Sen pełni ważną rolę w utrzymywaniu prawidłowego funkcjonowania mózgu, bowiem odpowiada za jego reorganizację oraz „doładowywanie”. Usuwa także toksyczne produkty przemiany materii, wzmacnia układ odpornościowy oraz „konsoliduje pamięć”, czyli odpowiada za przenoszenie segmentów pamięci powstałych w wyniku doświadczeń do pamięci długotrwałej – piszą w artykule dla theconversation.com naukowcy specjalizujący się w badaniu snu.
Celem badania było nakreślenie związków między snem, procesami poznawczymi a dobrostanem. Okazuje się, że zarówno niedobór, jak również nadmiar snu wpływają negatywnie na funkcje poznawcze osób w średnim i podeszłym wieku. Badanie nie objęło jednak dzieci i młodzieży, w przypadku których mózg znajduje się nadal w fazie rozwoju, wobec czego mogą mieć oni inne zapotrzebowanie na sen.
Ile powinniśmy spać?
Optymalna długość snu to siedem godzin, a wydłużanie lub skracanie tego czasu negatywnie wpływa na zdolności poznawcze i samopoczucie. Osoby, które spały właśnie tyle lepiej radziły sobie od pozostałych w testach badających funkcje poznawcze: szybkość przetwarzania informacji, wzrokową uwagę i pamięć. Ważne jest też, by dobowa długość snu była stała.
Badacze odkryli, że to, w jaki sposób reagujemy na brak snu jest w dużej mierze uwarunkowane przez genetykę i strukturę mózgu. Regiony mózgu najbardziej dotknięte niedoborem snu to hipokamp (dobrze znany ze swojej roli w uczeniu się i zapamiętywaniu) oraz obszary kory czołowej zaangażowane w odgórną kontrolę emocji.
Sen a demencja
Co ciekawe, pomiędzy jakością snu a funkcjonowaniem mózgu występuje dwukierunkowe oddziaływanie. Oznacza to, że sen zmiany w naszym mózgu mogą wpływać na to, jak śpimy. Możliwe, że związane ze starzeniem się kurczenie obszarów mózgu zaangażowanych w regulację snu i czuwania przyczynia się do problemów ze snem w późniejszym życiu.
Odpowiednia długość snu pomaga w zmniejszeniu ryzyka zachorowania na demencję oraz chorobę Alzheimera. Może też złagodzić objawy demencji poprzez ochronę pamięci.
Jak poprawić jakość snu?
Powinniśmy spać w chłodnych i przewietrzonych pomieszczeniach. Idealnie byłoby także unikać przed snem czynności, które nas ekscytują i starać się zasypiać w stanie relaksu.