Zełenski w Białym Domu - kluczowe wizyty

Zełenski pięciokrotnie gościł w Gabinecie Owalnym za prezydentury Joe Bidena, w tym cztery razy - w okresie po pełnowymiarowej inwazji rosyjskiej na Ukrainę, rozpoczętej w lutym 2022 r.

Jeszcze przed wybuchem tej wojny, we wrześniu 2021 r., Zełenski przybył do Waszyngtonu zaniepokojony koncentracją wojsk rosyjskich przy granicy z jego krajem. Ukraiński przywódca chciał omówić z Bidenem szanse Ukrainy na dołączenie do NATO. Biden wyraził wówczas poparcie dla euroatlantyckich aspiracji Kijowa, ale nie udzielił jasnej deklaracji.

Zełenski w Kongresie USA

W grudniu 2022 r., gdy inwazja rosyjska trwała od 301 dni, Zełenski gościł znów w Gabinecie Owalnym, „w zupełnie odmiennych okolicznościach”; zarazem była to jego pierwsza wizyta zagraniczna od początku wojny na pełną skalę. Cel podróży stanowiło przekonanie Kongresu USA, by poparł pakiet pomocy amerykańskiej dla Kijowa o wartości 45 mld dolarów. Zełenski został „przyjęty z wielką pompą” w Waszyngtonie i „jak bohater” w Izbie Reprezentantów, gdzie witano go długimi oklaskami - podkreślił francuski dziennik.

Niemal rok później, 21 września 2023 r., Zełenski złożył wizytę w Waszyngtonie w czasie, gdy Rosja prowadziła bombardowania zarówno Chersonia, jak i Lwowa. „Jesteśmy razem z wami” - zapewniał wówczas Biden i zapowiedział dostarczenie Ukrainie pierwszych czołgów Abrams. Prezydent USA zatwierdził także nowy pakiet pomocy dla Ukrainy o wartości 325 mln dolarów (m.in. pociski do wyrzutni HIMARS i systemy obrony powietrznej oraz amunicję artyleryjską. Biden odmówił jednak dostarczenia Ukrainie pocisków dalekiego zasięgu ATACMS, choć nie wykluczył takiej możliwości w przyszłości.

12 grudnia 2023 r. Zełenski, na zaproszenie Bidena, znów przybył do USA, by rozmawiać o „pilnych potrzebach Ukrainy”. Obaj spotkali się w Gabinecie Owalnym, ozdobionym dekoracjami bożonarodzeniowymi. Do tej pory - jak przypomniał „Le Figaro” - Kongres zatwierdził, od początku wojny, pomoc dla Ukrainy o łącznej wartości ponad 110 mld dolarów. Republikanie w Kongresie zażądali ustępstw dotyczących polityki migracyjnej USA w zamian za poparcie pakietu o wartości 61 mld dolarów. Biden powiedział wtedy, że wstrzymanie pomocy przez Kongres byłoby „prezentem gwiazdkowym” dla przywódcy Rosji Władimira Putina.

Do ostatniego spotkania Bidena z Zełenskim doszło 26 września 2024 r., na 39 dni przed wyborami prezydenckimi w USA. Biden, „czując zmieniające się wiatry”, zaprosił wówczas prezydenta Ukrainy; zorganizował także spotkanie z wiceprezydent Kamalą Harris. Zełenski został przyjęty w Senacie przez przywódców Republikanów i Demokratów, którzy na niebieskie koszule założyli żółte krawaty; są to kolory flagi ukraińskiej.

Spotkanie z Donaldem Trumpem

Wtedy także, jak zauważył „Le Figaro”, Zełenski spotkał się w Nowym Jorku z Donaldem Trumpem- było to 27 września 2024 r., podczas kampanii prezydenckiej w USA. Dwa dni wcześniej Trump - kandydat Republikanów - oświadczył, że Zełenski „odmawia zawarcia porozumienia”, a Stany Zjednoczone dają mu „miliardy dolarów”. „Bez wątpienia, Wołodymyr Zełenski obawiał się (wówczas), że jego przyszłe wizyty w Białym Domu nie będą podobne do poprzednich” - podkreślił „Le Figaro”.

7 grudnia 2024 r., już po wygranej Trumpa w wyborach prezydenckich, doszło do jego spotkania z Zełenskim przy okazji wizyty obu polityków w Paryżu, z okazji otwarcia odrestaurowanej po pożarze katedry Notre Dame. Rozmowa w Pałacu Elizejskim, zorganizowana przez prezydenta Francji Emmanuela Macrona, trwała około 30 minut. Niewiele wiadomo o jej treści. Trump napisał 8 grudnia w komentarzu opublikowanym w internecie, że Ukraina straciła 400 tys. żołnierzy, a Zełenski „powinien zawrzeć porozumienie i zakończyć to szaleństwo”.

Wizyta w Białym Domu w 2025 roku

Pierwsze spotkanie z Trumpem po jego zaprzysiężeniu na urząd prezydenta USA odbyło się 28 lutego 2025 r. i przerodziło się w publiczną kłótnię przed kamerami. Było to, jak napisał „Le Figaro”, „upokorzenie”, po którym prezydent Ukrainy opuścił Biały Dom wcześniej, niż planowano, a konferencja prasowa przywódców została odwołana.

Po tej pamiętnej rozmowie Zełenski i Trump spotkali się osobiście w Watykanie 26 kwietnia 2025 r., przy okazji pogrzebu papieża Franciszka. Również to spotkanie, gdy obaj zasiedli na krzesłach ustawionych w bazylice św. Piotra, wywarło wielkie wrażenie.

W poniedziałek w Białym Domu - podkreślił „Le Figaro” - Zełenskiego czeka niełatwe zadanie, bowiem Trump, po rozmowach z Putinem na Alasce, „oficjalnie opowiedział się za całościowym porozumieniem pokojowym, którego żąda Putin, a nie za zawieszeniem broni, którego chce Ukraina”.

Z Paryża Anna Wróbel (PAP)