Według amerykańskiego Centrum Kontroli i Prewencji Chorób, epidemia występuje wtedy, gdy liczba przypadków choroby wzrasta, często nagle, powyżej tego, czego zwykle się oczekuje. WHO ogłasza chorobę jako pandemię, gdy jej wzrost jest wykładniczy i rozprzestrzenia się na cały świat – przypomina redakcję CNBC. Covid-19 nigdy nie stanie się chorobą endemiczną i zawsze będzie zachowywał się jak wirus epidemiczny – ostrzegła ekspertka w dziedzinie bezpieczeństwa biologicznego.
Raina MacIntyre, profesor globalnego bezpieczeństwa biologicznego na Uniwersytecie Nowej Południowej Walii w Sydney, powiedziała CNBC, że chociaż choroba endemiczna może występować w bardzo dużych ilościach, liczba przypadków nie zmienia się gwałtownie, jak zaobserwowano w przypadku koronawirusa. „Jeśli liczba przypadków zmienia się [w przypadku choroby endemicznej], dzieje się to powoli, zazwyczaj na przestrzeni lat. Choroby epidemiczne, z drugiej strony, rosną gwałtownie w okresach od dni do tygodni” – powiedziała.
Naukowcy używają równania matematycznego, zwanego R0, aby ocenić, jak szybko choroba się rozprzestrzenia. R0 wskazuje, ile osób złapie chorobę od zakażonej osoby, przy czym eksperci z Imperial College London szacują, że wskaźnik omikrona może być wyższy niż 3. Jeśli R0 choroby jest większe niż 1, wzrost jest wykładniczy, co oznacza, że wirus staje się coraz bardziej powszechny i warunki do epidemii są obecne – tłumaczy MacIntyre.
Profesor MacIntyre skomentowała, że celem zdrowia publicznego jest utrzymanie efektywnego R – czyli R0 zmodyfikowanego przez interwencje, takie jak szczepionki, maski lub inne środki łagodzące – poniżej 1. „Ale jeśli R0 jest wyższe niż 1, zazwyczaj widzimy nawracające fale epidemii dla zakażeń epidemicznych przenoszonych drogą oddechową” – dodała. Jest to wzór, który został zaobserwowany w przypadku ospy, a nadal można go śledzić na przykładzie odry i grypy. Jest to również wzór rozwijający się z koronawirusem, jako że widzieliśmy już cztery główne fale w ciągu ostatnich dwóch lat.
„Covid nie zmieni się w magiczny sposób w endemiczną infekcję podobną do malarii, w której poziomy pozostają niezmienne przez długi czas” – przekonuje MacIntyre. „Dlatego właśnie potrzebujemy ciągłej strategii szczepienia, by utrzymać R poniżej 1 i byśmy mogli żyć z wirusem bez większych zakłóceń w społeczeństwie” – powiedziała MacIntyre, dodając ostrzeżenie, że „nadejdzie więcej wariantów”.
Pandemia, epidemia czy endemia?
„Różnica między epidemią a pandemią nie polega na ciężkości choroby, ale na stopniu, w jakim się rozprzestrzeniła” – wyjaśnili eksperci z Columbia University’s Mailman School of Public Health we wpisie na blogu w zeszłym roku. Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Chorób Płuc, aby Covid stał się endemiczny, wystarczająca liczba osób musi mieć ochronę immunologiczną przed koronawirusem. To podkreśla znaczenie szczepień.
Dyrektor generalny WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus oświadczył w zeszłym tygodniu, że istnieje szansa, że Covid nie będzie już uznawany za globalny stan zagrożenia zdrowia w tym roku, jeśli zostanie podjęty właściwy kierunek działań, który obejmuje szczepienia i walkę z nierównościami w opiece zdrowotnej. Komentarze szefa WHO pojawiły się tydzień po tym, jak inny wysoki rangą urzędnik organizacji ostrzegł, że „nigdy nie skończymy z wirusem” i że „endemiczny nie oznacza dobry – po prostu oznacza, że zostanie tutaj na zawsze”.
