rozwiń >

Wysokie stopy procentowe ograniczają inwestycje na kolei

Rosyjskie Koleje, państwowy przewoźnik odpowiedzialny za cały transport kolejowy w kraju, zatwierdziły w zeszłym tygodniu 30-procentową redukcję swojego programu inwestycyjnego na przyszły rok. Musiał on wyhamować w obliczu rosnących kosztów pożyczek, podała agencja prasowa TASS, cytując ministra transportu.

Rosyjskie "lokomotywy gospodarcze" musiały wyhamować

Wzrost liczby przewozów realizowanych na rzecz wojska i prowadzonej wojny w Ukrainie również pogłębia jeszcze kłopoty z wąskimi gardłami na kolei, podczas gdy sankcje obciążają płatności transgraniczne. Te czynniki, wraz z długotrwałymi problemami logistycznymi, spowalniają transport towarów, takich jak węgiel i aluminium.

Kolej „przeżywa w tym roku najgłębsze załamanie od czasu kryzysu z lat 2008-09, a trend ten nadal jest silny” – napisała w tym miesiącu w poście Telegram firma MMI Research z siedzibą w Moskwie. „Zakładamy, że jest to spowodowane zarówno potrzebami armii, załadunkiem sieci priorytetowymi ładunkami, jak i pogarszającymi się problemami z taborem”. Rosyjskie Koleje nie odpowiedziały na prośbę o komentarz.

Nowa makroekonomia według Putina

Sytuacja podkreśla napięcia w Rosji, ponieważ wojna Kremla na Ukrainie zbliża się do trzeciego pełnego roku. Bank centralny w piątek utrzymał główną stopę procentową na rekordowym poziomie 21 proc., próbując ostudzić przegrzaną gospodarkę, która według prezydenta Władimira Putina jest w dobrej kondycji.

„Wszystko opiera się na gospodarce” – powiedział Putin podczas swojego corocznego spotkania telefonicznego 19 grudnia. „Sytuacja jest normalna, stabilna” – pomimo wszelkich zewnętrznych zagrożeń i sankcji. Zauważając, że inflacja jest „niepokojąca”, dodał, że PKB może wzrosnąć w tym roku o około 4 proc., więcej niż w wielu krajach zachodnich, podczas gdy bezrobocie jest rekordowo niskie.

Rosyjskie Koleje bez pieniędzy na inwestycje

Dla Rosyjskich Kolei sytuacja nie jest tak kolorowa. Przewoźnik, który często pożyczał pieniądze na inwestycje na otwartych rynkach, został teraz w dużej mierze od nich odcięty z powodu sankcji. Wsparcie rządowe również jest ograniczone, ponieważ Moskwa zmieniła priorytety swojego budżetu i większość pieniędzy przeznacza na wojnę.

Odbiorcy z Azji czekają na dostawy

W ostatnich latach Rosja przesunęła strumień swojego handlu w stronę Azji, kładąc większy nacisk na tzw. sieć kolejową Wschodniego Poligonu. Jej 14 000 kilometrów torów łączy dwie najdłuższe linie kolejowe Rosji, legendarną Kolej Transsyberyjską, łączącą Moskwę z Oceanem Spokojnym, oraz Bajkalsko-Amurską Linię Główną biegnącą z Syberii na Daleki Wschód.

ikona lupy />
Wschodnie linie kolejowe Rosji stały się główną arterią handlową kraju / Bloomberg

Miliardy utopione w kolej

Sieć od dawna była obciążona opóźnieniami w załadunku i nieefektywną infrastrukturą, ale teraz jest jeszcze bardziej obciążona. Przesunięcie handlu w stronę Azji zwiększyło wolumen transportu zarówno do jak i z Rosji, a zapotrzebowanie na przestrzeń torową znacznie przekracza możliwości systemu — pomimo miliardów dolarów wydanych na modernizacje.

„Widzimy problemy Wschodniego Poligonu” – powiedział minister transportu Roman Starowojt w telewizji państwowej w tym miesiącu. „Ograniczenia infrastrukturalne, pomimo wzrostu przepustowości, nadal istnieją na (trasach - red.) Bajkał-Amur i Kolei Transsyberyjskiej”.

Bez szans na poprawę na rosyjskiej kolei

W lutym Putin przedstawił plany zwiększenia rocznej przepustowości przewozów kolejowych, mimo że obecne problemy gospodarcze utrudniają realizację planów narodowego przewoźnika kolejowego. Według MMI Research, do listopada wolumen przewozów towarowych Rosyjskich Kolei spadł o 5,2 proc. w ujęciu rok do roku.

Firma rozważa obecnie obcięcie swojego całkowitego programu inwestycyjnego do 2030 roku o jedną trzecią, do 7,9 biliona rubli (77 miliardów dolarów), podała gazeta Kommersant w zeszłym miesiącu, dodając, że ministerstwo gospodarki zaproponowało jeszcze większą redukcję. Ministerstwo zasugerowało również obcięcie wydatków na rozbudowę Wschodniego Poligonu do około 15 proc. tego, co pierwotnie zaproponowano, podała gazeta, chociaż jej raport nie został oficjalnie potwierdzony. Ministerstwo Gospodarki nie odpowiedziało na prośbę o komentarz.

Wstrzymane transporty do odbiorców z Azji

Problemy gospodarcze Rosji i niedoinwestowanie Rosyjskich Kolei zaczynają odbijać się negatywnie na transporcie towarów na wschód. Kilka kopalń węgla nie jest w stanie wysyłać urobku zgodnie z pierwotnymi planami z powodu wąskich gardeł na kolei, powiedzieli dyrektorzy firm, prosząc o zachowanie anonimowości, ponieważ te informacje są poufne. Rząd zorganizował spotkanie w bogatym w węgiel regionie Kusbass w zachodniej Syberii w tym miesiącu, aby omówić problemy branży.

United Co. Rusal International, największy producent aluminium poza Chinami, zgromadził kilkaset tysięcy ton zapasów w swoich hutach aluminium na Syberii. Ograniczona przepustowość kolei ogranicza jego zdolność do terminowego wysyłania metalu, twierdzą osoby znające sytuację.

Przed 2022 rokiem Rusal, który nie podlega sankcjom USA i ich sojuszników z Grupy G7, sprzedawał metal w Chinach tylko okazjonalnie. Jednak po tym, jak Rosja została dotknięta wieloma karami, firma przekierowała znaczną część swojego eksportu z Europy i innych rynków do Azji. Obecnie sprzedaje ponad milion ton, czyli około jednej trzeciej swojej rocznej produkcji, w Chinach. Rzecznik Rusala odmówił komentarza.

Kolej i gospodarka: naczynia połączone

Rosyjskie Koleje „muszą zostać ulepszone, częściowo poprzez inwestycje”, które maleją, powiedział Dmitrij Polewoj, dyrektor ds. inwestycji w moskiewskiej firmie Astra Asset Management. „Ogólnie rzecz biorąc, kolej i załadunek są zawsze odzwierciedleniem tego, co dzieje się w gospodarce”.