Inflacja w październiku
Finalny wskaźnik inflacji w październiku okazał się nieznacznie wyższy od wstępnego szacunku, jaki Główny Urząd Statystyczny (GUS) prezentował pod koniec ubiegłego miesiąca. Wtedy informowano, że ceny towarów i usług konsumpcyjnych były średnio o 6,5 proc. wyższy niż rok wcześniej. Ostatecznie okazało się, że wzrost wyniósł 6,6 proc.
Różnica to efekt zaokrągleń. Z wyliczeń DGP na podstawie zmian cen poszczególnych kategorii i ich udziału w łącznym wskaźniku wynika, że inflacja w październiku wyniosła dokładnie 6,55 proc. (w takim przypadku zaokrągla się w górę).
Ekonomiści zwracają uwagę, że zgodnie z finalnymi danymi żywność podrożała w ubiegłym miesiącu o 0,5 proc. Wstępne dane mówiły o wzroście o 0,4 proc.
Ceny żywności
We wrześniu inflacja wynosiła jeszcze 8,2 proc. Spadek to w znacznej mierze wynik działania praw statystyki. W październiku ubiegłego roku w porównaniu z poprzednim miesiącem ceny urosły o 1,8 proc. W tym roku miesięczny wzrost wyniósł 0,4 proc. Za różnicę odpowiada w znacznym stopniu zachowanie cen żywności.
Co podrożało najbardziej?
Środowa publikacja GUS zawiera dane na temat zmian cen kilkudziesięciu kategorii towarów i usług. Z najnowszej dowiadujemy się, że liderami wzrostów w ujęciu 12-miesięcznym w październiku były: energia cieplna (w skali roku podrożała o 24,1 proc.), prąd (wzrost o 19,5 proc.) i herbata (ceny poszły w górę o 17,3 proc.). Największe spadki dotyczyły natomiast: opału (w porównaniu z październikiem ub.r. potaniał o 25,5 proc.), oleju napędowego (spadek o 22,4 proc.) i masła (14,3 proc.).
W skali miesiąca najmocniej podrożały: gaz LPG (o 7,2 proc.), obuwie (3,7 proc.) i odzież (3,3 proc.), a największe spadki miały miejsce w przypadku kategorii “usługi szpitalne i sanatoryjne (9,8 proc.), benzyna (5,9 proc.) i olej napędowy (3,4 proc.).
Zarówno w ujęciu rocznym, jak i miesięcznym powtarzają się spadki cen paliw. W statystykach GUS znajduje odbicie przedwyborczy ruch Orlenu, który - jak sam deklarował - starał się “stabilizować ceny” na stacjach.
Inflacja bazowa
Na podstawie dzisiejszych danych analitycy są w stanie oszacować tak zwaną inflację bazową, która pokazuje, Jaki jest wpływ popytu na trendy cenowe. Z ich wyliczeń wynika, że inflacja z wyłączeniem cen energii i żywności (to najbardziej popularna miara) obniżyła się z 8,4 proc. we wrześniu do 8,0 proc. miesiąc później.
Koniec szybkich spadków inflacji
Eksperci od dłuższego czasu wskazują, że październik był ostatnim miesiącem szybkich spadków inflacji. Powód: korzystne efekty bazy przestaną działać (miesięczne wskaźniki inflacji w analogicznym miesiącu poprzedniego roku będą znacznie niższe niż dotąd).
O tym, że w listopadzie i grudniu możliwy jest nawet lekki wzrost, mówią nie tylko analitycy rynkowi, ale także przedstawiciele Narodowego Banku Polskiego (NBP). Zachowanie inflacji w przyszłym roku będzie zależało od decyzji nowego rządu dotyczących przedłużenia obowiązywania zerowej stawki VAT na żywność oraz działań osłonowych na rynku energii.
