodowe w terminie do dnia 15 czerwca danego roku kalendarzowego.
Zasada 4. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego ogłasza zweryfikowane kryteria dochodowe oraz m.in. maksymalną kwotę zasiłku stałego, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski", do dnia 15 lipca w roku, w którym przeprowadza się weryfikację.
Zasada 5. W przypadku gdy Rada Dialogu Społecznego nie uzgodni w przewidzianym terminie kryteriów dochodowych, Rada Ministrów ustala nie niższe niż w przedstawionej propozycji kryteria dochodowe oraz ww. kwoty, w drodze rozporządzenia, w terminie do dnia 15 lipca danego roku.
Źródło: odpowiedź na petycję w sprawie zrównania zasiłku stałego i renty socjalnej