Cisza wyborcza w Polsce: od kiedy obowiązuje i jakie są kary za jej łamanie? [WYBORY 2025]

Wybory prezydenckie 2025: terminy

Głosowanie w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej odbędzie się w niedzielę 18 maja 2025 r. Głosować będzie można od godz. 7.00 do godz. 21.00. Ewentualna II tura wyborów odbędzie się 1 czerwca 2025 roku.

Czym jest cisza wyborcza?

Wybory są podstawą demokracji, w tym także w Polsce, umożliwiając obywatelom wyrażenie swojej woli i wybór przedstawicieli. Cisza wyborcza to okres, w którym obowiązują szczególne przepisy prawne, zabraniające wszelkiej agitacji oraz działań mogących wpłynąć na decyzje wyborców.Ma ona na celu zapewnienie równości szans wszystkim kandydatom oraz utrzymanie porządku publicznego, gwarantując uczciwość procesu wyborczego.

Od kiedy obowiązuje cisza wyborcza?

Cisza wyborcza przed pierwszą turą wyborów prezydenckich w Polsce w 2025 roku rozpocznie się o północy z piątku 16 maja na sobotę 17 maja i potrwa do niedzieli 18 maja do godziny 21:00, kiedy to zamknięte zostaną lokale wyborcze.

Zdarzają się sytuacje, w których np.: w jakimś lokalu wyborczym głosowanie zostanie przedłużone, cisza wyborcza obowiązuje do momentu zamknięcia ostatniego lokalu wyborczego.

Jakie są zasady ciszy wyborczej? Czego się zabrania podczas ciszy wyborczej?

Zabrania się publikowania wyników sondaży, prognoz wyborczych oraz przewidywań na temat wyników wyborów w dniu ciszy wyborczej. Obejmuje to także wszelkie badania opinii publicznej, które mogą sugerować, jak będzie wyglądał wynik głosowania. Kodeks precyzuje, że zakaz dotyczy zarówno mediów tradycyjnych (telewizja, radio, prasa), jak i nowych mediów (strony internetowe, social media, blogi).

W praktyce jest zakaz organizowania wieców, rozdawania ulotek, publikowania materiałów promujących kandydatów oraz nawoływania do głosowania na konkretną osobę. Cisza wyborcza obejmuje także komentarze i wpisy w mediach społecznościowych, jeśli mają one charakter agitacyjny. Nawet prywatne posty nawołujące do głosowania na konkretnego kandydata mogą zostać uznane za naruszenie przepisów.

Zabronione jest prowadzenie działalności politycznej, w tym agitacji wyborczej, w obrębie lokali wyborczych, podczas głosowania i w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Przepis ten obejmuje również rozmowy, rozmowy wyborcze, rozdawanie materiałów agitacyjnych i inne podobne działania.

Konsekwencje i kary za naruszenie ciszy wyborczej

Kary za złamanie ciszy wyborczej w Polsce wynikają z Kodeksu wyborczego (ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy). Przepisy te dotyczą m.in. zakazu prowadzenia agitacji wyborczej oraz publikowania sondaży wyborczych w okresie ciszy wyborczej.

Zgodnie z art. 81 Kodeksu wyborczego, za złamanie zakazu agitacji wyborczej lub publikowania sondaży wyborczych w trakcie ciszy wyborczej grozi kara grzywny, która może wynieść nawet od 500 tys. zł do 1 mln zł. Sankcje te mają na celu zapewnienie uczciwości wyborów i umożliwienie wyborcom spokojnego podjęcia decyzji.

Co z materiałami opublikowanymi przed ciszą wyborczą?

Cisza wyborcza nie dotyczy materiałów, które zostały umieszczone w przestrzeni publicznej przed jej rozpoczęciem, np. plakatów czy banerów. Choć ich usuwanie w trakcie ciszy nie jest wymagane, nie wolno ich doklejać ani zmieniać.

Artykuły, które zostały opublikowane przed rozpoczęciem ciszy wyborczej, mogą pozostać w przestrzeni publicznej, ale ich treść nie może być modyfikowana ani uzupełniana o nowe informacje, które mogłyby wpłynąć na preferencje wyborcze w czasie trwania ciszy. Natomiast publikacja nowych artykułów, analiz czy wywiadów dotyczących kandydatów lub ich programów politycznych, które mogłyby mieć charakter agitacji wyborczej, jest zakazana. Dotyczy to także artykułów w internecie, w tym na stronach internetowych, blogach czy w mediach społecznościowych.