rozwiń >

Dla kogo dopłaty bezpośrednie? Jakie warunki należy spełnić oraz kim jest aktywny rolnik?

Dopłaty bezpośrednie to podstawowe wsparcie finansowe przyznawane rolnikom w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej na lata 2023 – 2027. Ich celem jest stabilizacja dochodów rolników oraz promowanie zrównoważonego rolnictwa. Obsługą dopłat zajmuje się ARiMR.

Dopłaty przysługują rolnikowi aktywnemu zawodowo, który:

  • prowadzi działalność rolniczą,
  • posiada co najmniej 1 hektar gruntów objętych wnioskiem o podstawowe wsparcie dochodów,
  • jest faktycznym użytkownikiem tych gruntów na dzień 31 maja roku złożenia wniosku – na podstawie prawnego tytułu (np. własność, dzierżawa, w tym ustna).

Za aktywnego zawodowo uważa się rolnika, który spełnia jeden z poniższych warunków:

  • jego przeważającą działalnością jest rolnictwo (według CEIDS lub KRS),
  • co najmniej 1/3 jego całkowitych przychodów pochodzi z rolnictwa,
  • płatności bezpośrednie z poprzedniego roku stanowią minimum 5% jego pozarolniczych dochodów,
  • łączna kwota dopłat z poprzedniego roku nie przekroczyła 5 000 euro.

Ile można zyskać? Stawki dopłat bezpośrednich na 2025 rok

Wsparciem zostały objęte różne formy działalności rolniczej. Wysokość dopłat w 2025 r. przedstawia się następująco:

  • podstawowe wsparcie dochodów – 202,35 [zł/ha] – przyznawane na podstawie powierzchni użytków rolnych,
  • płatności dla małych gospodarstw – 1 041,36 [zł/ha] – dla rolników posiadających gospodarstwa do 5 ha,
  • płatność redystrybucyjna – 180,96 [zł/ha] – dla gospodarstw o powierzchni od 1 ha do 30 ha, przy łącznej powierzchni nieprzekraczającej 300 ha,
  • płatność dla młodych rolników – 280,33 [zł/ha] - dla osób poniżej 40 roku życia, kierujących gospodarstwem, z wykształceniem rolniczym i minimum 3-letnim stażem w rolnictwie.

Dla produkcji rolnej, kwoty dopłat wynoszą następująco:

  • płatność do bydła – 343,46 [zł/szt.],
  • płatność do krów – 439,41 [zł/szt.],
  • płatność do owiec – 116,44 [zł/szt.],
  • płatność do kóz – 47,84 [zł/szt.],
  • płatność do roślin strączkowych na nasiona – 823,91 [zł/ha]
  • płatność roślin pastewnych – 471,53 [zł/ha],
  • płatność do chmielu – 1 985,54 [zł/ha],
  • płatność do ziemniaków skrobiowych – 1 501,05 [zł/ha],
  • płatność do buraków cukrowych – 1 391,96 [zł/ha],
  • płatność do pomidorów – 2 047,34 [zł/ha],
  • płatność do truskawek – 1 237,42 [zł/ha],
  • płatność do lnu – 463,10 [zł/ha],
  • płatność do konopi włóknistych – 134,35 [zł/ha].

Zielony ład w praktyce – jakie wymogi musi spełnić rolnik?

Aby otrzymać dopłaty bezpośrednie, rolnik musi spełnić wymogi tzw. warunkowości, która łączy wcześniejsze zasady wzajemnej zgodności z zazielenienia. Obowiązuje ona wszystkich ubiegających się o płatności i kładzie nacisk na ochronę środowiska, klimatu oraz dobrostan zwierząt.

Główne wymogi:

Klimat i środowisko:

  • utrzymanie trwałych użytków zielonych na poziomie krajowym,
  • ochrona torfowisk i terenów podmokłych,
  • zakaz wypalania gruntów rolnych.

Woda:

  • obowiązek tworzenia stref buforowych wzdłuż cieków wodnych,
  • ochrona przed zanieczyszczeniem azotami.

Gleba

  • ograniczenie orki na terenach nachylonych,
  • minimalna pokrywa glebowa w kluczowych okresach,
  • zmianowanie i dywersyfikacja upraw,
  • zakaz stosowania nawozów i środków ochrony roślin na obszarach chronionych.

Różnorodność biologiczna i krajobraz:

  • zakaz przycinania żywopłotów i drzew (w okresie lęgowym ptaków, z wyjątkiem wierzb, drzew owocowych i zagajników o krótkiej rotacji),
  • obowiązek przeznaczenia co najmniej 4% gruntów ornych na obszary nieprodukcyjne (np. ugory, miedze, oczka wodne).

Dobrostan zwierząt

  • zapewnienie zwierzętom odpowiednich warunków bytowych i opieki.

Ekoschematy na rzecz klimatu

Rolnicy, którzy zdecydują się prowadzić gospodarstwo ekologiczne mogą liczyć na dodatkowe wsparcie finansowe w ramach tzw. ekoschematów.

Ekoschematy są to roczne, płatne praktyki, dostosowane do warunków i potrzeb krajowych, ale poddane ocenie przez Komisję Europejską pod kątem realizacji celów środowiskowych i klimatycznych nowej WPR – ochrony zasobów gleby, wód, klimatu, dobrostanu zwierząt, różnorodności biologicznej w produkcji rolnej.

W ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 wprowadzono łącznie 7 ekoschematów obszarowych oraz ekoschemat - dobrostan zwierząt:

  • rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi,
  • obszary z roślinami miododajnymi
  • retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych
  • integrowana Produkcja Roślin - zmiany od 2025 r.
  • biologiczna uprawa - zmiana od 2025 r.
  • grunty wyłączone z produkcji – zmiany od 2025 r.
  • materiał siewny kategorii elitarny i materiał siewny kategorii kwalifikowany (nowy ekoschemat od 2025 r.)

Płatności w ramach ekoschematów obszarowych są przyznawane do powierzchni gruntów położonych na obszarze zatwierdzonym do podstawowego wsparcia dochodów:

  • położonych na gruncie stanowiącym kwalifikujący się hektar,
  • o powierzchni nie mniejszej niż 0,1 ha oraz
  • nie większej jednak niż maksymalny kwalifikujący się obszar.

Łączny limit powierzchni na gospodarstwo, do którego będą przyznawane płatności wynosi 300 ha i stanowi sumę wszystkich realizowanych ekoschematów obszarowych, praktyk lub wariantów.

O płatności w ramach ekoschematów obszarowych może ubiegać się rolnik:

  • aktywny zawodowo prowadzący działalność rolniczą,
  • któremu został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, który może być wykorzystywany do ubiegania się o te płatności.

Łączna powierzchnia gruntów objętych obszarem zatwierdzonym do wsparcia, będących w posiadaniu rolnika na dzień 31 maja w roku składania wniosku o przyznanie płatności nie może być mniejsza niż 1 ha. W przypadku rolników posiadających mniej niż 1 ha, ale otrzymujących płatności do zwierząt (w tym płatności do dobrostanu) – minimalna kwota płatności bezpośrednich powinna wynosić co najmniej równowartość w złotych kwoty 200 EUR.

Nowy termin składania wniosków o dopłaty – co warto wiedzieć?

Zgodnie z projektem rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 6 maja br. w sprawie terminu składania wniosków o przyznanie pomocy finansowej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 oraz zgłaszania zmian do tych wniosków w 2025 r. – wydłużono termin składania wniosków o dopłaty bezpośrednie do 2 czerwca 2025 r.

Zmiany do złożonych wniosków będzie można zgłaszać do 17 czerwca 2025 r. Wniosek o przyznanie płatności można również złożyć po terminie – w ciągu 25 dni kalendarzowych od 2 czerwca, czyli do 27 czerwca 2025 r. Należy jednak pamiętać, że w przypadku opóźnienia – obowiązywać będzie redukcja należnej płatności w wysokości 1% za każdy dzień zwłoki.

Wniosek wraz z wymaganymi załącznikami należy złożyć wyłącznie za pośrednictwem aplikacji eWniosekPlus, dostępnej na Platformie Usług Elektronicznych (PUE).

Kiedy wypłata dopłat? Dane z poprzedniej kampanii

Wypłata dopłat bezpośrednich zazwyczaj odbywa się pod koniec roku. W 2024 r. ARiMR wypłacała zaliczki od 16 października do 29 listopada. Od 2 grudnia realizowane były płatności końcowe. Do 29 stycznia 2025 r. przekazano 13,6 mld zł z łącznej puli 19,3 mld zł.

Liczba beneficjentów w poprzedniej kampanii wynosiła 1,2 mln.