F-16 nie wygrają z rosyjska obroną przeciwlotniczą? Ukraińscy oficerowie i rosyjscy eksperci zgodni - sam samolot nie wystarczy!

Kolejny F-16 strącony

12 kwietnia 2025 roku ukraińskie siły powietrzne przekazały smutną wiadomość – w czasie wykonywania bojowego zadania zginął 26-letni pilot F-16, major Pawło Iwanow. Następnego dnia rosyjskie Ministerstwo Obrony oficjalnie potwierdziło zestrzelenie ukraińskiego myśliwca F-16. To pierwszy przypadek, gdy Moskwa otwarcie przyznaje się do zestrzelenia tej zachodniej maszyny. Do zestrzelania doszło w okolicach miasta Sumy, użyty miał byc prawdopodobnie rosyjski system S-400. Z kolei deputowana Rady Najwyższej Ukrainy, Maryana Bezuhła, wprost zasugerowała możliwość tzw. „friendly fire” – zestrzelenia przez własne siły. Powodem miałby być brak systemu identyfikacji „swój-obcy” w przekazanych przez USA maszynach. To nie pierwszy taki przypadek – podobna sytuacja zakończona zestrzeleniem F-16 miała miejsce już w sierpniu 2024 roku.

F-16 potrzebują wsparcia już teraz by być efektywnymi

Warto zaznaczyć, że ukraińscy piloci nie operują w warunkach, do których samoloty tej klasy były projektowane. Brakuje im kompleksowego wsparcia wywiadowczego, działań zakłócających wrogą obronę przeciwlotniczą, a także nadzoru z powietrza jaki dają systemy AWACS. W efekcie każdy start F-16 to ryzykowna gra. Eksperci podkreślają, że nawet najbardziej zaawansowany sprzęt nie gwarantuje przewagi, jeśli nie jest częścią spójnego systemu. A tego Ukraina – mimo wsparcia Zachodu – po prostu nie posiada. Technologiczna przewaga bez zabezpieczenia to tylko dekoracja. Co więcej, wcale nie możemy zakładać że to F-16 a przewagę nad rosyjskimi mysliwcami takimi jak Su-35.

Czy F-16 mogą pokonać Su-35? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Jurij Ihnat w wywiadzie dla ukraińskich mediów otwarcie przyznał, że przekazane Ukrainie myśliwce F-16 nie należą do najnowszych modeli. „Te samoloty nie są wystarczająco nowoczesne, by stanąć do równej walki z Su-35” – stwierdził. Su-35 to jeden z najbardziej zaawansowanych myśliwców czwartej generacji, wyposażony w potężne silniki z wektorowanym ciągiem, nowoczesną elektronikę oraz dalekosiężne radary.

Według Ihnata pojedyncze starcie F-16 z Su-35 może zakończyć się na korzyść Rosjan. Aby zmienić układ sił w powietrzu, Ukraina musi polegać na wsparciu systemów obrony przeciwlotniczej, zakłócania radarowego oraz skutecznych pocisków powietrze-powietrze. Tymczasem ryzyko dla ukraińskich F-16 wzrasta bo zaczęły być używane do atakowania celu coraz bliżej rosyjskich pozycji m.in. przy granicy z obwodem kurskim.

Braki w ukraińskim uzbrojeniu i rosnąca produkcja rosyjskich rakiet

Ihnat zwrócił uwagę, że Ukraina ma coraz większy problem z dostępnością rakiet przeciwlotniczych. Rosja, wykorzystując całą gamę uzbrojenia, intensyfikuje ataki i jednocześnie zwiększa produkcję rakiet, bomb kierowanych (tzw. KAB) i dronów bojowych.

To stawia Siły Powietrzne Ukrainy w trudnej sytuacji – nawet najnowocześniejsze systemy obrony nie są skuteczne bez odpowiedniej ilości uzbrojenia. Zdaniem ekspertów, samo posiadanie F-16 nie rozwiąże problemu przewagi rosyjskiego lotnictwa, jeśli Ukraina nie otrzyma kompleksowego wsparcia w zakresie systemów obrony i nowoczesnej amunicji.

F-16 vs. Su-35 – porównanie

Analizy danych obu typów samolotów potwierdzają, że Su-35 przewyższa starsze modele F-16 pod wieloma względami:

• zasięg bojowy: Su-35 może operować na dystansie do 1600 km, podczas gdy F-16 – jedynie 550 km.
• radar: Rosyjski myśliwiec jest wyposażony w radar Irbis-E o zasięgu wykrywania do 400 km, podczas gdy radar F-16 AN/APG-83 AESA ma maksymalny zasięg 160 km.
• uzbrojenie: Su-35 może przenosić rakiety dalekiego zasięgu R-37M (potencjalnie do 400 km), podczas gdy F-16 dysponuje rakietami AIM-120D o zasięgu do potencjalnych 160 km.

Choć F-16 ma mniejszą sygnaturę radarową i lepszy system walki elektronicznej, to Su-35 jest bardziej zwrotny i zdolny do prowadzenia walki manewrowej dzięki silnikom z wektorowaniem ciągu. Duża przewaga Su-35 to także jego zasięg, dzięki któremu będą mogły więcej czasu spędzić nad polem bitwy, nawet bez dodatkowych zbiorników z paliwem.

Czy Ukraina znajdzie sposób na rosyjską dominację w powietrzu?

Sytuacja w powietrzu pozostaje trudna dla Sił Powietrznych Ukrainy. Eksperci podkreślają, że same F-16 nie odwrócą losów wojny, jeśli Ukraina nie otrzyma nowoczesnych systemów rakietowych i obrony powietrznej. Choć dostawy byłych duńskich F-16 i Mirage 2000 są krokiem w stronę modernizacji ukraińskiego lotnictwa, na ten moment przewaga w powietrzu wciąż należy do Rosji. Jakie zatem będą kolejne kroki Ukrainy i jej sojuszników? Odpowiedź na to pytanie może zadecydować o przyszłości konfliktu.