Podstawowa opieka medyczna w krajach UE
Zgodnie z danymi NFZ Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego zapewnia podstawową opiekę medyczną w krajach unijnych, a także w państwach EFTA, jak Islandia, Liechtenstein, Norwegia czy Szwajcaria. Jeśli chodzi o Wielką Brytanię i Irlandię Północną, po brekxicie osoby mające EKUZ nadal mogą na dotychczasowych zasadach korzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej w czasie tymczasowego pobytu w Zjednoczonym Królestwie. Świadczenia zostaną im udzielone w razie nagłego zachorowania, wypadku, zaostrzenia objawów choroby przewlekłej itp.
EKUZ działa tylko w państwowych placówkach medycznych
EKUZ działa wyłącznie w państwowych placówkach medycznych. Na podstawie EKUZ przysługują w czasie pobytu w państwie członkowskim UE/EFTA wszystkie świadczenia, które lekarz uzna za niezbędne z medycznego punktu widzenia. Posługując się EKUZ, można zatem skorzystać ze wszystkich świadczeń – jeśli lekarz orzeknie, że są one niezbędne. Jakie świadczenia za granicą sfinansuje NFZ, zależy od kryteriów udzielania świadczeń w danym kraju. Za niektóre świadczenia, które w Polsce są bezpłatne, za granicą trzeba zapłacić.
Włochy
Np. we Włoszech w momencie zagrożenia zdrowia pacjent z Polski z EKUZ ma prawo do takich samych świadczeń we włoskiej publicznej służbie zdrowia jak obywatele Włoch. I na takich samych jak oni zasadach.
Za niektóre świadczenia we Włoszech trzeba jednak zapłacić, mimo że w Polsce są bezpłatne. Nie są one wtedy zwracane przez NFZ. Przykładowe, płatne świadczenia we Włoszech, to np. wizyta u lekarza pierwszego kontaktu (do 36,15 euro za wizytę), wizyta u lekarza specjalisty (pacjent zapłaci część kosztów wizyty), leczenie stomatologiczne (pełny koszt wizyty). Leki mogą być objęte ryczałtem, darmowe, płatne w połowie lub w całości. Pełnopłatne leki mają dopisek "ticket" na rachunku. Ryczałt może zwrócić NFZ, jeśli pacjent złoży wniosek. Darmowe jest leczenie szpitalne. Za transport do szpitala we Włoszech trzeba zapłacić część kosztów.
Niemcy
Także w Niemczech za niektóre świadczenia trzeba zapłacić, mimo że w Polsce są bezpłatne. Wśród płatnych świadczeń w Niemczech jest pobyt w szpitalu – ok. 10 euro za dzień. Jeśli w ciągu roku łączna długość pobytów w szpitalu przekroczy 28 dni, pacjent zostaje zwolniony z dalszych opłat dziennych. Za świadczenia ponadstandardowe w szpitalu (np. pokój jednoosobowy, leczenie przez ordynatora) pacjent płaci we własnym zakresie. Odpłatność za leki i materiały opatrunkowe na receptę wynosi 10 proc. ceny, ale nie mniej niż 5 euro i nie więcej niż 10 euro. Odpłatność za środki lecznicze wynosi 10 proc. ceny i 10 euro za wypisanie środka leczniczego. Koszty leków bez recepty, takich jak środki przeciwbólowe lub syrop na kaszel, pacjent pokrywa w całości. Z opłat są zwolnione dzieci i młodzież do 18 lat oraz kobiety w ciąży.
Do transportu do szpitala na terytorium Niemiec obowiązuje dopłata w wysokości 10 proc., wynosząca nie mniej niż 5 euro i nie więcej niż 10 euro. W sytuacjach zagrożenia życia lub gdy lekarz uzna, że wymaga tego stan zdrowia pacjenta, transport jest bezpłatny.
Hiszpania
W Hiszpanii leczenie w publicznych zakładach opieki zdrowotnej lub w szpitalach jest darmowe. Darmowy jest także transport na obszarze kraju – jeśli był niezbędny i został zalecony przez lekarza. Obowiązuje za to pełna odpłatność za leczenie stomatologiczne. Płatne są także leki. Jeśli są refundowane, pacjent pokrywa od 40 proc. do 60 proc. ich ceny, a emeryci od 10 proc. do 60 proc. ich ceny.
Malta
Wiele świadczeń jest bezpłatnych na Malcie – świadczenia udzielane w centrach medycznych i szpitalach, hospitalizacja w zakładzie publicznym, transport do publicznego szpitala lub ośrodka zdrowia na Malcie, leczenie stomatologiczne w nagłych przypadkach. Dostęp do bezpłatnej opieki stomatologicznej (poza przypadkami nagłymi) jest ograniczony. Z reguły jest ona udzielana prywatnie, za odpłatnością pacjenta. Pacjent pokrywa pełne koszty leków i protez, z wyjątkiem leków przepisanych podczas pierwszych trzech dni leczenia szpitalnego, które są wydawane bezpłatnie.
Norwegia
Z opłat za świadczenia i leki zwolnione są dzieci do 16 lat w Norwegii – z wyjątkiem opłat za materiały medyczne użyte w trakcie leczenia. Płatne świadczenia w Norwegii obowiązują za m.in. wizytę u lekarza pierwszego kontaktu (152 koron norweskich - 1 korona to około 0,38 zł), poradę specjalisty (ze skierowaniem 320 koron norweskich, bez skierowania 490 koron norweskich), leczenie stomatologiczne (płatne w 100 proc.). Leczenie stacjonarne w szpitalu jest bezpłatne. Transport pogotowia ratunkowego w nagłych przypadkach jest bezpłatny, w pozostałych naliczana jest zryczałtowana opłata w wysokości 133 koron norweskich za przejazd w jedną stronę.
Czego nie obejmuje karta EKUZ?
NFZ podkreśla, że świadczenia dostępne na kartę EKUZ najczęściej nie obejmują zatem kosztów akcji ratunkowych w krajach UE/EFTA. Dlatego, jeśli np. ktoś uprawia sporty wiążące się z ryzykiem wypadku – przed wyjazdem do danego kraju powinien sprawdzić zasady udzielania pomocy na kartę EKUZ i rozważyć dodatkowe ubezpieczenie komercyjne.
EKUZ nie obejmuje zwykle także kosztów powrotu do kraju w związku z nagłym zachorowaniem (jedyny wyjątek może stanowić przesłanka ekonomiczna, gdy dalsze koszty leczenia na kartę EKUZ w kraju pobytu są wyższe niż koszty transportu).
Wydanie karty EKUZ jest darmowe. (PAP)
Autorka: Agata Zbieg