Prawo do tego świadczenia mają pracownicy po 50 roku życia. Co najmniej 1800 złotych, a przeciętnie ponad 4300 złotych brutto

System wsparcia zapewnianego obywatelom przez państwo w największym stopniu skupia się na dzieciach i seniorach - oczywiście z punktu widzenia kryterium wiekowego. To jednak nie oznacza, że nie istnieją świadczenia, na które można liczyć, jeśli znajdziemy się w trudnej sytuacji będąc w tak zwanym wieku średnim. Warto o nich pamiętać, bo każdemu może przydarzyć się sytuacja życiowa, która zmusi go do zmiany planów i skorzystania z rozwiązania "awaryjnego". Wśród tych świadczeń znajduje się m.in. kilka należących do grupy wcześniejszych emerytur, tzw. emerytur pomostowych.

Po 50 roku życia pracownicy mają prawo do tego świadczenia - na razie

Możliwość skorzystania z emerytury pomostowej, czyli tzw. wcześniejszej emerytury, dotyczy tylko wybranych grup pracowników. Należą do nich m.in. nauczyciele, którzy na gruncie obecnie obowiązujących przepisów mają możliwość skorzystania przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego ze świadczenia kompensacyjnego. Niestety warunki, na których mogą to zrobić, nie są korzystne. To dlatego zmiany w zakresie tego świadczenia są jednym z elementów rozmów prowadzonych przez rządzących i organizacje związkowe reprezentujące środowisko nauczycielskie. Jakie zasady obowiązują obecnie? Aby nabyć prawo do tego świadczenia, trzeba po pierwsze, osiągnąć wymagany wiek (inny dla kobiet i mężczyzn), po drugie, legitymować się odpowiednim okresem składkowym i nieskładkowym, a po trzecie, rozwiązać stosunek pracy. Wymagany wiek, o którym wspomniano będzie zmieniał się z upływem lat, a w 2025 roku wynosi odpowiednio 56 i 61 lat. W 2027 roku wzrośnie do 57 i 62 lat, w 2029 roku do 58 i 63 lat, a w 2031 roku do 59 i 64 lat. Z kolei wymagane okresy składkowe i nieskładkowe wynoszą 30 lat, w tym 20 lat wykonywania pracy „nauczycielskiej” w placówkach wskazanych przez ustawodawcę, w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć. Co istotne, aby istniała możliwość złożenia wniosku o przyznanie świadczenia, należy bezpośrednio przed tym pracować jako nauczyciel, wychowawca lub inny pedagog, we wskazanych w przepisach typach placówek, wśród których znajdują się m.in. publiczne i niepubliczne przedszkola, publiczne i niepubliczne szkoły z wyjątkiem niepublicznych szkół nieposiadających uprawnień szkoły publicznej, publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży, które wymagają specjalnej organizacji nauki oraz szczególnych metod pracy i wychowania, określone ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze, placówki, które zapewniają uczniom opiekę i wychowanie w czasie, gdy uczą się poza miejscem, w którym mieszkają na stałe. Świadczenie może być pobierane aż do momentu uzyskania uprawnień emerytalnych.

Przeciętnie można dostać ponad 4300 złotych

Co zmieni się w zasadach przyznawania świadczenia kompensacyjnego? Przede wszystkim ma poszerzyć się grono osób, które będą uprawnione do skorzystania z niego. W grupie tej znajdą się również nauczyciele zatrudnieni w publicznych i niepublicznych placówkach oświatowo–wychowawczych, centrach kształcenia zawodowego oraz branżowych centrach umiejętności, placówkach artystycznych, placówkach doskonalenia nauczycieli, bibliotekach pedagogicznych, kolegiach pracowników służb społecznych, a także w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych oraz schroniskach dla nieletnich. Co więcej, okresy wykonywania pracy w tych jednostkach, które miały miejsce przed 1 stycznia 2026 roku (a więc przed planowanym dniem wejścia zmian w życie) oraz okresy wykonywania pracy przed dniem 1 września 2019 r. w placówkach kształcenia praktycznego oraz ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego, będą również wliczane do wymaganego okresu 20 lat wykonywania pracy. Nie zmieni się natomiast to, że świadczenie kompensacyjne będzie stopniowo wygaszane. Zgodnie z założeniami ostatnim rokiem, w którym nauczyciele będą mogli z niego skorzystać, będzie rok 2032.

Warto zwrócić uwagę na to, że świadczenie kompensacyjne jest rozwiązaniem, które jest postrzegane przez nauczycieli jako korzystniejsze niż wprowadzona niedawno emerytura stażowa. Jak wynika z informacji ZUS, w październiku 2024 r. korzystało z niego 11,5 tys. osób. Najniższa wypłacana z tego tytułu kwota jest równowartością najniższej emerytury i od 1 marca 2025 roku wynosi 1878,91 zł brutto, jednak przeciętna wysokość tego świadczenia to 4329,61 zł.