Przybywa ekoosiedli

Zielona transformacja w mieszkaniówce to już nie moda, ale stały trend, który z roku na rok przybiera na sile. Świadczyć o tym może rosnąca liczba certyfikowanych obiektów.

Zielonym certyfikatem może pochwalić się już 171 inwestycji w Polsce - wynika z ostatniego raportu Polskiego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego PLGBC, który wskazuje również, że sektor mieszkaniowy jest już drugim najczęściej certyfikowanym rodzajem nieruchomości, po obiektach logistycznych. Tylko w ubiegłym roku dokument zyskały 53 budynki mieszkaniowe. To 83 proc. więcej niż rok wcześniej.

– Jeśli tempo certyfikacji osiągnięte w ostatnim roku utrzyma się w kolejnych latach, można spodziewać się prawdziwej rewolucji na rynku mieszkaniowym – przewiduje Dawida Franke, project specialist w PLGBC i współautor raportu, zwracając uwagę, że połowa mieszkaniowych obiektów została oceniona w stosunkowo nowym systemie Zielony Dom, który jest przeznaczony właśnie dla budynków mieszkalnych.

Ekologia się opłaca

Zdaniem ekspertów to dowód na to, że rynek mieszkaniowy znalazł już swoje miejsce w zrównoważonym budownictwie. Celem jest realizacja rosnących potrzeb mieszkańców przy jak najmniejszej ingerencji w zastany stan przyrody, co przekłada się na budowanie w sposób przyjazny dla środowiska.

Jeśli idzie o to, co napędza zrównoważone budownictwo mieszkaniowe w Polsce, można wskazać na kilka czynników. Po pierwsze chodzi o regulacje, jak choćby te związane z nowelizacją dyrektywy EPBD (Energy Performance of Buildings Directive), zgodnie z którą od 2028 r. nowe budynki będą musiały spełniać warunki zeroemisyjności.

– Jest więc wymóg związany z założeniami Europejskiego Zielonego Ładu – zaznacza Jarosław Zagórski, dyrektor zarządzający Ghelamco Poland i dodaje, że od zielonych rozwiązań nie ma odwrotu.

– Wymagają od nas tego unijne przepisy, ale też banki, które będą wpływały na rynek nieruchomości poprzez korzystniejsze oferty finansowania zielonych inwestycji. Konkurencja o lepsze warunki kredytowe zachęci deweloperów i klientów do wdrażania ekologicznych rozwiązań także na rynku mieszkaniowym. Budynki odpowiadają obecnie za 40 proc. zużycia energii i 36 proc. emisji dwutlenku węgla. Z tego względu założenia określone w planie Europejskiego Zielonego Ładu dla sektora nieruchomości są traktowane priorytetowo zarówno dla nowych, jak i istniejących budynków, niezależnie od funkcji – wyjaśnia.

Motorem napędowym jest też rosnąca świadomość odbiorcy rynku nieruchomości w temacie ekologii i zrównoważonego rozwoju. Doceniają korzyści płynące z budownictwa zrównoważonego i jego certyfikacji. To bowiem gwarancja realizacji budynku z bezpiecznych materiałów, z poszanowaniem środowiska oraz tego, że jest on wydajny pod względem energetycznym. Ten ostatni powód zyskuje na znaczeniu, również w związku ze stale rosnącymi kosztami utrzymania. Przyszli właściciele zwracają coraz większą uwagę na to, by można było je optymalizować. Trend ten nasilił się zwłaszcza w związku z kumulacją negatywnych zjawisk globalnych, takich jak wojna, inflacja czy kryzys energetyczny. Wreszcie, w dużych miastach, posiadanie certyfikacji staje się coraz ważniejszym elementem zwiększającym konkurencyjność projektu na rynku.

Realizacji idei zrównoważonego budownictwa służy zastosowanie technologii i rozwiązań ekologicznych oraz nawiązujących do idei wellbeingu.

Ładowarki do samochodów elektrycznych czy rowerownie to już obowiązkowe elementy infrastruktury nowych osiedli. Wdrażanie tego rodzaju rozwiązań wynika nie tylko z wymogów legislacyjnych, zawartych w ustawie o elektromobilności czy miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, ale również z zainteresowania przyszłych mieszkańców.

– Dlatego działamy aktywnie na rzecz mikro- i elektromobilności przez instalowanie ładowarek dla samochodów elektrycznych, ławek solarnych, ale też budowę infrastruktury rowerowej w postaci wiat rowerowych – opowiada Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Grupie Robyg.

Obok paneli fotowoltaicznych popularność zyskują instalacje pozwalające na wykorzystanie wody deszczowej do nawadniania terenów zielonych i jednocześnie wspierające miejską mikroretencję.

– Szczególną uwagę na aspekty ekologiczne zwróciliśmy w drugim etapie osiedla Bliskie Piaseczno. Projekt zakłada zamontowanie paneli fotowoltaicznych na dachach budynków, które będą dostarczały czystą energię elektryczną do zasilenia części wspólnych, takich jak klatki schodowe czy wspólne patio – mówi Jarosław Zagórski.

– Natomiast dzięki systemowi retencji wód deszczowych rośliny w osiedlowym parku są podlewane w sposób ekologiczny. Stawiamy też na pomy ciepła, które służą do ogrzewania wody – uzupełnia Angelika Kliś, członek zarządu Atal.

Jak tłumaczy Karolina Bronszewska, członek zarządu, dyrektor marketingu i innowacji w Ronson, chodzi o to, by wykorzystane w inwestycji rozwiązania, pozwoliły ograniczyć zużycie wody i energii, wykorzystywanych do obsługi części wspólnych nieruchomości.

– W przypadku naszych inwestycji wielorodzinnych implementujemy rozwiązania ekologiczne, takie jak zbiorniki retencyjne, panele fotowoltaiczne, systemy rekuperacji oraz oświetlenie LED w częściach wspólnych budynków – wylicza i dodaje, że pakiet zaawansowanych rozwiązań w kontekście zrównoważonego rozwoju znaleźć też można w domach jednorodzinnych realizowanych przez firmę. Mają one charakter domów pasywnych, wykorzystywane są panele fotowoltaiczne, hybrydowe systemy grzewcze, łączące pompę ciepła, rekuperację oraz piec gazowy, co – jak podkreśla Karolina Bronszewska – zmniejsza zapotrzebowanie na ogrzewanie o około 50 proc. Do tego np. zewnętrzne naziemne zbiorniki retencyjne umożliwiają wykorzystywanie wody opadowej do podlewania zieleni na terenie działki.

Robyg wylicza z kolei, że na swoich osiedlach ma ponad 32 tys. mkw. zielonych dachów i 9500 mkw. ogrodów deszczowych. Na elewacjach budynków firma wprowadza instalacje pochłaniające dwutlenek węgla, obniżając w ten sposób koszty użytkowania, stosuje ekologiczne antysmogowe farby elewacyjne, pochłaniające zanieczyszczenia, czy buduje chodniki z antysmogowej kostki.

– Większość naszych osiedli wyposażonych jest w minimum pięć rozwiązań niskoemisyjnych, jak np. oświetlenie LED w częściach wspólnych, szklenia 3-szybowe, wymienniki ciepła, systemy sterowania instalacjami, windy z odzyskiem ciepła, czujniki ruchu i zmierzchu czy zielone dachy – wylicza Joanna Chojecka.

Jeśli chodzi o rozwiązania z obszaru wellbeingu, wśród nich można wymienić strefy SPA obejmujące siłownie i sauny, strefy relaksu na świeżym powietrzu, paczkomaty, kluby mieszkańca, czy tarasy na dachu budynku.

Co przyniesie przyszłość

Jak zauważa Agata Skórka, ekspert PLGBC, konsultantka ds. zrównoważonego budownictwa w Sweco Polska, coraz większy nacisk stawiany jest i będzie na „zdrowe budynki”, w tym np. na użycie materiałów ekologicznych czy zwiększanie dostępności architektonicznej.

– Stosowanie np. drzwi automatycznych czy układów pomieszczeń umożliwiających pracę urządzeń asystujących może być szczególnie istotne w kontekście potrzeb starszych użytkowników, których w polskim społeczeństwie przybywa – mówi Agata Skórka i dodaje, że postępująca rewolucja cyfrowa, sprawia też, że coraz częstsze staje się wykorzystanie technologii smart home. Zdalne sterowanie oświetleniem czy ogrzewaniem może zwiększać komfort, a także umożliwić bardziej racjonalne zarządzanie zasobami, jednak, jak zauważa, jest to opcja wciąż poza zasięgiem przeciętnego użytkownika ze względu na ceny.

– Nierzadko zdarza się, że proste rozwiązania, takie jak dbałość o doświetlenie światłem dziennym, dostęp do terenów rekreacyjnych, zwiększony komfort akustyczny w mieszkaniach czy organizacja przestrzeni wspólnych (np. świetlicy, coworkingu) z punktu widzenia potrzeb mieszkańców są ważniejsze, niż zaawansowane technologicznie udogodnienia – zauważa Agata Skórka.

Eksperci nie mają wątpliwości, że w kontekście celu, jakim jest przejście gospodarki na obieg zamknięty, istotne będzie coraz większe zastosowanie materiałów cyrkularnych, a także projektowanie budynków w sposób ułatwiający ich przyszłe adaptacje, remonty oraz rozbiórkę. Wyzwaniem jest niska świadomość konieczności tego procesu oraz kwestie legislacyjne, co powoduje, że polski rynek pozostaje pod tym względem w tyle w stosunku do Europy Zachodniej czy Skandynawii.

– Innym ważnym zagadnieniem, wymagającym znacznej poprawy na rynku polskim jest aspekt efektywności energetycznej budynków. Zmiana na tym polu jest konieczna w kontekście dekarbonizacji całego sektora budownictwa. Rosnąca liczba instalacji PV cieszy, ale potrzeba nam zdecydowanie szybszych działań w kwestii transformacji w energetyce – zaznacza Agata Skórka.

Podobnego zdania są deweloperzy. Niektórzy deklarują przejście w 100 proc. na energię z odnawialnych źródeł w procesach budowlanych w ciągu najbliższych 2-3 lat. Zaznaczają jednak, że stawiając na zrównoważone budownictwo mieszkaniowe, nie należy zapominać o estetyce osiedli. Podkreślają, że zrównoważone budownictwo mieszkaniowe należy rozumieć też jako kreowanie miejsc, w których ludzie z przyjemnością przebywają, zdalnie pracują i spotykają się. Przyjazną atmosferę tworzą więc między innymi przez stosowanie elementów małej architektury, takich jak leżaki, siedziska i ławki. Ale też przez zagospodarowywanie okolicznych stawów, sadzenie różnorodnej zieleni, zakładanie łąk kwietnych, ogródków sąsiedzkich, tworzenie placów zabaw dla dzieci wzbogaconych o kącik zieleni z krzewami owocowymi, budowę domków dla owadów czy karmników dla ptaków. To co kiedyś zostało w mniejszym lub większym stopniu zarzucone, teraz staje się ważnym elementem inwestycji. ©℗