Według PIE szczegółowa analiza wskaźników finansowych ponad 6,5 tys. spółek nie potwierdza pojawiającej się w dyskusji publicznej tezy o tzw. spirali marżowo-płacowej.
Jak wskazano w opublikowanym w środę raporcie Polskiego Instytutu Ekonomicznego "Czy spirala marżowo-płacowa jest źródłem inflacji?", 72 proc. badanych przedsiębiorstw w latach 2021-2022 utrzymało marże w przedziale średnich wartości notowanych historycznie. "Jednocześnie można wskazać siedem sektorów, w których poziom marż w ostatnich dwóch latach był wyraźnie wyższy: rolnictwo, ogrodnictwo i hodowla; nieruchomości; oprogramowanie komputerowe; przemysł drzewny, meblarski i papierniczy; handel hurtowy i detaliczny; bankowość i usługi finansowe; usługi biznesowe" - poinformowano.
Wyjaśniono, że podwyższona marża indywidualna na potrzeby analizy PIE oznacza "marżę, która jest odchyleniem od średniej wartości dla historycznych wyników z lat 2014-2020". Wskazano, że dynamikę kierunku zmian marż w poszczególnych branżach można porównać na podstawie stosunku liczby przedsiębiorstw odnotowujących podwyższone marże w latach 2021-2022 wobec firm z tego samego sektora "odnotowujących marże poniżej historycznych obserwacji na poziomie indywidualnym".
Zdaniem Pawła Leszczyńskiego z PIE, cytowanego w środowej informacji, podwyższone poziomy marż w latach 2021-2022 mogły wynikać ze wzrostu kosztów energii i kosztów pracy, problemów podażowych, podwyżki cen na rynkach międzynarodowych czy zmian zachowań konsumenckich. "W każdej z analizowanych przez nas branż można wskazać potencjalne dodatkowe czynniki, które mogły przełożyć się na kształtowanie marż. Pokazuje to, że nie są one wynikiem domniemanego efektu spirali marżowo-cenowej" - stwierdził ekspert.
W których sektorach marże były wyższe?
W raporcie wskazano, że wśród średnich i małych firm wyższe marże w ostatnich dwóch latach zanotowano zwłaszcza w sektorach: rolnictwo, ogrodnictwo i hodowla, nieruchomości, oprogramowanie komputerowe, a także bankowość i usługi finansowe. "W grupie dużych firm marże w ciągu ostatnich dwóch lat wzrosły zwłaszcza w sektorze usług biznesowych, ale również w handlu hurtowym i przemyśle drzewnym, meblarskim i papierniczym" - dodano.
Analitycy zaznaczyli, że wyraźny wzrost marż wystąpił m.in. w sektorze oprogramowania komputerowego. "Małe firmy z tej branży odnotowały w latach 2014-2020 średnią marżę na poziomie 8 proc., w 2021 r. było to 16 proc., a w 2022 r. 13 proc." - podano. Z kolei w średnich firmach marże wyniosły 9 proc. w okresie 2014-2020 r., 12 proc. w 2021 r. i 13 proc. w 2022 r.
Mateusz Mierzejewski z PIE zauważył, że już przed pandemią sektor oprogramowania komputerowego utrzymywał wysokie marże, a masowe przejście na kanały zdalne poprawiło jego kondycję. Jego zdaniem dynamiczny rozwój branży oraz wzrost marż wynika z połączenia takich czynników, jak np. wzrost tempa technologicznych zmian globalnych, proinnowacyjnych zachęt państwa czy niskiego zapotrzebowania na kapitał. "W związku z wzrostem zainteresowania informatyzacją procesów, firmy odnotowały dynamiczny wzrost zamówień, co przyczyniło się do wzrostu zatrudnienia i kosztów" - dodał.(PAP)
autorka: Magdalena Jarco
