rozwiń >

Podatek katastralny a podatek od nieruchomości - czym się różnią?

W Polsce obowiązuje obecnie podatek od nieruchomości. Muszą go płacić właściciele, posiadacze samoistni lub użytkownicy wieczyści:

  • gruntów (z wyjątkiem rolnych i leśnych),
  • budynków,
  • mieszkań i lokali użytkowych posiadających księgę wieczystą.

Wysokość tego podatku zależy od powierzchni nieruchomości oraz stawek ustalonych przez gminę (nie wyższych niż określone w ustawie). To gmina co roku przesyła decyzję z wyliczeniem kwoty do zapłaty – nie trzeba liczyć jej samodzielnie.

Natomiast w przypadku podatku katastralnego wysokość daniny uzależniona jest nie od metrażu, lecz od wartości rynkowej nieruchomości. Im droższe mieszkanie czy dom, tym wyższy podatek. System ten działa m.in. w Niemczech, Francji, Belgii, Wielkiej Brytanii czy Hiszpanii.

Podatek od nieruchomości w Polsce – jakie stawki podatku obowiązują w 2025 roku?

Podatki i opłaty lokalne w Polsce co roku rosną o wskaźnik inflacji. Według danych GUS inflacja za pierwsze półrocze 2024 roku wyniosła 2,7 proc., co oznacza, że o tyle wzrosły maksymalne stawki w 2025 roku.

Przykładowo w 2025 roku nie mogą one przekroczyć:

  • od gruntów związanych z działalnością gospodarczą – 1,38 zł za 1 m²,
  • od gruntów pozostałych – 0,73 zł za 1 m²,
  • od mieszkań – 1,19 zł za 1 m² powierzchni użytkowej,
  • od budynków związanych z działalnością gospodarczą – 34 zł za 1 m².
  • Od budowli obowiązuje stawka procentowa – 2 proc. ich wartości.

Podatek katastralny w Hiszpanii - wysokie opłaty za posiadanie nieruchomości

W Hiszpanii podatek katastralny (IBI – Impuesto sobre Bienes Inmuebles) zależy od wartości katastralnej nieruchomości, którą ustalają rzeczoznawcy z lokalnych urzędów. Stawki mieszczą się w przedziale 0,4–1,4 proc. i różnią się w zależności od gminy.

Dla przykładu:

  • w Marbelli stawka wynosi 0,64 proc.,
  • w Benalmadenie – 0,4 proc.,
  • w Esteponie – 0,51 proc.

Oznacza to, że mieszkanie warte 329 tys. euro w Marbelli generuje podatek ok. 2100 euro rocznie (przy obecnym kursie jest to prawie 9 tys złotych).

„Średnio to wydatek od 300 do 1500 euro rocznie, w zależności od wartości i lokalizacji nieruchomości” – wyjaśnia Joanna Ossowska-Rodziewicz, współwłaścicielka agencji By-Bright.

Podatek ten płacą zarówno hiszpańscy rezydenci, jak i cudzoziemcy – w tym Polacy kupujący mieszkania na Costa del Sol czy w Barcelonie.

Podatek od nieruchomości oraz podatek katastralny - zwolnienia oraz ulgi

Jeżeli nie prowadzi się działalności gospodarczej, w wielu przypadkach nie trzeba płacić podatku od nieruchomości. Zwolnienie obejmuje m.in. budynki i grunty wykorzystywane w rolnictwie, leśnictwie czy rybactwie. Z podatku zwolnione są również obiekty przeznaczone pod uprawy szklarniowe, pasieki, hodowle zwierząt, a także zabytki objęte właściwą ochroną konserwatorską.

Podatek nie jest pobierany także od nieużytków, użytków ekologicznych, działek przyzagrodowych należących do członków spółdzielni rolniczych oraz od altan i niewielkich budynków gospodarczych w rodzinnych ogrodach działkowych. Warto dodatkowo sprawdzić uchwały własnej gminy – mogą one przewidywać kolejne zwolnienia.

W przypadku podatku katastralnego niektóre gminy oferują bonifikaty za wcześniejszą płatność podatku, np. rok z góry. Dostępne są również zwolnienia dla określonych grup: osób starszych, z niepełnosprawnością, rodzin wielodzietnych.

Ile wyniósłby podatek katastralny w Polsce?

Gdyby w Polsce obowiązywał system hiszpański, podatek mógłby być znacznie wyższy niż obecny.

  • Mieszkanie w centrum Warszawy warte 1 mln zł – przy stawce 1,4 proc. podatek wyniósłby 14 tys. zł rocznie.
  • Mieszkanie w małej miejscowości warte 300 tys. zł – przy stawce 0,4 proc. podatek wyniósłby 1200 zł rocznie.

Dla porównania obecny podatek od nieruchomości w Polsce to zwykle kilkaset złotych rocznie.

W jaki sposób płaci się podatek katastralny?

W Hiszpanii system jest zautomatyzowany. Notariusz po zakupie nieruchomości przesyła dane do urzędu, a gmina co roku pobiera podatek – często wprost z konta bankowego właściciela. W niektórych gminach można rozłożyć go na raty, a nawet uzyskać zniżkę za wcześniejszą płatność.

W Polsce natomiast podatek od nieruchomości opłaca się samodzielnie w czterech ratach – do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada.

Podatek katastralny w innych krajach - zasady oraz stawki

Podatek katastralny funkcjonuje w wielu krajach na świecie, jednak jego wartość oraz konstrukcja różnią się od siebie. Stawki prezentują się następująco:

  • Niemcy – od 0,26 do 1 proc. wartości nieruchomości, w zależności od landu,
  • Francja i Belgia – podatek liczony od potencjalnego dochodu z nieruchomości,
  • Wielka Brytania – stawki ustalane przez gminy, od 0,5 proc. dla tanich lokali do 1 proc. dla mieszkań średniej wartości,
  • USA – średnio 2–2,5 proc. wartości rynkowej,
  • Singapur – od 4 proc. dla mieszkań właścicieli do nawet 10 proc. dla nieruchomości wynajmowanych.

Czy podatek katastralny zostanie wprowadzony w Polsce?

Jak podaje RMF FM, w grudniu Lewica ma złożyć projekt ustawy wprowadzającej podatek katastralny. Zgodnie z założeniami projektu daniną mieliby zostać objęci właściciele co najmniej trzech nieruchomości. Jaką dokładnie stawkę przewiduje projekt – tego politycy Lewicy na razie nie ujawniają.

Wiadomo natomiast, że nad propozycją pracuje wiceminister gospodarki Tomasz Lewandowski, odpowiedzialny w resorcie za kwestie związane z mieszkalnictwem. Projekt ustawy o podatku katastralnym ma być projektem poselskim, a nie rządowym.

OECD Economic Surveys: Poland 2025

Poland: Staff Concluding Statement of the 2024 Article IV Mission October 17, 2024

top-story-kirschke-zablocki.prowly.com

tvn24

Podstawa prawna:

Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 15 lipca 2024 r. w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w I półroczu 2024 r. - Monitor Polski z 16 lipca 2024 r., poz. 645),

Obwieszczenie Ministra Finansów z 25 lipca 2024 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2025, (Monitor Polski z 1 sierpnia 2024 r., poz. 716),

Odpowiedź Ministra Finansów na interpelację nr 9102,

Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. 2025 poz. 707).