Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Historia neonazizmu w Rosji
Neonazistowska subkultura zaczęła rozwijać się w połowie lat 90., przypominając strukturą i modelem działania faszystowskie ruchy z pierwszej połowy poprzedniego stulecia z hierarchiczną strukturą oraz paramilitarnymi jednostkami. W latach 90 organizacja liczyła w Rosji około 15 tys. członków. Rosyjski polityczny system uporał się z nią w następnej dekadzie. Rosja miała w latach 90. i na początku następnej dekady ogromny problem z liczbą celowych morderstw, a jego dużą częścią były skrajnie prawicowe grupy.
Rosja tłumi neonazizm po 2014 roku
W 2014 roku sytuacja się odmieniła. Wojna na Ukrainie (w Donbasie) spowodowała rozłam w prawicowych środowiskach, a zmiana polityki państwa ograniczyła możliwości mobilizacji ksenofobicznych grup. Rząd zrezygnował z wykorzystywania retoryki nacjonalistycznej, co doprowadziło do spadku aktywności i rekrutacji w skrajnie prawicowych grupach.
Media odegrały kluczową rolę w tłumieniu takich przekazów, a incydenty o podłożu etnicznym przestały być szeroko nagłaśniane. W efekcie, przemoc motywowana nienawiścią etniczną znacznie osłabła.
Wsparcie Kremla dla skrajnej prawicy
W celu budowy społecznego poparcia dla inwazji z 2022 roku rosyjskie władze zwróciły się ku skrajnie prawicowym grupom, które od początku popierały tzw. "specjalną operację wojskową" – opisuje Jacobin. Grupy te zyskały dostęp do mediów i funduszy na propagandę wojenną. Popularność skrajnie prawicowych blogerów drastycznie wzrosła w pierwszym roku trwania wojny, szczególnie na Telegramie.
Neonaziści – ataki na imigrantów w Rosji
Pod koniec 2022 roku rosyjskie skrajnie prawicowe grupy i neonaziści stracili zainteresowanie wojną. Swoją odzyskaną potęgę postanowili wykorzystać terroryzując mieszkańców Rosji. Głównym celem grup stali się migranci, przede wszystkim z Azji Centralnej. Z marginalnej grupy nacjonaliści przekształcili się w dominującą siłę pozarządową z rozbudowanym medialnym aparatem i nowymi instytucjonalnymi możliwościami.
Na początku 2023 roku w Rosji rozpoczęła się zakrojona na szeroką skalę antyimigracyjna kampania o wyraźnie rasistowskim podłożu. Brutalne naloty policji na migrantów, próby rekrutacji ich do wojska, a także szerzenie nienawistnej retoryki w mediach i przez osoby publiczne, stworzyły podatny grunt dla rozwoju ideologii neonazistowskiej.
Od początku 2023 roku liczba filmów dokumentujących ataki neonazistów stale rośnie. W maju 2023 roku opublikowano 15 nowych filmów, w czerwcu 25, w lipcu 23, a w sierpniu aż 49.
