Prognoza prof. Gomułki: Wzrost PKB do 2029 r. stabilny, ale rośnie ryzyko długu publicznego

Prognoza na lata 2025-2029

W latach 2025 – 2029 tempo wzrostu PKB ma wynieść około 3,3% czyli mniej więcej tyle samo, co średnio w okresie transformacji 1993-2024. Utrzymaniu tego stosunkowo wysokiego tempa wzrostu sprzyjać będzie napływ dużych środków z KPO oraz innych unijnych, a także napływ do Polski pracowników z Ukrainy. Równocześnie pojawia się ryzyko silnego wzrostu wydatków publicznych głównie socjalnych i zbrojeniowych, w konsekwencji silny wzrost relacji długu publicznego do PKB. Ta relacja sięga nawet już teraz konstytucyjnego limitu 60%, a w perspektywie najbliższych 10 lat może przekroczyć nawet 100%.

Dwa inne duże problemy to:

1. Wysoko duże zatrudnienie w małych i mało wydajnych gospodarstwach rolnych,
2. Oraz wyjątkowo niskie nakłady na badania i rozwój technologiczny w instytutach uniwersyteckich, PAN oraz przedsiębiorstwach przemysłowych.

Ocena sytuacji makroekonomicznej

W 2024 roku tempo wzrostu realnego PKB osiągnęło 2,9%. Było to skutkiem przede wszystkim dynamicznego wzrostu spożycia publicznego oraz wydatków na zdrowie, wojsko oraz transfery socjalne. W bieżącym i kolejnym roku spodziewane jest dalsze ożywienie gospodarcze, za które będzie odpowiadał również wzrost inwestycji.

Prognoza na lata 2025-2026

Realne PKB w Polsce w 2025 roku wzrośnie o 3,7%. Głównymi czynnikami napędzającymi gospodarkę w bieżącym roku będą znacząco wyższe inwestycje publiczne i prywatne, których dynamika zostanie podwyższona dzięki kilku kluczowym elementom. Przede wszystkim istotną rolę odegra dalszy napływ środków finansowych w ramach KPO, który umożliwi realizację licznych projektów infrastrukturalnych oraz modernizacyjnych. Dodatkowym impulsem będzie dalszy, wyraźny wzrost wydatków na inwestycje militarne. W 2026 roku wysokie tempo wzrostu polskiej gospodarki zostanie utrzymane, a wzrost realnego PKB wyniesie około 3,5%. Kluczowe znaczenie będą miały ponownie wysokie nakłady inwestycyjne, zarówno ze środków krajowych jak i funduszy unijnych. Szczególnie istotny wpływ na gospodarkę w dalszym ciągu będą miały fundusze z KPO, wspierające modernizację infrastruktury i transformację energetyczną. Dodatkowym czynnikiem wzrostu PKB będzie spadek inflacji. W przyszłym roku inflacja konsumencka wyniesie średnio 3,8%.

Prognoza średniookresowa lata 2027-2029

W 2027 roku tempo wzrostu PKB Polski wyniesie około 3%. Wzrost gospodarczy będzie wciąż wspierany przez silny popyt krajowy napędzany dalszym wykorzystaniem środków z części pożyczkowej KPO, funduszy unijnych w ramach perspektywy finansowej 2021-2027, a także kontynuacją dostaw sprzętu wojskowego. Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy znaczna część tych impulsów będzie wygasać w latach 2028-2029, co przyczyni się do spowolnienia dynamiki wzrostu gospodarczego w końcowych latach horyzontu prognozy. W rezultacie tempo wzrostu PKB obniży się do około 2,7% w 2028 roku i 2,6% w 2029 roku. Na ścieżkę wzrostu gospodarczego będzie wpływała również planowana konsolidacja fiskalna.

Prognozy realnego PKB w strefie euro

Z perspektywy Polski szczególnie istotna jest sytuacja gospodarki niemieckiej - głównego rynku eksportowego. Zgodnie z prognozami po zeszłorocznym spadku PKB Niemiec w okresie prognozy przewidywany jest powrót na ścieżkę wzrostu co powinno przełożyć się pozytywnie na polski eksport. Dodatkowo, najnowszy pakiet fiskalny ogłoszony i wprowadzany w Niemczech, związany ze zwiększeniem inwestycji w infrastrukturę, obronność i bezpieczeństwo powinien wiązać się z pozytywnymi bodźcami dla polskiej gospodarki, szczególnie w sektorach eksportowych i przemysłowych. Zarówno w strefie euro jak i w USA lata 2024 i początek 2025 wiązały się z decyzjami o obniżeniu stup procentowych. Polityka pieniężna zmierza w mniej restrykcyjnym kierunku, a nowe pożyczki będą mniej kosztowne dla firm i gospodarstw domowych.

Czynnikiem ryzyka dla przyjętej prognozy jest dalszy przebieg wojny w Ukrainie i jej wpływ na polską i europejską gospodarkę, zwłaszcza w kontekście zmieniającej się relacji Ukrainy z USA, mogącego wpłynąć na ostateczny wynik konfliktu. W przypadku dalszego przedłużania się wojny, możliwy jest odpływ inwestorów zagranicznych z regionu Europy środkowowschodniej.

Aktualnie w Polsce przebywa około 994 tys. obywateli Ukrainy, którym nadano specjalny status cudzoziemca UKR. Ich integracja z krajowym rynkiem pracy przebiega bardzo dobrze – w połowie 2024 roku 68% uchodźców było aktywnych zawodowo. Nieznana jest jednak liczba osób, dla których Polska jest docelowym miejscem zamieszkania, ani liczba tych, którzy mają zamiar wrócić do Ukrainy w przypadku zakończenia wojny.