Rodzice przyzwyczaili się już do tego, że państwo wspiera ich finansowo w wychowaniu dzieci. Wśród świadczeń przysługujących im na ten cel w Polsce podstawą jest 800 plus, do którego mają prawo bez kryterium dochodowego, i które – mówiąc w uproszeniu – przysługuje na każde dziecko do 18 roku życia. Rodzice mają jednak prawo również do szeregu innych świadczeń, np. Dobrego Startu przeznaczonego na zakup wyprawki szkolnej w związku z rozpoczęciem roku szkolnego, o wypłatę którego mogą ubiegać się co rok od 1 lipca. Osoby będące w najgorszej sytuacji finansowej, które mają prawo do zasiłku rodzinnego, mogą otrzymać też szereg dodatkowych świadczeń, np. dodatek związany z rozpoczęciem roku szkolnego, dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka, czy też dodatek na dojazdy lub zakwaterowanie, jeśli dziecko uczy się w innej miejscowości, niż ta, w której osiada miejsce zamieszkania. Szczególne uprawnienia przysługują też rodzicom dzieci z niepełnosprawnościami. To jednak nie koniec tego katalogu, bo w szczególnej sytuacji znajdują się również rodzice, którzy pracują poza granicami Polski, w tym w szczególności w Niemczech. Oni mają szansę na otrzymanie wsparcia finansowego również na pełnoletnie dzieci. Dlaczego?

Można dostać ponad 1000 złotych na dziecko, nawet pełnoletnie

Niemieckim odpowiednikiem polskiego 800 plus jest kindergeld, czyli to program wsparcia finansowego dla rodzin wychowujących dzieci. Prawo do niego mogą nabyć nie tylko obywatele Niemiec, ale również obywatele innych krajów UE, którzy legalnie pracują i odprowadzają składki zdrowotne i społeczne w Niemczech. Choć podobnie jak w przypadku 800 plus, aby nabyć prawo do świadczenia, trzeba spełnić pewne warunki, to jednak ich charakter jest taki, że w praktyce ze świadczenia może skorzystać ogromna większość rodziców lub opiekunów dziecka. Przede wszystkim, tak samo, jak 800 plus, prawo do niego nie jest uzależnione od poziomu osiąganych dochodów. Istotną różnicą jest jednak to, że jak już wspomniano, aby mieć prawo do świadczenia, trzeba być zatrudnionym i odprowadzać na terenie Niemiec składki. Wymagane jest również posiadanie Identifikationsnummer ora uzyskanie statusu podatnika z nieograniczonym obowiązkiem podatkowym. Nabywa się go po przepracowaniu minimum 6 miesięcy, jeśli osiada się miejsce zamieszkania lub stałego pobytu w Niemczech.

Wysokość Kindergeld to w 2025 roku 255 euro na dziecko. Jego równowartość w złotówkach jest uzależniona od bieżącego kursu euro, jednak co do zasady waha się wokół 1100 złotych. Świadczenie jest więc wyższe od polskiego. Dodatkowo, można otrzymywać je również na dzieci, które ukończyły już 18 rok życia, choć wtedy należy spełnić dodatkowe warunki. Aby otrzymać pomoc na dziecko po ukończeniu 18 roku życia, musi ono kontynuować naukę – wówczas można pobierać je do 25 roku życia, albo być bezrobotne i poszukiwać pracy – wówczas prawo do świadczenia przysługuje do 21 roku życia.

Świadczenie przysługuje, ale podlega koordynacji

Jednak czy rodzice uprawnieni do pomocy w Polsce i w Niemczech mogą pobierać oba świadczenia? I tak, i nie. Należy bowiem pamiętać o tym, że w Polsce i w Niemczech (a w zasadzie w Unii Europejskiej) obowiązuje zasada koordynacji świadczeń rodzinnych, która ogranicza możliwość podwójnego pobierania takich samych świadczeń w różnych krajach. Nie oznacza to jednak, że osoby pracujące w Niemczech i pobierające 800 plus w Polsce, nie uzyskają żadnej korzyści. Ich sytuacja będzie zależała od indywidualnej sytuacji całej rodziny. Jeśli rodzice pracują w Niemczech i tam właśnie mieszkają z rodziną (w tym dziećmi), to będą mogły pobierać Kindergeld zgodnie z zasadami obowiązującymi w tym kraju. Jeśli jednak rodzic pracuje w Niemczech, a jego dziecko mieszka w Polsce, np. z drugim rodzicem, to choć nie odbiera to prawa do Kindergeld, to jednak konieczne będzie udokumentowanie sytuacji rodziny, a w szczególności miejsca zamieszkania dziecka oraz sytuacji zawodowej drugiego rodzica i prawa do polskiego 800 plus. Jeśli świadczenie to jest w Polsce pobierane, w Niemczech będzie można otrzymać tzw. dodatek dyferencyjny, czyli różnicę pomiędzy wysokością tych świadczeń, co w przypadku dzieci powyżej 18 roku życia oznacza, że będzie można otrzymać niemieckie świadczenie w pełnej wysokości, bo w Polsce nie przysługuje ono na dzieci w tym wieku.

Podstawa prawna

art. 11 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 1576 )