Ukraińscy operatorzy dronów ostrzegają: Rosjanie mają przewagę w tej broni. A Polska?

Drony „na kablu” – czyli jak ominąć zakłócenia

Zamiast fal radiowych – światło. Taki właśnie mechanizm sterowania wykorzystują nowoczesne drony FPV, które łączą się z operatorem za pomocą rozwijanego światłowodu. To rozwiązanie czyni je praktycznie niewrażliwymi na zakłócenia elektroniczne, które są głównym zagrożeniem dla klasycznych bezzałogowców.

Dzięki stabilnemu i szyfrowanemu połączeniu światłowodowemu, drony mogą operować nawet w najtrudniejszych warunkach elektromagnetycznych, np. w pobliżu dużych instalacji przemysłowych czy wojskowych. Na froncie wschodnim osiągają zasięgi nawet do 40–50 km. i to według ukraińskich źródeł.

Rosyjska ofensywa technologiczna zaczęła się w Kursku

13 sierpnia 2024 roku Rosjanie po raz pierwszy w praktyce użyli FPV-drona sterowanego światłowodem. Był to model „Kniaź Wandal Nowogrodzki”, który mimo powolności i masy, okazał się niezwykle skuteczny – głównie dlatego, że nie dało się go zakłócić systemami REB. Po tym debiucie nastąpiło błyskawiczne wprowadzenie go do produkcji seryjnej.

Operatorzy z ukraińskiego oddziału Typhoon przyznają: „Rosjanie wyciągnęli wnioski szybciej. My mieliśmy technologię wcześniej, ale nie weszliśmy z nią do masowej produkcji”. Teraz Ukraina nadrabia straty – choć wolniej niż by chciała.

Polska się przygląda, ale nie wdraża

Jak wynika z dostępnych informacji, technologia sterowania dronów przez światłowód jest znana i badana przez polskie siły zbrojne, jednak na razie pozostaje w fazie obserwacji i adaptacji, a nie pełnej integracji z systemami bojowymi.

Polska armia dysponuje zaawansowanymi bezzałogowcami takimi jak FlyEye czy Gladius, ale to systemy oparte na łączności radiowej. Technologia światłowodowa albo alternatywnie sterowanie laserem mogłaby stanowić kluczowy element odporności na zakłócenia, zwłaszcza w obliczu możliwych przyszłych konfliktów, gdzie przeciwnik stosuje zaawansowaną walkę radioelektroniczną.

Eksperci podkreślają, że Ukraina może być dla Polski źródłem praktycznych doświadczeń, a same drony światłowodowe mogą stać się narzędziem również do ochrony infrastruktury krytycznej. Drony sterowane w ten sposób były prezentowane na ukraińskich stoiskach m.in. podczas Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach, gdzie wzbudził zainteresowanie także ze strony polskich ekspertów. Ukraińskie firmy deklarują gotowość do współpracy z polskimi podmiotami i oferują transfer technologii.

Zalety i wady dronów na światłowodach

Zdaniem ukraińskich operatorów dronów, największe zalety takich dronów to:

• odporność na zakłócenia REB i RER – brak sygnału radiowego uniemożliwia zakłócenie.
• wysoka jakość transmisji obrazu – nawet w nocy lub w trudnym terenie.
• możliwość działania w obszarach „martwych radiowo” – np. w dolinach, lasach, miastach.
• zwiększona precyzja i niezawodność operacyjna – szczególnie w działaniach specjalnych.
• potencjał do adaptacji w obronie morskiej i terytorialnej.

Wady, które trzeba znać:

• ograniczona manewrowość i niższa prędkość – dron nie może wykonywać gwałtownych skrętów.
• wysoka masa systemu – dodatkowe kilogramy (m.in. szpuli) wpływają na ładowność i czas lotu.
• ryzyko uszkodzenia kabla – przez teren, manewry lub pogodę.
• złożoność obsługi – operatorzy muszą zachować szczególną ostrożność, by nie zerwać kabla.
• technologia nadal rozwijana – wymaga testów, wdrożeń i szkolenia operatorów.

Polska nie może przegapić tego momentu

Ukraina nie tylko broni się w wojnie, ale również rozwija nowatorskie technologie, które mogą przydać się także polskiej armii. Operatorzy dronów z ukraińskiego, oddziału który nawiązał z nami kontakt podkreśla znaczenie wymiany doświadczeń. Polska jest dla nich ważnym krajem jako dostawca m.in. dronów FlyEye.

Jeśli Polska nie zacznie działać teraz, może przegapić szansę na wdrożenie jednego z najbardziej odpornych systemów bezzałogowych w nowoczesnej wojnie. Drony sterowane światłowodem to nie przyszłość. To teraźniejszość i to sprawdzona w ogniu walki i stosowana już przez obie strony.

Źródło: taifun.army